วันสำคัญทางพุทธศาสนา "มาฆบูชา"

วันมาฆบูชา
            เป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา  ซึ่งปี ๒๕๔๙ นี้ตรงกับวันจันทร์ที่  ๑๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๙  สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดชุมพร  จึงได้นำความหมายและความสำคัญของวันมาฆบูชามาเพื่อเผยแพร่  แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน  รวมทั้งเป็นประโยชน์ในการศึกษาค้นคว้าของนักเรียน นักศึกษาและเยาวชนต่อไป

ความหมาย
            วันมาฆบูชาหมายถึง การบูชา ในวันเพ็ญเดือน ๓   เนื่องในโอกาสคล้าย วันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์

ความสำคัญ
            วันมาฆบูชา เป็นวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ มีเหตุการณ์อัศจรรย์ที่ พระสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้าจำนวน ๑,๒๕๐ รูปมาเฝ้าพระพุทธเจ้า ณ วัดเวฬุวัน เมืองราชคฤห์ แคว้นมคธ โดยมิได้นัดหมายกันพระสงฆ์ ทั้งหมดเป็นพระอรหันต์ ผู้ได้อภิญญา ๖ และเป็นผู้ที่ได้รับการอุปสมบท โดยตรงจากพระพุทธเจ้า   ในวันนี้พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดง โอวาทปาติโมกข์   ในที่ประชุมสงฆ์เหล่านั้น ซึ่งเป็นทั้งหลักการอุดมการณ์ ์และวิธีการปฏิบัติที่ นำไปใช้ได้ทุกสังคม มีเนื้อหา โดยสรุปคือให้ละความชั่วทุกชนิด ทำความดี ให้ถึงพร้อมและทำจิตใจให้ผ่องใส
ประวัติความเป็นมา
          ๑. ส่วนที่เกี่ยวกับพระพุทธเจ้า หลังจากพระพุทธเจ้าตรัสรู้ได้ ๙ เดือนขณะนั้นเมื่อเสร็จพุทธกิจแสดงธรรมที่ถ้ำสุกรขาตาแล้ว เสด็จมาประทับที่วัดเวฬุวัน   เมืองราชคฤห์  แคว้นมคธ ประเทศอินเดียในปัจจุบัน   วันนั้นตรงกับวันเพ็ญ เดือนมาฆะหรือเดือน ๓ในเวลาบ่ายพระอรหันต์สาวกของพระพุทธเจ้า มาประชุม พร้อมกัน ณ   ที่ประทับของพระพุทธเจ้า นับเป็นเหตุอัศจรรย์ ที่มีองค์ประกอบสำคัญ ๔ ประการ คือ  
              -       วันนั้นเป็นวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓
               -      พระสงฆ์จำนวน ๑,๒๕๐ รูป มาประชุมพร้อมกันโดยมิได้ นัดหมาย
               -      สงฆ์ทั้งหมดเป็นพระอรหันต์ผู้ได้อภิญญา ๖
               - พระสงฆ์ทั้งหมดเป็นผู้ได้รับการอุปสมบท โดยตรงจาก พระพุทธเจ้าเพราะเหตุที่มีองค์ประกอบสำคัญดังกล่าว จึงมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า วันจาตุรงคสันนิบาต   และในโอกาสนี้พระพุทธเจ้า ได้แสดงโอวาทปาติโมกข์ ในที่ประชุมสงฆ์เหล่านั้น ซึ่งถือได้ว่าเป็นการประกาศหลักการอุดมการณ์และวิธีการปฏิบัติทางพระพุทธศาสนา
