"Amazing Grace" เพลง Hymn ที่ยิ่งใหญ่และอมตะตลอดกาล


Amazing grace, how sweet the sound. That sav’d a wretch like me! I once was lost, but now am found, Was blind, but now I see.



หลายคนคงจะเคยได้ยินเพลง Amazing Grace กันมาบ้างเวลาได้ชมภาพยนตร์ต่างประเทศ และวงออเคสตร้าก็นิยมนำเพลงนี้มาเล่น ยิ่งถ้าเป็นเสียงบรรเลงด้วยปี่สก็อตแล้วล่ะก็ ความรู้สึกจะยิ่งเกินบรรยาย

แต่น้อยคนนักที่จะรู้จักคนที่แต่งเพลงนี้ วันนี้ก็เลยเอามาเล่าสู่กันฟังตามเคย เพลง "Amazing Grace"
แต่งขึ้นเมื่อปี ค.ศ.1748 กลางมหาสมุทรโดย "จอห์น นิวตัน" ชาวอังกฤษ ซึ่งเป็นผู้คุมบนเรือค้าทาส
ที่บรรทุกทาสจากอาฟริกาไปยังประเทศอเมริกา
คืนนั้นเกิดพายุฝนฟ้าคะนอง ทะเลปั่นป่วน



นิวตันอ่านหนังสือเรื่อง The Imitation of Christ เขียนโดย โธมัส เอ เคมพิส นิวตันสะดุดวลีหนึ่งเกี่ยวกับ
"ความไม่แน่นอนในชีวิตที่ดำเนินอยู่"  และข้อพระธรรมสุภาษิตที่ว่า "เพราะเราได้เรียกแล้ว และเจ้าปฎิเสธ...
ฝ่ายเราจะหัวเราะเย้ยความหายนะของเจ้า ...." 
ถ้อยคำในหนังสือเล่มนี้ทำให้นิวตันกลับใจ และเขียนเพลงนี้ขึ้น
ซึ่งมีความหมายลึกล้ำ โดยเชื่อกันว่าได้ทำนองเดิม มาจากเพลงสก็อตหรือไม่ก็ไอริช

เนื้อหาของเพลงนี้เขียนขึ้นมาจากชีวิตของนิวตันเอง และบางส่วนมาจากพระคัมภีร์ (เพลงสดุดีพระเจ้า
ที่เขียนขึ้นโดยกษัตริย์ดาวิด ในพระธรรม 1 พงศาวดาร บทที่ 16-17) เพลงที่แต่งขึ้นกลางทะเลลึกนี้
ต่อมาก็กระหึ่มดังก้องโลก และนิวตันก็เลิกจากการค้าทาส หันมาทำงานรับใช้ศาสนาแทน
ทิ้งท้องทะเลและชีวิตเก่าไว้เบื้องหลัง...


Image:New BritainMT.gif


เนื้อเพลงที่ร้องกันในสมัยนี้เปลี่ยนไปเล็กน้อยนิยมร้องกันแค่ 5 ท่อน และปรับภาษาให้ทันสมัยขึ้น
เนื่องจากภาษาเดิมเป็นภาษาโบราณ แต่ไหนๆ ก็เขียนถึงที่มาแล้วก็ขอเอาเวอร์ชั่นภาษาดั้งเดิมมาให้ชมก็แล้วกัน

Amazing grace, how sweet the sound
That sav’d a wretch like me!
I once was lost, but now am found,
Was blind, but now I see.

’Twas grace that taught my heart to fear,
And grace my fears relieved;
How precious did that grace appear,
The hour I first believed!

Thro’ many dangers, toils and snares,
I have already come;
’Tis grace has brought me safe thus far,
And grace will lead me home.

The Lord has promis’d good to me,
His word my hope secures;
He will my shield and portion be,
As long as life endures.

Yes, when this flesh and heart shall fail,
And mortal life shall cease;
I shall possess, within the veil,
A life of joy and peace.

The earth shall soon dissolve like snow,
The sun forbear to shine;
But God, who call’d me here below,
Will be forever mine.



