รายงานความก้าวหน้า NUKM

                วันที่ 7 กรกฎาคม 2548 ผมได้รับความกรุณาและโอกาสจาก สคส. ให้ไปนำเสนอความก้าวหน้าของการดำเนินการจัดการความรู้ในมหาวิทยาลัยนเรศวร ให้ผู้ทรงคุณวุฒิที่ สคส. เชิญมาเข้าร่วม “KM สัญจร” ฟัง ที่สถาบันวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ มหาวิทยาลัยนเรศวร ก่อนนำเสนอผมต้องจัดทำบทคัดย่อส่งให้ผู้ทรงคุณวุฒิอ่านก่อน เพื่อสะดวกในการให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์หลังการนำเสนอ ผมขอนำเอาบทคัดย่อนั้นมาเล่าสู่กันฟัง เป็นการรายงานความก้าวหน้าไปด้วยในตัวอีกครั้ง ดังนี้ครับ

บทคัดย่อ NUKM  : การจัดการความรู้ในมหาวิทยาลัยนเรศวร 

                มหาวิทยาลัยนเรศวร กำลังอยู่ในช่วงเริ่มต้นของความพยายามที่จะใช้หลักการและวิธีการของการจัดการความรู้ (KM) มาเป็นเครื่องมือในการพัฒนามหาวิทยาลัยให้เป็นมหาวิทยาลัยแห่งการเรียนรู้ โดยเร่งดำเนินการส่งเสริม และสนับสนุนให้ทุกฝ่ายได้เห็นความสำคัญของความรู้ การเรียนรู้ และการนำเอาความรู้มาใช้ในการทำงาน และส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันผ่านการปฏิบัติงานจริง เน้นดำเนินกิจกรรมในเชิงบวก โดยเริ่มต้นจากความสำเร็จต่างๆ  ซึ่งต่อมาจะมีผลทำให้เกิดการขยายและต่อยอดผลสำเร็จนั้นๆ ให้แพร่หลายทั่วไปทั้งมหาวิทยาลัย เพื่อผลักดันให้เกิดผลการปฏิบัติงานตามนโยบาย และบรรลุเป้าหมายตามความมุ่งหวังในทุกๆ ด้าน ด้านที่มุ่งเน้นเป็นพิเศษในช่วงเริ่มต้นนี้คือด้านการประกันคุณภาพการศึกษา (QA) และด้านการวิจัย
                ขั้นตอนและเป้าหมายใหญ่ๆ ในการดำเนินงานคือ (1) สร้างความรู้ความเข้าใจด้าน KM ให้กับคนอย่างน้อย 80 คน ที่รับผิดชอบงานด้าน QA และด้านการวิจัยของทุกคณะและหน่วยงานในมหาวิทยาลัย (2) สร้างวัฒนธรรมของการแลกเปลี่ยนเรียนรู้โดยสนับสนุนให้มีการจัดตั้งชุมชนแนวปฏิบัติ (CoP) เพื่อพัฒนาคุณภาพและประสิทธิภาพของการทำงานอย่างน้อย 9 ชุมชน (3) สร้างเครือข่ายเพื่อแลกเปลี่ยนขุมความรู้ (KA) ผ่านทาง Website และ Web blog
                กิจกรรมที่ดำเนินการไปแล้ว เช่น (1) ลงนามความร่วมมือ UKM Network (2) ส่งผู้แทน 8 คนเข้าร่วมสัมมนา เรื่อง KM กับ สคส. และผู้แทนจาก 5 มหาวิทยาลัย ที่บ้านผู้หว่าน จ. นครปฐม (3) จัดให้มีการบรรยายเรื่อง KM แก่ผู้บริหารและบุคลากรของมหาวิทยาลัยกว่า 80 คน โดย ดร.ประพนธ์ ผาสุขยืด (4) เข้าร่วมกิจกรรม UKM ครั้งที่ 1/2548 ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (5) นำเสนอเรื่องการจัดการความรู้ในมหาวิทยาลัยนเรศวรให้คณะกรรมการนโยบาย สคส. ฟังที่ตึก SM กทม. (6) ส่งผู้แทนเข้าร่วมกิจกรรม KM ของ สกอ. “การจัดการความรู้เพื่อการพัฒนาคุณภาพองค์กร” พร้อมจัดทำ Poster presentation เรื่อง KM ของม.