          ๒. การถือปฏิบัติวันมาฆบูชาในประเทศไทย พิธีวันมาฆบูชานี้ เดิมทีเดียวในประเทศไทยไม่เคยทำมาก่อน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงอธิบายไว้ว่าเกิดขึ้นในสมัยพระบาท สมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔  แห่งกรุงรัตนโกสินทร์   โดยทรงถือตามแบบของโบราณบัณฑิตที่ได้นิยมกันว่า วันมาฆะบูรณมี พระจันทร์เสวยฤกษ์มาฆะเต็มบริบูรณ์เป็นวันที่พระอรหันต์สาวกของ พระพุทธเจ้า ๑,๒๕๐ รูป ได้ประชุมกันพร้อมด้วยองค์ ๔ ประการ เรียกว่า จาตุรงคสันนิบาต พระพุทธเจ้าได้ตรัสเทศนาโอวาทปาติโมกข์ ในที่ประชุมสงฆ์เป็นการประชุมใหญ่ และเป็นการอัศจรรย์ในพระพุทธศาสนา นักปราชญ์จึงถือเอาเหตุนั้นประกอบการสักการบูชาพระพุทธเจ้าและพระอรหันต์สาวก ๑,๒๕๐ รูปนั้น ให้เป็นที่ตั้งแห่งความเลื่อมใส
          การประกอบพิธีมาฆะบูชา ได้เริ่มในพระบรมมหาราชวังก่อนในสมัยรัชกาลที่ ๔ มีพิธีการพระราชกุศลในเวลาเช้า พระสงฆ์ วัดบวรนิเวศวิหารและวัดราชประดิษฐ์ ๓๐ รูป ฉันในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เวลาค่ำ เสด็จออกทรงจุดธูปเทียนเครื่อง มนัสการแล้ว พระสงฆ์สวดทำวัตรเย็นเสร็จแล้ว   สวดมนต์ต่อไปมีสวดคาถาโอวาทปาติโมกข์ด้วย   สวดมนต์จบทรงจุดเทียนรายตามราวรอบ พระอุโบสถ ๑,๒๕๐ เล่ม มีการประโคมอีกครั้งหนึ่งแล้วจึงมีการเทศนา   โอวาทปาติโมกข์ ๑ กัณฑ์เป็นทั้งเทศนาภาษาบาลีและภาษาไทย เครื่องกัณฑ์   มีจีวรเนื้อดี ๑ ผืน เงิน ๓ ตำลึง   และขนมต่าง ๆ เทศนาจบพระสงฆ์ ซึ่งสวดมนต์ ๓๐ รูป สวดรับการประกอบพระราชกุศลเกี่ยวกับวันมาฆบูชาในสมัยรัชกาลที่ ๔  นั้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จะเสด็จออกประกอบพิธีด้วยพระองค์เองทุกปีมิได้ขาด สมัยต่อมามีการเว้นบ้างเช่น รัชกาลที่ ๕ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว   ได้เสด็จออกเองบ้าง มิได้เสด็จออกเองบ้างเพราะมักเป็นเวลาที่ประสบกับเวลาเสด็จประพาส หัวเมืองบ่อย ๆ  หากถูกคราวเสด็จไปประพาสบางปะอินหรือพระพุทธบาท   พระพุทธฉาย พระปฐมเจดีย์ พระแท่นดงรัง ก็จะทรงประกอบพิธีมาฆบูชา ในสถานที่นั้น ๆ ขึ้นอีก  ส่วนหนึ่งต่างหากจากในพระบรมมหาราชวัง
          เดิมทีมีการประกอบพิธีในพระบรมมหาราชวัง   ต่อมาก็ขยายออกไป ให้พุทธบริษัทได้ปฏิบัติตามอย่างเป็นระบบสืบมาจนปัจจุบันมีการบูชา ด้วยการเวียนเทียน และบำเพ็ญกุศลต่าง ๆ ส่วนกำหนดวันประกอบพิธีมาฆบูชานั้น ปกติตรงกับวันเพ็ญเดือน ๓   หากปีใดเป็นอธิกมาส คือ มีเดือน ๘ สองหนจะเลื่อนไปตรงกับวันเพ็ญเดือน ๔
          หลักธรรมที่ควรนำไปปฏิบัติหลักธรรมที่ควรนำไปปฏิบัติได้แก่ โอวาทปาติโมกข์ หมายถึงหลักคำสอนคำสำคัญของพระพุทธศาสนาอันเป็นไปเพื่อป้องกัน และแก้ปัญหาต่าง ๆ ในชีวิตเป็นไปเพื่อความหลุดพ้น หรือคำสอนอันเป็นหัวใจพระพุทธศาสนา หลักธรรมประกอบด้วย หลักการ ๓ อุดมการณ์ ๔ วิธีการ ๖ ดังนี้
หลักการ ๓
                        ๑. การไม่ทำบาปทั้งปวง   ได้แก่การงดเว้น การลดละเลิก ทำบาปทั้งปวง ซึ่งได้แก่ อกุศลกรรมบถ ๑๐ ทางแห่งความชั่ว มีสิบประการ อันเป็นความชั่วทางกาย ทางวาจา และทางใจความชั่วทางกาย ได้แก่ การฆ่าสัตว์ การลักทรัพย์ การประพฤติ  ผิดในกาม ความชั่วทางวาจา ได้แก่ การพูดเท็จ การพูดส่อเสียด การพูดเพ้อเจ้อ ความชั่วทางใจ ได้แก่ การอยากได้สมบัติของผู้อื่น การผูกพยาบาท    และความเห็นผิดจากทำนองคลองธรรม
