การประชุมเครือข่ายฯสัญจร ครั้งที่ 2/2549 (4)
วาระที่ 4 เรื่องเสนอเพื่อทราบ
สำหรับวาระที่ 4 เรื่องเสนอเพื่อทราบนั้น ประธานเริ่มต้นโดยการกล่าวว่า ในการรายงานกองทุนนั้นต้องรายงานให้มีเนื้อหาครอบคลุมเรื่องต่างๆ คือ
1.เรื่องสมาชิก กลุ่มแต่ละกลุ่มต้องรายงานรายละเอียดต่างๆของสมาชิก เช่น ในเดือนนี้กลุ่มมีสมาชิกทั้งหมดกี่คน เป็นชายกี่คน เป็นหญิงกี่คน ขาดสมาชิกภาพกี่คน เข้าใหม่กี่คน เป็นต้น
2.เรื่องฐานะการเงิน กลุ่มรับเงินมาเท่าไร เช่น ได้รับเงินมา 100% แบ่งไปให้กองทุนสวัสดิการครบวงจรชีวิต 50% เป็นเงินเท่าไร , 30% เข้ากองทุนธุรกิจชุมชนเป็นเงินเท่าไร , อีก 20% เป็นกองทุนสำรอง (กลาง) เป็นเงินเท่าไร ก็ต้องรายงานออกมาว่าเป็นเงินเท่าไร
3.การรายงานผลของการจัดสวัสดิการให้สมาชิกในรอบเดือนนี้ ท่านได้จัดสวัสดิการให้กับสมาชิกกี่คน เป็นเงินเท่าใด เรื่องอะไรบ้าง น่าจะมีการรายงานความก้าวหน้าใน 3 เรื่องนี้ เพราะว่าจะได้บันทึกไว้ในบันทึกรายงานการประชุม เป็นการรายงานเชิงสถิติ
อีกประการหนึ่ง 4.เรื่องปัญหา อุปสรรค ที่อยากจะให้มีการรายงานว่าการดำเนินงานของสมาชิก ของคณะกรรมการ ขององค์กร มีปัญหาอุปสรรคอะไรบ้าง ปัญหาเรื่องเงิน ปัญหาเรื่องคน ปัญหาของสมาชิกมีไหม อยากจะให้รายงาน ไม่ทราบว่าพอจะรายงานได้ไหมครับ?
อ.ธวัช ยกมือขึ้นขออนุญาตแสดงความคิดเห็นว่า แบบรายงานต่างๆที่จะให้กลุ่มรายงานไปยังเครือข่ายฯ ถ้าจะให้ดีผมอยากให้ออกแบบฟอร์มมาให้เหมือนกันหมดเลย แจกให้แต่ละกลุ่มๆละ 1 ชุดก็พอ จากนั้นให้แต่ละกลุ่มไปถ่ายเอกสารแล้วรายงานตามแบบฟอร์มที่แจกให้ทุกเดือน ทำให้เป็นรูปแบบเดียวกัน จะทำให้เก็บข้อมูลได้ง่ายยิ่งขึ้น
ประธาน บอกว่า ผมก็อยากทำแบบนั้น แต่ไม่มีใครทำแทนผม
คุณปิยชัย ได้กล่าวขึ้นมาว่า ความจริงทุกเดือนก็ทำอยู่แล้ว รายงานมาที่เครือข่ายฯอยู่แล้ว
ประธาน กล่าวว่า ผมอยากให้ต่อไปนี้ทุกเดือน ปกติก็ส่งเอกสารมาอยู่แล้วก็ให้ส่งมาเหมือนเดิม แต่อยากให้มารายงานด้วยปากเปล่าด้วย ผมอยากให้พวกเราฝึกพูดซะบ้าง ไม่ใช่มานั่งประชุมแล้วมานั่งเฉย ให้รายงานเป็น เผื่อเวลาให้ไปเป็นตัวแทนในระดับจังหวัด ระดับภาค น่าจะรายงานได้ เราจะรายงานทางเอกสารก็รายงานไป เราจะได้ข้อมูลเชิงสถิติว่าเดือนนี้มีสมาชิกเข้าเท่าไร ออกเท่าไร สมาชิกแต่ละกลุ่มมีเท่าไร คือ แทนที่จะปัดความรับผิดชอบให้กับคนๆเดียวในเรื่องการบริหารจัดการ ก็ให้ทุกคนมีส่วนร่วมในเรื่องการเสนอ ไม่เป็นไรครับ ถ้าวันนี้ยังไม่พร้อมที่จะรายงาน ก็หารือว่าอาจต้องนำไปครั้งต่อไปที่จะรายงานข้อมูล ทีนี้ อ.ธวัช ได้เสนอแนวคิดว่าน่าจะมีการร่างแบบฟอร์มของการรายงาน ในส่วนของฝ่ายบริหารรับไปนะครับ ฝ่ายเลขาพอจะทำให้ได้ไหมครับ?
