ผู้อพยพ

ความหมายของผู้อพยพ

ธรรมนูญขององค์การผู้ลี้ภัยระหว่างประเทศ ค.ศ.๑๙๔๖ (The Constitution of the International Refugee Organization 1964) ให้ความหมายว่า หมายถึง

บุคคลที่ถูกขับไล่จาก หรือถูกบังคับให้ละทิ้งจากประเทศที่ตนมีสัญชาติ หรือถิ่นที่อยู่ปกติ อันเป็นผลมาจากการกระทำของลัทธิการเมืองระบอบนาซีหรือฟาสซิสท์ หรือลัทธิการเมืองซึ่งมีส่วนร่วมในการเกิดสงครามโลกครั้งที่ ๒ หรือลัทธิการเมืองที่คล้ายคลึงกัน ซึ่งเป็นปฏิปักษ์ต่อองค์การสหประชาชาติ ยกตัวอย่างเช่น ประชาชนซึ่งหนีออกจากประเทศ เพราุะถูกบังคับในด้านแรงงาน หรือถูกขับไล่อันมีสาเหตุมาจากเชื้อชาติ ศาสนา หรือเหตุผลทางการเมือง

องค์การผู้ลี้ภัยระหว่างประเทศฯ หยุดดำเนินการในปี ค.ศ.๑๙๕๑

หนังสือลับ ด่วนมาก ที่ มท ๔๖๗๘/๒๔๙๗ ลว ๘ เมษายน ๒๔๙๗ เรื่อง ระเบียบว่าด้วยการปฏิบัติต่อผู้อพยพในประเทศข้างเีีคียง แ่บ่งผู้อพยพ เป็น ๒ ประเภท คือ

๑.ผู้ที่รัฐบาลของผู้อพยพ มิได้ติดต่อขออนุญาตให้เข้าประเทศเป็นทางการล่วงหน้า
๒.ผู้อพยพเข้ามาโดยพลการ

มีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า ผู้อพยพ และผู้ลี้ภัย ต่างกันในเชิงสิทธิการเข้าเมือง ตรงที่ ผู้อพยพ ไม่มีสิทธิเข้าเมืองและถือเป็นผู้ลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมาย เพราะละเมิดต่อพ.ร.บ.คนเข้าเมือ ๒๕๒๒

ส่วนผู้ลี้ภัย แม้จะเข้าเมืองมา ก็ไม่เป็นการฝ่าฝืนต่อกม.คนเข้าเมือง เพราะถือว่ามนุษย์ทุกคนมีสิทธิที่นจะหนีภัยใกล้ตัว ตามหลักมนุษยธรรมระหว่างประเทศ (โกศล โสภาคย์วิจิตร, "ปัญหาข้อกฎหมายของบุคคลพลัดถิ่นเกี่ยวกับการเข้าเมือง การสมรสและสัญชาติ, เอกสารในการประุชุมสัมมนาร่วมกันระหว่างองค์การข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในหัวข้อเรื่อง ประเด็นข้อกฎหมายเกี่ยวกับผู้แสวงหาแหล่งพักพิงในประเทศไทย, กทม., ๖-๗ ตุลาคม ๒๕๒๖)