                        ๒. การทำกุศลให้ถึงพร้อม ได้แก่ การทำความดีทุกอย่างซึ่งได้แก่ กุศลกรรมบถ ๑๐ เป็นแบบของการทำฝ่ายดีมี ๑๐ อย่าง อันเป็นความดีทางกาย ทางวาจาและทางใจ ความดีทางกาย ได้แก่ การไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ทำร้ายเบียดเบียนผู้อื่นมีแต่ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน การไม่ถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขาไม่ได้ให้มาเป็นของตน   มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ และการไม่ประพฤติผิดในกาม การทำความดีทางวาจา ได้แก่ การไม่พูดเท็จ ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดคำหยาบ และไม่พูดเพ้อเจ้อพูดแต่คำจริง พูดคำอ่อนหวาน พูดคำให้เกิดความสามัคคีและพูดถูกกาลเทศะการทำความดีทางใจ ได้แก่ การไม่โลภอยากได้ของของผู้อื่นมีแต่คิดเสียสละการไม่ผูกอาฆาตพยาบาทมีแต่คิดเมตตา และปราถนาดีและมีความเห็นความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม เช่น   เห็นว่าทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว
                        ๓. การทำจิตให้ผ่องใส ได้แก่ การทำจิตของตนให้ผ่องใส ปราศจากนวรณ์ซึ่งเป็นเครื่องขัดขวางจิตไม่ให้เข้าถึงความสงบ มี ๕ ประการ ได้แก่
               ความพอใจในกาม (กามฉันทะ)
               ความอาฆาตพยาบาท (พยาบาท)
               ความหดหู่ท้อแท้ ง่วงเหงาหาวนอน (ถีนะมิทธะ)
               ความฟุ้งซ่าน รำคาญ (อุทธัจจะกุกกุจจะ)
               ความลังเลสงสัย (วิกิจฉา) เช่น สงสัยในการทำความดีความชั่ว   ว่ามีผลจริงหรือไม่ วิธีการทำจิตให้ผ่องใส ที่แท้จริงเกิดขึ้นจากการละบาปทั้งปวงด้วยการถือศืลและบำเพ็ญกุศล ให้ถึงพร้อมด้วยการปฏิบัติสมถะและวิปัสสนา จนได้บรรลุอรหัตผล อันเป็นความผ่องใสที่แท้จริง
อุดมการณ์ ๔
๑. ความอดทน ได้แก่ ความอดกลั้น ไม่ทำบาปทั้งทางกาย วาจา ใจ
๒. ความไม่เบียดเบียน ได้แก่ การงดเว้นจากการทำร้ายรบกวน หรือ เบียดเบียนผู้อื่น
๓. ความสงบ ได้แก่ ปฏิบัติตนให้สงบทั้งทางกาย ทางวาจา และทางใจ
๔. นิพพาน ได้แก่ การดับทุกข์ ซึ่งเป็นเป้าหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนาเกิดขึ้นได้จาก การดำเนินชีวิตตามมรรคมีองค์ ๘
วิธีการ ๖
๑.    ไม่ว่าร้าย ได้แก่ ไม่กล่าวให้ร้ายหรือ กล่าวโจมตีใคร
๒.    ไม่ทำร้าย ได้แก่ ไม่เบียดเบียนผู้อื่น
๓.    สำรวมในปาติโมกข์ ได้แก่ ความเคารพระเบียบวินัย กฎ กติกา กฎหมาย รวมทั้งขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีของสังคม
๔.    รู้จักประมาณ ได้แก่ รู้จักความพอดีในการบริโภคอาหารหรือการใช้สอยสิ่งต่าง ๆ
๕.    อยู่ในสถานที่ที่สงัด ได้แก่ อยู่ในสถานที่สงบมีสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม
๖.    ฝึกหัดจิตใจให้สงบ ได้แก่ ฝึกหัดชำระจิตให้สงบมีสุขภาพคุณภาพ และประสิทธิภาพที่ดี
(ข้อมูลจากเว็บไซด์ กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม)