อ.ธวัช ได้ยกมือแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมว่า การที่เสนอให้มีแบบฟอร์มแบบเดียวกันนั้นก็เพื่อให้เกิดความสะดวกในการรายงาน และเครือข่ายฯก็จะทำงานได้ง่ายขึ้นด้วย เพราะ เป็นฟอร์มเดียวกัน เครือข่ายฯทำหน้าที่เพียงรวบรวมเท่านั้น ง่าย สะดวก และรวดเร็วด้วยครับ
ประธาน กล่าวเสริมว่า ผมก็อยากให้เป็นอย่างนั้น แต่ขอเพิ่มเติมว่าในการรายงานควรรายงานในที่ประชุม ให้ที่ประชุมทราบร่วมกัน ไม่ใช่ส่งเป็นเอกสารให้กองเลขา แล้วไม่มีการรายงานให้สมาชิกทราบเลย เพราะฉะนั้น ความเคลื่อนไหวหรือการกระตุ้นมันจะไม่เกิด แต่ถ้าหากต่อไปกลุ่มต่างๆรายงาน เช่น นาก่วมใต้บอกว่าเดือนนี้มีสมาชิก 800 คน , เถินบอกว่ามีสมาชิก 2,000 คน เป็นต้น ก็จะทำให้เกิดการกระตุ้นที่จะต้องไประดมของตนเอง ที่ผ่านมาข้อมูลมันเงียบ เงียบฉี่ เงียบ คือ ไม่รายงาน ไม่ทำ มีแต่พูด ขอให้ทำหน่อย ทำเป็นเอกสาร สิ่งที่ทุกกลุ่มต้องรับผิดชอบ คือ
1.เวลาจะมาประชุมทุกกลุ่มต้องทำรายงานว่าจะต้องรายงานอะไรต่อที่ประชุมบ้าง
2.เอาเงินมาจ่าย
ถ้าเดือนนี้ไม่สามารถรายงานได้ ขอให้ยกยอดไปเป็นเดือนหน้านะครับ เอาเป็นวาระสืบเนื่อง ตามเรื่องนี้ด้วยนะครับ
วาระนี้ก็จบเพียงแค่นี้ค่ะ เดือนต่อไปซึ่งกลุ่มเกาะคาจะเป็นเจ้าภาพในการประชุมเครือข่ายสัญจร เราคงต้องมาดูกันว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องนี้หรือไม่
ความเห็น (1)
ภีม ภคเมธาวี
การจัดการความรู้มีเป้าหมายเพื่อพัฒนาคน กลุ่ม และเครือข่าย
ในการจัดการกลุ่มก็มี(ก)เรื่องแบบเอกสารที่ได้จาก1)การเลียนแบบกลุ่มอื่น
2)พัฒนาขึ้นมาเอง หรือ3)เลียนแบบแล้วพัฒนาเพิ่มเติม (ข)วิธีการจัดการ
คือใช้เอกสารนั้นทำอะไร และทำอย่างไร? ผมคิดว่า 5
กลุ่มตัวอย่างน่าจะถอดรายละเอียดเหล่านี้ ออกมาเป็นลำดับขั้นตอน
รวมทั้งระบบจัดการในระดับเครือข่ายด้วย
เป็นความเห็นในส่วนของระบบจัดการที่คิดออก
นอกจากนี้ก็น่าจะศึกษาเรื่องการบริหารว่าแต่ละกลุ่มมีการบริหารงานอย่างไร
ผมไม่ได้เรียนมาทางการบริหารจัดการ
เข้าใจว่าการบริหารเกี่ยวข้องกับความรับผิดชอบต่อองค์กรหรือกลุ่ม
การจัดการเกี่ยวข้องกับงานหรือภารกิจขององค์กร
ผู้บริหารต้องครอบคลุมอาณาบริเวณเรื่องวิสัยทัศน์ พันธกิจ
ส่วนยุทธศาสตร์ แผนงานโครงการเพื่อบรรลุพันธกิจและ วิสัยทัศน์น่าจะอยู่ในขอบข่ายของการจัดการ
เมื่อเป็นกลุ่มของชุมชน มิใช่องค์กรธุรกิจ ก็ต้องสร้างการมีส่วนร่วมของสมาชิกในวิสัยทัศน์และพันธกิจของกลุ่มซึ่งเป็นบทบาทหนึ่งของผู้บริหาร เพราะสมาชิกเป็นเจ้าของและเป็นผู้ใช้บริการ
การบริหารรัฐกิจก็มีเนื้อหาดังกล่าวด้วยเช่นกัน เพราะประชาชนเป็นเจ้าของและเป็นสมาชิกด้วย
