ความรู้เรื่องบั้งไฟ 2 : พลังขับเคลื่อน
บั้งไฟใช้พลังงานจากดินปืนในการขับเคลื่อนขึ้นสู่ท้องฟ้า นี่คือภูมิปัญญาของคนอิสาน นอกจากนั้นสารเคมีในดินปืนยังไปทำปฏิกิริยากับบรรยากาศทำให้เกิดเมฆฝนได้ เก่งไหมล่ะครับ
ดินปืน คนอิสานเรียกว่า หมื่อ ประกอบด้วย ดินประสิว ( ขี้เจียหรือขี้เกีย ) กำมะถัน ( มาด ) ถ่านจากไม้มวลเบา นำมาคั่วให้เข้าเนื้อกันดีแล้วไปตำให้ละเอียด ส่วนผสมเป็นความลับของแต่ละคนไม่ค่อยได้ถ่ายทอด นำไปอัดเข้าในกระบอกบั้งไฟให้แน่น สมัยก่อนใช้แรงคน ปัจจุบันใช้แม่แรงหลายตันอัดจึงแน่นมาก
ความเห็น (3)
เมื่อก่อนตาผมเป็นเป็นช่างบั้งไฟประจำหมู่บ้าน ทำบั้งไฟไปแข่งตามประเพณีไม่ได้มุ่งเน้นรางวัล นอกจากบั้งไฟแล้วยังทำบั้งตะไลที่ขึ้นสูงมาก ผมรักตาผมมากและชอบดูเวลาที่ท่านทำพร้อมลูกมือห้าถึงหกคน
เมื่อ่กอนเท่าที่จำได้ตำบลหนึ่ง ๆจะมีการแข่งบั้งไฟกันตามฮีตตามคองมาระยะหลัง ๆมีการแข่งขันกันอย่างเอาจริงเอาจัง เอาเทคโนโลยีมาใช้มากเพื่อให้ขึ้นสูงและใช้เวลานานบนท้องฟ้า หลังจากนั้นไม่นานตาผมก็ไม่ได้ทำอีกเนื่องจากเทคโนโลยีไม่สูงเหมือนคนอื่น
ด้วยเหตุการแข่งขันที่ยิ่งใหญ่นี่เองเป็นผลให้ภูมิปัญญาพื้นบ้านหรือปราชญ์พื้นบ้านต้องหมดไปจากชุมชนชนบทเหมือนที่บ้านผม ตอนนี้ไม่มีช่างทำบั้งไฟแล้ว ขอบคุณลุงวอที่นำเสนอบันทึกนี้นะครับ
ติดตามข่าวสารของผมได้ที่
http://thaiphon.gotoknow.org หรือที่ชุมชน อีสานศึกษา นะครับ