[ออยน่ารัก]

เหดเพเพเ

[เข้ 4/7]

น้องเนย  2/5 น่ารัก

[voranat]

ได้อ่านวันมาฆบูชาแล้วนับว่ามีประโยชน์มาก  เพราะบางคนอาจไม่รู้ความหมาย  ไม่ทราบว่าเป็นวันสำคัญอย่างไรในพระพุทธศาสนา  นอกจากนี้ยังได้นำไปให้นักเรียนได้ศึกษาแล้ว

[เอิร์ธ SMART บอย]

โอเน็ตปีนี้ ถ้าทางจะออกวันมาฆบูชานะ เราว่า

[ศิริรัชทรัพย์]

อ่านแล้วมีความรู้มากขึ้น เราเป็นชาวพุทธ ดังนั้นจึงสมควรที่จะไปวัดหรือไปเวียนเทียน เพื่อระลึกถึงองค์สัมมาสัมพุทธเจ้าและพระอรหันต์ทั้งหนึ่งพันสองร้อยห้าสิบรูปที่มาประชุมในสมัยอดีตกาลนั้น  และเราก็จะเลือกทำดีทั้งกาย วาจา ใจ และนำศิล 5 มายึดปฏิบัติเพื่อความสุข และความเจริญของชีวิต  

ดังนั้นวันสำคัญๆ ของชาวพุทธ   จึงอยากให้ชาวพุทธทุกท่านได้เข้าร่วมพิธีกรรมของศาสนา เพื่อระลึกถึงองค์สัมมาสัมพุทธเจ้า

ทุกคนในโลกตายไปไม่มีอะไรติดกายไปได้แม้แต่เงินสตางค์แดงเดียว มีแต่ความดีหรือบุญที่ได้ทำไว้ก็จะติดกายเราไปเมื่อเราสิ้นลมหายใจ ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว

[องอาจ บุญรักษ์]

ขออนุญาตแก้ไขลักษณะนามของพระสงฆ์จาก ๑๒๕๐รูป เป็น ๑๒๕๐ องค์เพราะ พระที่บรรลุพระอรหันต์แล้ว ต้องใช้ลักษณะนามว่าองค์   ศาสนาพุทธถือว่าทำบุญกับพระอรหันต์เพียง ๑ องค์ก็ครบองค์แห่งสงฆ์แล้ว  แต่ถ้าพระสงฆ์ทั่วไป ต้องอย่างน้อย ๔ รูป ถึงจะครบ เป็นสงฆ์ ๑ องค์ กระทรวงวัฒนธรรมแห่งชาติน่าจะแก้ไข ให้ถูกต้อง และแจ้งให้ทราบทั่วกันเพราะตำรับตำราที่ใช้สอนในโรงเรียน ใช้ ๑๒๕๐ รูป ซึ่งผิด เสียแรงเป็นที่ผู้เป็นใหญ่ในบ้านเมืองเป็นชาวพุทธ แต่ความร้เบ้องต้นง่ายๆแค่นี้ ก็ไม่มีใครรู้กัน....ติเพื่อก่อจ้า