การจัดการความรู้ลำปางน่าจะระดมความคิดจากประสบการณ์ของคนทำงานบริหารและทำงานจัดการว่า 1) บทบาทของ ผู้บริหารมีอะไรบ้าง ควรมีคุณลักษณะในแต่ละบทบาทที่ต่างๆกันอย่างไร เช่น ประธาน เหรัญญิก เป็นต้น 2)บทบาทของฝ่ายจัดการมีอะไรบ้าง ควรมีคุณลักษณะในแต่ละบทบาทที่ต่างๆกันอย่างไร เช่น คนทำบัญชี เป็นต้น โดยที่คนทำงานส่วนใหญ่ก็ทำทั้งสองบทบาท โดยที่ประสบการณ์ของผมพบว่า ส่วนใหญ่ชุมชนจะมีความสามารถในระดับการจัดการในขอบเขตจำกัด ส่วนใหญ่เป็นหน้างานที่ตนรับผิดชอบเท่านั้น ซึ่งทำได้มีประสิทธิภาพด้วยความรับผิดชอบมาก แต่ถ้ากว้างขึ้นในเชิงระบบจัดการที่ต้องลำดับวิธีการและคนทำงานให้เชื่อมโยงกันอย่างมีประสิทธิภาพ ก็จะมีคนจำนวนน้อยที่ถนัดหรือทำได้ และหากเป็นงานบริหารก็จะยากยิ่งขึ้น
การจัดการความรู้ ต้องแยกองค์ประกอบรวมของเครือข่าย/กลุ่มว่าใครมีบทบาทในวิสัยทัศน์พันธกิจและยุทธศาสตร์แผนงาน/กิจกรรม(แผนที่ภาคสวรรค์)อย่างไร ถ้าความเห็นผมก็แบ่งเป็น2เรื่องใหญ่ๆคือการบริหารและการจัดการ ซึ่งคน2ประเภทนี้มีลักษณะต่างกัน จัดคนให้ตรงกับลักษณะและความชอบ ใช้ตารางอิสรภาพแบบประยุกต์เป็นแนวทางในการกำหนดคุณลักษณะและเป้าหมายในการพัฒนา ยกระดับความสามารถของตนเอง จากนั้นจัดการเรียนรู้ระหว่างกันภายในเครือข่าย ใน5กลุ่มต้นแบบและกลุ่มอื่นๆในเครือข่ายอย่างเป็นขั้นตอน
ก็จะสามารถพัฒนากลุ่มไปสู่เป้าหมายตามที่ตั้งไว้(แผนที่ภาคสวรรค์)ได้ กระบวนการอาจทำพร้อมกันทั้งในระดับเครือข่ายและระดับสมาชิกด้วยก็ได้ หรืออาจทำเหลื่อมกันโดยตั้งหลักที่กลุ่มก่อน เพราะแกนนำกลุ่มจะเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนความรู้ทั้งในระดับเครือข่ายและสมาชิก เริ่มแรกจึงต้องเรียนรู้จากการปฏิบัติอย่างเข้มข้นกับแกนนำกลุ่มในบทบาทคุณอำนวยและคุณวิจัยแบบเดียวกับอ.อ้อม อ.พิมพ์และคุณสามารถก่อน เมื่อได้ตัวคนที่เข้าใจชัดเจนเป็นนิวเคลียสในกลุ่มๆละ3คนแล้ว(คุณประสาน คุณลิขิต และคนนำกระบวนการประชุม)ก็ให้3คนจัดกระบวนการเรียนรู้กับกรรมการทั้งหมดตามบทบาท1)ผู้บริหาร 2)ฝ่ายจัดการโดยมีทีมวิจัยและคุณอำนวยหลักเข้าไปเป็นพี่เลี้ยงอย่างต่อเนื่อง อาจใช้ฐานกลุ่มละ 3 คนตามบทบาทดังกล่าวรวมเป็น15คนเป็นกลุ่มเรียนรู้เข้มข้นกับทีมวิจัยหลัก3คนเพื่อติดตั้งกระบวนการจัดการความรู้ภายในกลุ่มของตนเองและนำมา แลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน การทำเช่นนี้จะสามารถเก็บเกี่ยวชุดความรู้ในกลุ่มเป้าหมายหลักได้อย่างละเอียด จากนั้นพัฒนาเป็นขุมความรู้และแก่นความรู้ รวมทั้งเป็นแกนในการขยายการจัดการความรู้ไปยังกลุ่มอื่นๆที่เหลือ ขยายลงลึกระดับสมาชิกและรวมคิดค้นรูปแบบการจัดการระดับเครือข่ายที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นต่อไป
ผมเขียนแสดงความเห็นไปเรื่อยๆอย่างสนุกสนาน คนทำจริงอาจเห็นเป็นอย่างอื่นก็ได้ครับ