ผมขอนำสรุปจุดการศึกษาดูงานด้านการจัดการความรู้ ซึ่งมี 3 จุด ของจังหวัดกำแพงเพชร ที่จะให้ผู้เข้าร่วมสัมมนาสรุป KM ครึ่งปีของกรมส่งเสริมการเกษตรได้ ลปรร. ซึ่งรวบรวมโดยคุณสายัณห์ ปิงวงค์ คุณอำนวยของสำนักงานเกษตรจังหวัดกำแพงเพชรอีกท่านหนึ่ง ที่ได้สรุปรายละเอียดเบื้องต้นของกระบวนการเรียนรู้ของกลุ่มเกษตรกร มีรายละเอียดดังนี้ครับ
จุดแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่ 1
เกษตรปลอดภัยสู่อินทรีย์ที่บ้านนาป่าแดง
ในระยะเริ่มแรก ที่บ้านนาป่าแดง หมู่ 1 ตำบลคุยบ้านโอง อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร มีเกษตรกรที่อยู่ในชุมชนบ้านนาป่าแดง ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนา แต่เดิมทำนาแล้ว เมื่อเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว จะประสบกับการขาดทุน จะมีบางรายที่ได้กำไรก็ได้น้อย ซึ่งทำให้รายได้ไม่พอกับรายจ่ายของครอบครัว
ต่อมาเมื่อปีพ.ศ.2546 คุณรัตติยา ขวัญคำ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว. ซึ่งเป็นหนึ่งในทีมงานการจัดการความรู้จังหวัดกำแพงเพชร ที่ทำงานใกล้ชิดกับเกษตรกรในชุมชน ได้ร่วมกับแกนนำชุมชนจัดตั้งโรงเรียนเกษตรข้าวขึ้น เพื่อจัดกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เมื่อครบหลักสูตร ก็เกิดแกนนำชุมชนขึ้นหลายคน ปัจจุบันนี้ยังทำกิจกรรมในชุมชนอย่างต่อเนื่อง เช่น คุณสมหมาย พลอาจ
คุณสมหมาย พลอาจ
คุณสมหมาย พลอาจ เป็นหนึ่งในแกนนำชุมชนบ้านนาป่าแดง เดิมประกอบอาชีพทำนา เมื่อสิ้นฤดูการเก็บ เกี่ยวข้าวก็มักไม่ค่อยมีกำไร ถ้ามีก็มีน้อย บางครั้งก็ประสบกับการขาดทุน จึงเกิดแนวความคิดว่า จะทำอย่างไร การทำนาจึงจะมีกำไร ประกอบกับขณะนั้น ก็ได้เข้าร่วมกลุ่มโรงเรียนเกษตรกรข้าวบ้านนาป่าแดง มีการจัดทำแปลงพิสูจน์ทราบ เพื่อเก็บข้อมูลในการลงทุน มีการบันทึกข้อมูลไว้ทุกขั้นตอน / ทุกกิจกรรม จึงได้รู้ว่าการลงทุนที่สูง คือ ปัจจัยการผลิต คือปุ๋ยเคมีและสารเคมีในการป้องกันกำจัดศัตรูพืช
เมื่อเกิดปัญหาเกี่ยวกับการลงทุนสูง จึงได้สนใจและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ไปฝึกอบรม ไปศึกษาดูงานจากเครือข่าย จึงได้ตัดสินใจไปตกลงกับภรรยา ทดลองปลูกข้าวคนละแปลง แปลงของคุณสมหมายมีการบันทึกข้อมูลไว้ทั้งหมด เมื่อจำหน่ายผลผลิตข้าว แปลงของภรรยาขายได้มากกว่า แต่ลงทุนสูงมาก ในขณะเดียวกัน แปลงของคุณสมหมายลงทุนน้อยกว่า แต่ได้กำไรมากกว่า
ปัจจุบัน คุณสมหมายกับภรรยา ได้ทำนาร่วมกัน โดยใช้หลักการของคุณสมหมาย คือ มีความมุ่งมั่นที่จะลดสารเคมี ทั้งที่เป็นสารเคมีกำจัดศัตรูพืช และปุ๋ยเคมีด้วย โดยหันมาใช้สารสกัดจากธรรมชาติทดแทน
ต่อมามีสมาชิกและเครือข่ายในชุมชนบ้านนาป่าแดง ได้รวมกลุ่มกันผลิตปุ๋ยอินทรีย์และสารสกัดจากธรรมชาติ โดยร่วมกันกับแกนนำชุมชน ผู้นำชุมชน รวมทั้ง อปท. และหน่วยงานต่างๆ ในการส่งเสริมและพัฒนาไปสู่เกษตรอินทรีย์ในอนาคต เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในชุมชนต่อไป.
สายัณห์ ปิกวงค์
นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 7 ว
ไม่มีความเห็น