[sex]

วันมาฆบูชาเป็นวันดีของหนุ่มสาว

[เทวดาไร้ปีก]

ไคเรียนอยู่ ม.3 55+

 

[ร๊ากแม็ก]

ก้อดีอะ   แต่อยามีหัยฟังเพลงธรรมมะนะ

[นายอาทต์]

ดีมากครับ ได้ความรู้มากเลย ขอให้เว็ปนี้จงอยู่ต่อไปนานๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆครับ

โชคดีครับ

[คนไทย]

แชมป์1/2น่าเกียด

[เมธีบูรพา]

..๑,๒๕๐ องค์  มาประชุมโดยมิได้นัดหมาย..ลองค้นให้ลึกกว่านี้ดีกว่าไหม..เดี๋ยวคนไม่เข้าใจก็จะว่าเป็นอภินิหารเข้าไปอีก..ยิ่งคนไทยชอบแต่เปลือกของธรรมอยู่ด้วย..

..เคยได้ฟังคนเดือนตุลาคุยให้ฟังว่า..เป็นไปไม่ได้เรื่องอย่างนี้มันต้องมีการจัดตั้งมาก่อน..

..คนที่ชอบจตุคามรามเทพกล่าวว่า..ความจริงเป็นพราห์ม  ๓  กลุ่ม(ชฎิล)ที่รวมเป็นกลุ่มก้อน  มีจำนวน  ๒๐๐,๓๐๐และ๕๐๐  ที่จะมาบำเพ็ญบุญบูชาในวันพระจันทร์เต็มดวงในเดือนมาฆะ..ที่เคยทำมาทุกปีถึงแม้ว่าพระพุทธเจ้าทรง "เอหิภิกขุอุปสัมปทา" ให้แล้วก็ยังไม่ได้บรรลุเป็นพระอรหันต์ก็ยังคุ้นเคยที่จะกลับมาปฏิบัติเฉกเช่นที่เป็นอยู่เดิม..มาได้ฟังธรรม  "โอวาทปาติโมกข์"  ในวันมาฆะบูชาที่เวฬุวัน  กรุงราชคฤห์ในครั้งนี้แล้วจึงสำเร็จมรรคผล..ทั้ง  ๑,๐๐๐  รูป(เป็นองค์ก็ได้) 

..แล้วอีก  ๒๕๐  รูป(องค์)  ..อยู่ที่ไหน..มาจากไหนล่ะ...

..คนที่ทำการสังคายนาพระไตรปิฎก..บอกว่า..๕๐ รูป(องค์)  มาจากกลุ่มพระสารีบุตร..๒๐๐  รูป(องคฺ)  มาจากกลุ่มพระโมขคัลลานะ..ที่เดินทางเพื่อมาเข้าพบพระพุทธเจ้า..

..แต่คนร่างรัฐธรรมนูญปี ๕๐  บอกว่า..เอาตัวเลขตั้งแล้วจัดสรรแบ่งเขตแบ่งพื้นที่ทีหลัง(กันทุกรูปแบบก็ยังมาครบอีกจนได้)..

..แล้วคนอื่น ๆ จะว่าอย่างไร..แลกเปลี่ยนเข้ามานะครับ..ผมไม่อยากสอนลูกสอนหลานด้วยตัวเลขกลม ๆ แล้วไม่อธิบายเหตุผลให้ชัดเจน..และประวัติศาสตร์บางส่วนบางตอนของชาติไทยก็มักจะเป็นเช่นนี้..คลุมเครือเข้าไว้ก่อน..พ่อสอนไว้..เราก็เลยได้สาวกเพี้ยน ๆ ในหลาย ๆ วัดในปัจจุบัน

[นายศักดิ์ณรงค์]

อย่าแค่รู้ถึงความสำคัญ   ควรนำสิ่งที่พุทธองค์ทรงสอนไปใช้ด้วยนะครับ

[ส้า]

hdtrgyrdt5555555555555555

[1234567920000]

dfwergtwertrty