ตกผลึก ประสบการณ์ KM กรมส่งเสริมการเกษตร ตอนที่ 3

             Do and Don't  คุณเอื้อ คุณอำนวย คุณลิขิต

             จากการดำเนินการจัดทำ KM ของกรมส่งเสริมการเกษตร เมื่อปี 2548  และได้มีการสรุปบทเรียนร่วมกันระหว่างผู้ปฏิบัติงานในจังหวัดนำร่องทั้ง 9 จังหวัด  เมื่อวันที่ 25-26 ตุลาคม 2548 ณ ห้องประชุมกรมส่งเสริมการเกษตร ชั้น 5  มีประเด็นที่ผู้ปฏิบัติงานได้สรุปบทเรียนร่วมกันจากประสบการณ์ในเรื่อง  สิ่งที่ควรทำ และ ไม่ควรทำ ของการทำหน้าที่ในบทบาทต่างๆ ในกระบวนการจัดการความรู้ของกรมส่งเสริมการเกษตร ได้แก่  คุณเอื้อ (CKO)  คุณอำนวย  และคุณลิขิต  ซึ่งผู้ปฏิบัติจริงทั้ง 9 จังหวัดนำร่อง ได้ตกผลึกจากประสบการณ์จริง ซึ่งดิฉันขออนุญาตนำมาเผยแพร่ บอกต่อ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้   ดังนี้  

                                             

คุณเอื้อ (CKO)

                   สิ่งที่ควรทำ                                            สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. สนับสนุนให้เกิดกระบวนการเรียนรู้                  1. แสดงความท้อถอยให้ผู้ใต้บังคับบัญชาเห็น

2. กำกับดูแลติดตามและร่วมแก้ปัญหา                2. ทำเพียงเพื่อแก้ปัญหาเฉพาะหน้า

3. มีส่วนร่วมในการดำเนินการ/แก้ปัญหา             3. ไม่เป็นผู้ชี้นำประเด็นปัญหา

4. กระตุ้นให้เจ้าหน้าที่มีจิตสำนึกร่วมเพื่อ

    แก้ปัญหาด้วยตัวเอง 

5. จัดหาผู้รู้ด้าน KM ให้ความรู้เพิ่มเติม

6. จัดเวทีพบปะแลกเปลี่ยนอย่างสม่ำเสมอ 

                                             

 คุณอำนวย (กลุ่มที่ 1)

                 สิ่งที่ควรทำ                                                    สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. ศึกษาหาความรู้                                                          1. ไม่ด่วนสรุป

2. สร้างความคุ้นเคย                                                       2. พฤติกรรมไม่สุภาพ 

3. สร้างบรรยากาศ                                                             -ไม่ล้อเรียน 

4. สร้างทีมงาน                                                               -ไม่ใช้ความความคิดเห็นส่วนตัว

5. การประสานงานที่ดี                                                        -ไม่ลบหลู่วัฒนธรรม

6. มีการสรุปบทเรียน                                                      3. ไม่ควรซักถามนอกประเด็น 

7. เปิดโอกาสใหทุกคนมีส่วนร่วม

8. การควบคุมอารมณ์

 

คุณอำนวย (กลุ่มที่ 2)

                     สิ่งที่ควรทำ                                                  สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. ศึกษาหาข้อมูล                                                      1. ไม่เตรียมการ

     -ผู้รู้ / วิทยากร / วิชาการ                                         2. ทำงานเป็นทีมอย่าเถียงกันในเวที

2. สร้างบรรยากาศในการแลกเปลี่ยน                               3. ไม่ตรงเวลานัด

3. ทำงานเป็นทีม                                                        4. ไม่รักษาเวลา  

4. หาวิธีการทำให้ CoP ให้ข้อมูลจริง

5. รู้จักตัดประเด็น/Break  ให้ทุกคนมีส่วนร่วม 

6. ใช้ภาษาถิ่นชาวบ้าน

7. ประสานแผนบูรณาการร่วมกับหน่วยงานอื่น

8. ยิ้มแย้มแจ่มใส

9. ติดตามผลอย่างต่อเนื่อง

 

คุณอำนวย (กลุ่มที่ 3)

                     สิ่งที่ควรทำ                                             สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. ศึกษาเรียนรู้พฤติกรรมสมาชิก/กลุ่ม                                  1.  ใจร้อน /ไม่อดทน

