การวิจัยวัดผลลัพธ์ด้านคุณภาพชีวิต

การวิจัยวัดผลลัพธ์ด้านคุณภาพชีวิต

          วันนี้ (11 ส.ค.48) ผมไปประชุมโครงการ R2R ของศิริราช   เรื่องเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิต   โดยมีวิทยากรคือ  รศ. ดร. สุชีรา  ภัทรายุตวรรตน์   ภาควิชาจิตเวชศาสตร์  คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล   กับ อ. นพ. อัครินทร์  นิมมานนิตย์   ผู้ทำหน้าที่เป็น Cluster Facilitator ของโครงการ R2R

          หน้าที่ของผมคือไปนั่งฟังและซึมซับความรู้ใหม่ ๆ ที่ผมไม่คุ้นเคย

          เนื่องจากโครงการ R2R เน้นการวิจัยในบริการผู้ป่วย     การวัดคุณภาพชีวิตของผู้เจ็บป่วยที่ได้รับการเยียวยาโดยวิธีการต่าง ๆ ว่ามีคุณภาพชีวิตดีขึ้นหรือไม่   จึงเป็นเรื่องสำคัญ     และเนื่องจากคุณภาพชีวิตเป็นเรื่องเชิงความรู้สึก  เชิงนามธรรม   ซึ่งจริง ๆ แล้ววัดไม่ได้   แต่ในการวิจัยต้องสร้างเครื่องมือวัดให้ได้   เพราะการวิจัยต้องมีสิ่งที่เป็นรูปธรรมจับต้องได้จึงจะเป็นที่ยอมรับ   จึงมีคนออกแบบเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิตมากมาย   สำหรับโรคหรือความเจ็บป่วยที่หลากหลายออกเผยแพร่ให้ใช้   นี่หมายความว่าคนออกแบบเป็นฝรั่งนะครับ   แล้วเขาก็สงวนลิขสิทธิ์   ใครเอาไปใช้ทางการค้า (เช่นบริษัทฯ)   เขาก็คิดเงิน   ทางเมืองไทยก็มีคนแปลเครื่องมือนี้เป็นภาษาไทยอย่างเป็นวิชาการนะครับคือ   แปลอังกฤษเป็นไทย   แล้วให้ผู้รู้ท่านอื่นลองแปลกลับเป็นภาษาอังกฤษใหม่   ดูว่ากลับไปเหมือนเดิมไหม    ถ้าเหมือนก็แสดงว่าแปลได้แม่นมาก  ใช้ได้

          วิทยากรทั้ง 2 ท่านบอกว่ามีเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคต่าง ๆ ให้ใช้ได้มากมาย   โดยมีคนแปลเป็นภาษาไทยแล้ว   ให้นักวิจัยเลือกเอาไปใช้ได้

          อ้อ   ผมลืมบอกไปว่าเครื่องมือนี้เป็นแบบสอบถามสำหรับใช้ถามผู้ป่วยแล้วกรอกผลลงไป   เครื่องมือที่ดีต้องมีคำถามไม่มากข้อเกินไปเช่น   20 – 30 ข้อ   ใช้เวลาตอบสัก 15 นาทีกำลังดี   ถ้าละเอียดมากเช่น   มีถึง 200 ข้อ   คงจะแม่นยำขึ้นแต่ไม่เหมาะต่อการใช้งาน   รบกวนเวลาผู้ป่วยเกินไป

          ท่านที่สนใจน่าจะเข้าไปดูที่เว็บไซต์ www.si.mahidol.ac.th/R2R ได้

                                                                                                วิจารณ์  พานิช
                                                                                                   11 ส.ค.48