นเรศวร แสดงที่โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ กทม. (7) ส่งผู้แทนเข้าร่วม Workshop “คุณอำนวย” ผู้มีประสบการณ์ที่บ้านผู้หว่าน จ.นครปฐม (8) เป็นเจ้าภาพและเข้าร่วมกิจกรรม UKM ครั้งที่ 2/2548 เรื่อง “ระบบบริหารงานวิจัยที่มีคุณภาพในมหาวิทยาลัย” ที่ทรัพย์ไพรวัลย์ จ.พิษณุโลก (9)จัดทำ NUKM Website และ Web blog (10)จัดทำ NUQA-KM News (11) จัดทำ e-learning NUKM (CD-ROM) เผยแพร่ (12)จัดให้มีทุนอุดหนุนเพื่อจัดตั้ง CoP
                กิจกรรมที่ได้ทดลองนำเอา KM ไปประยุกต์ใช้ในการทำงาน เช่น (1) การประยุกต์ใช้เครื่องมือชุดธารปัญญากับผลการประเมินคุณภาพการศึกษาภายใน (IQA) 4 ปีย้อนหลัง (2544-2547) (2) การจัดการความรู้เรื่องการเลี้ยงผึ้ง (3) การพัฒนาบุคลากรหน่วยประกันคุณภาพการศึกษากับงานวิจัย โดยเอาความสำเร็จมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน (4) การจัดการความรู้เรื่องการทำวิจัยสถาบันของบุคลากรสายสนับสนุน (5) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันระหว่างบุคลากรที่ทำงานในสำนักงานเลขานุการคณะต่างๆ (6) การจัดการความรู้เพื่อพัฒนาห้องปฏิบัติการของสถาบันอุดมศึกษา 14 สถาบันในเขตภาคเหนือตอนล่าง (7) การจัดการความรู้เพื่อพัฒนาระบบบริหารงานวิจัยในมหาวิทยาลัยนเรศวร
                ถ้านับจากวันที่ที่มีการลงนามความร่วมมือ UKM Network (24 ธันวาคม 2547) เป็นวันเริ่มต้นการนำเอา KM มาใช้อย่างจริงจังในมหาวิทยาลัยนเรศวร จะเห็นว่าอายุหรือประสบการณ์ด้าน KM ยังมีน้อย คนเข้าร่วมกิจกรรมที่พอจะเริ่มเข้าใจจริงๆ ยังมีไม่เกิน 15 คน การประยุกต์ใช้ในกิจกรรมต่างๆ ยังไม่ดีเท่าที่ควร  อย่างไรก็ดีมหาวิทยาลัยให้ความสำคัญกับการขยายจำนวนคนที่มีความรู้ความเข้าใจเรื่อง KM เป็นอย่างมาก โดยแบ่งการพัฒนาคนเป็น 2 ประเภท คือ ประเภทผู้บริหาร ต้องการปรับให้ทำหน้าที่เป็น Knowledge facilitator โดยเร็ว โดยจัด Workshop เร่งสร้างความรู้ความเข้าใจให้ได้อย่างน้อย 80 คน และประเภทบุคลากรทั่วไป โดยจัด Workshop เร่งสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่อง KM พร้อมจัดสรรทุนอุดหนุนให้มีการจัดตั้ง CoP เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกคนมีส่วนช่วยกันพัฒนางานในทุกๆ ด้านให้ดียิ่งๆ ขึ้นอย่างต่อเนื่อง

                                                                       20 มิถุนายน 2548

                วิบูลย์  วัฒนาธร