2. ศึกษากลยุทธ์ในการดำเนินงาน /                                    2.   ด่วนสรุป / ชี้นำการตัดสินใจ

     วางแผนการปฏิบัติ

3. พัฒนาตนเองในการสังเกต / การตั้งคำถาม                       3.   มอบหมายงานให้คนอื่น

                                                                                       ดำเนินการแทน

 

    คุณอำนวย (กลุ่มที่ 4)

 

                     สิ่งที่ควรทำ                                             สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. ต้องมีความรู้ความเข้าใจเรื่อง  KM                     1.  ใช้ความคิดเห็นของตนเองเป็นใหญ่

2. ควบคุมอารมณ์ตนเอง                                     2.  เอาเรื่องส่วนตัวมาทำลายบรรยากาศ    

3. ควรเป็นนักโน้มน้าวจิตใจให้บุคคลอื่นมาร่วม         3.  พูดแทรก/ส่อเสียดบุคคลอื่น

4. มีจิตสำนึกเป็นคุณอำนวย                                 4. ปฏิบัติงานไม่รอบคอบ

5. มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี/กัลยาณมิตร                        5. เผด็จการทางความคิด

6. ให้ความเสมอภาคในการแสดงความคิดเห็น          6. แสดงพฤติกรรมที่ไม่พึงปรารถนา

7. เป็นนักสร้างบรรยากาศที่ดี 

 

คุณลิขิต (กลุ่มที่ 1)

                     สิ่งที่ควรทำ                                             สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. มีความรู้ความเข้าใจประเด็นและเรื่องที่แลกเปลี่ยน       1.  ใช้ทัศนคติและประสบการณ์เดิม

2. มีการวางแผนร่วมกับคุณอำนวย                                   มาตัดสิน

3. ต้องมีสมาธิ                                                       2. ยึดติดกับความรู้และทฤษฎีเดิม

4. ช่างสังเกต/ บันทึกสภาพแวดล้อมด้วย                         ที่เคยรู้

5. ต้องบันทึกข้อมูลตรงกับผู้เล่า                                3. เพิ่มเติมความคิดเห็นหรือความรู้ของ

6. มีการสรุปบทเรียนในทีม                                          ตนเองเข้าไปในเรื่องของผู้เล่า

 

คุณลิขิต (กลุ่มที่ 2)

                     สิ่งที่ควรทำ                                             สิ่งที่ไม่ควรทำ

1. ต้องฝึกเป็นคุณสังเกต  คุณบันทึก  คุณอำนวย           1.  การใช้ความคิดเห็นตนเองมาสรุป

2. ควรศึกษาเนื้อหาที่จะบันทึก                                 2.  จดนอกประเด็น                          

3. ควรมีการบันทึกเทป                                           3.  แสดงความคิดเห็นมากเกินไป

4. เพิ่มจำนวนคุณลิขิต (กรณีจำเป็น)                         4. ลืมบทบาทตนเอง

5. ควรมีเครื่องขยายเสียง                                   

6. ควรฝึกทักษะการเขียน การสรุปประเด็น

7. ควรมีการศึกษาและใช้เครื่องมือที่ตนเองถนัด

    ในการจดบันทึก

8. ควรมีการตรวจสอบข้อมูลที่จดบันทึกกับ

    คุณอำนวยว่าถูกต้องตรงกันหรือไม่

9. ควรมีสมุดจดบันทึกโดยเฉพาะ

10. ควรมีการสรุปประเด็นท้ายเวทีทุกครั้ง

11. ควรมีการใช้เครื่องคอมพิวเตอร์

12. ปิดโทรศัพท์มือถือ

13. เตรียมพร้อมสุขภาพร่างกาย

 

                   Do and Don't ของคุณเอื้อ คุณอำนวย และคุณลิขิตตามที่นำเสนอมาดังกล่าวข้างต้น  คงจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยนะค่ะ สำหรับผู้ที่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ในบทบาทต่างๆ ดังกล่าว  ในกระบวนการจัดการความรู้ คะ ........            

   

              

                      

                           

                  

 

                       

                     

[วิจารณ์]

เป็นประโยชน์ต่อ สคส. มากด้วยครับ   ขอบคุณมากครับ

วิจารณ์ พานิช

[ไพโรจนฺ ลิ้มจำรูญ]

แวะมาเยี่ยมครับ