การจัดการความรู้ เพื่อเอาตัวรอด

มีอำนาจแล้วยกหลักการเพื่อให้ตัวเองไม่ต้องทำสิ่งที่ควรทำ

เมื่อคืนนี้ผมนั่งดูหนังเรื่อง Somtimes in Aprilเป็นหนังสั้นสองชั่วโมงที่ทำโดยบริษัท HBO  ที่บางคนอาจจะทราบว่าได้รับการโหวตให้เป็นหนังสั้นยอดเยี่ยม เรื่องหนึ่งสำหรับรอบปีที่ผ่านมา

หนังว่าด้วยการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (genocide) ในประเทศราวันดา ที่หลายคนอาจจะจำได้เป็นเหตุการณ์เมื่อกว่า 10 ปีที่แล้ว ปีที่เกิดเหตุการณ์คือปี 1994

นอกจากประเด็นความเกลียดที่ไม่มีเหตุผล และชะตากรรมของคนที่ไม่รู้อิโหน่อิเหน่ที่ต้องมาตายเพราะความเกลียดชังที่ไร้เหตุผลแล้ว สิ่งหนึ่งที่หนังนำเสนอคือบทบาทของ มหาอำนาจอย่างอเมริกา

มีช่วงหนึ่งที่รัฐบาลอเมริกาพยายามเอาตัวออกห่างจากเหตุการณ์นี้ ด้วยการหลีกเลี่ยงการใช้คำว่า ฆ่าล้างเผ่าพันธ์ (Genocide) โดยคนที่ออกมาแถลงข่าว จะพยายามใช้คำว่า acts of genocide แปลเป็นไทยก็คงได้ทำนองว่า ที่ประเทศราวันดา กำลังมีการกระทำที่อาจเข้าข่ายฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ แทนที่จะพูดว่า กำลังมีการฆ่าล้างเผ่าพันธ์ 

ที่ต้องทำแบบนั้นก็เพราะ ถ้าใช้คำว่า ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์  นานาประเทศ โดยเฉพาะประเทศที่มีกำลังเข้มแข็งจะต้องเข้าไปช่วยเหลือหยุดยั้งไม่ให้มีการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์  

แต่ถ้าบอกว่า อาจเข้าข่าย (the acts of) ก็จะบอกได้ว่าฉันยังไม่มีหน้าทีรับผิดชอบนะ  เป็นเรื่องภายในประเทศที่ภายนอกไมควรเข้าไปยุ่ง

ว่าไปแล้วนี่ก็อาจจะไม่ใช่ตัวอย่างแรกๆที่เราพบว่ามีการจัดการกับความรู้ เพื่อให้ตัวเองไม่ต้องทำอะไร  

การกล่าวอ้างถึงหลักการอย่างมีหลักวิชาเพื่อหลีกเลี่ยงที่จะทำสิ่งที่ควรทำ เป็นวิธีที่คนมีความรู็้มากกว่าใช้เพื่อทำให้ตัวเองดูเหมือนเป็นคนมีหลักทั้งที่ความจริง เป็นหลักที่ปักอยู่บนขี้เลน ที่ใครๆก็รู้

่ถ้าคนพวกนี้อยู่อเมริกา เราก็คงไม่รู้จะทำไงกับเขาดี

แต่ถ้าอยู่เมืองไทย แถมยังมีอำนาจ แล้วยกหลักการเพื่อทำให้ตัวเองไม่ต้องทำสิ่งที่ควรทำ

เราควรจะทำยังไงกับคนแบบนี้ดีครับ

ในกรณีราวันดา การอ้างเื่พื่อไม่ต้องทำอะไรของอเมริกาทำให้มีคนถูกฆ่าตายไปเกือบล้านคนในเวลา 100 วันที่เกิดเหตุการณ์

ที่เมืองไทย การกล่าวอ้างหลักการเพื่อให้ตัวเองไม่ต้องทำสิ่งที่ควรทำน่าจะมีมากมาย และทำความเสียหายกับประเทศชาติมากมาย