เพลงนี้ยังปลอบประโลมใจใครหลายๆ คนในยามโศกเศร้า ท้อแท้และสิ้นหวัง ดังเหตุการณ์นึง เมื่อปี 1998 
นอกชายฝั่งเมืองโนว่า สโคเทีย ประเทศแคนาดา เกิดอุบัติเหตุสายการบินสวิสแอร์ตกลงในมหาสมุทรแอตแลนติก

ทำให้ผู้โดยสารและลูกเรือ 229 คน เสียชีวิตหมดทั้งลำ ท่ามกลางความโศกเศร้าของครอบครัวที่สูญเสีย
พ่อแม่ ญาติพี่น้อง คนรัก มิตรสหาย บรรดาสมาชิกของครอบครัวที่สูญเสีย ยืนรวมกันที่หมู่บ้านเล็กๆ
ชื่อ Peggy's Cove สายตาของพวกเขามองข้ามโขดหินไปยังมหาสมุทรเบื้องหน้า
ที่ที่บรรดาคนรักของพวกเขาได้จากไป ท่ามกลางความเศร้านั้น พวกเขาพร้อมใจกันร้องเพลง Amazing Grace
เสียงเพลงดังไปทั่วชายฝั่งแห่งนั้น ยามชายฝั่งรวมทั้งหน่วยกู้ภัยหยุดทำงาน ยืนสงบนิ่งจนกระทั่งเพลงนี้ร้องจบลง

ถ้าจอห์น นิวตัน ยังอยู่ เขาคงมาร่วมร้องเพลงนี้ด้วย

ข้อมูลจาก: สิบอันดับเพลงนมัสการยอดเยี่ยม



MV เพลงนี้อภินันทนาการจากอ.มนูญ สามารถดูเนื้อแล้วร้องตามได้เลยค่ะ

หมายเลขบันทึก: 140977เขียนเมื่อ 22 ตุลาคม 2007 20:19 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:29 น. ()สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (32)
P พ่อครู

ขอบคุณค่ะที่ชม คืออารมณ์อยากเขียนมันมาเป็นพักๆ เดี๋ยวแป๊บนึงก็วูบหาย ถ้าอยากปุ๊บต้องรีบเขียนทันทีเลยค่ะ  ถ้าผลัดไว้ก่อนก็จะไม่ได้เขียนแน่ๆ ^ ^

ได้ความรู้เกี่ยวกับเพลงนี้จากคุณ Jass

เพลงเพราะมาก ตอนนี้กำลังใช้ชีวิตอยู่เมืองเว้  เวียตนาม

(ยังไม่จบครับมือไปโดน Enter ก่อน) ....ได้ความรู้แล้วก็เลยตามไปหา วิดีโอจาก youtube ได้ดูและได้ฟัง มันทั้งเศร้า ทั้งเหงา กินใจได้ลึกซึ้งจริงๆ ขอบคุณมากครับที่ช่วยนำเสนอ

P อ.มนูญ

หนูชอบค่ะเพลงนี้เพราะและความหมายซึ้งกินใจ อีกเพลงที่ชอบก็คือ What a friend we have in Jesus ประวัติเพลงนี้ซาบซึ้งน้ำตาไหล เขียนจากชีวิตคนๆ หนึ่งที่เจอแต่ความทุกข์มาทั้งชีวิต แต่เขาก็ไม่ละทิ้งความเชื่อในพระเจ้า ถ้ามีโอกาสก็จะเขียนให้อ่านกัน รับรองว่าเรื่องนี้กลายเป็นเด็กๆ ไปเลย เพราะเพลงนั้นประวัติมันเศร้าโศกเกินบรรยาย
P พี่เอก

โห เดินทางอีกแล้วเหรอคะ อย่าลืมกินอาหารเวียตนามเผื่อนะคะ ผักทั้งนั้น สุขภาพจะได้ดี เดี๋ยวพรุ่งนี้หนูไปตลาดสามชุกจะเอาภาพมาฝาก

ชอบเพลงนี้มากค่ะ เวอร์ชั่นนี้เบาๆ บรรเลงด้วยฮาร์พค่ะ มีเวอร์ชั่นพวกปี่สก็อตมันหนักไปหน่อย ไม่กล้าเอามาลง เดี๋ยวไม่มีสมาธิอ่านบันทึกหนู ^ ^

วิดีโอ 2 ลิ้งค์นี้ครับที่ผมไปเจอ เลยเอามาฝากเพิ่มเติม......

 

http://www.youtube.com/v/PHpye0M34JQ

 

http://www.youtube.com/v/V84STSWVp3g

 

ผมตามงานเขียนของคุณ Jass มาตลอด ตั้งแต่ butterfly  lover  ...เพลงนี้ผมฟังมานานกว่า 10 ปีแล้ว แต่ไม่รู้เนื้อหาเบื้องหลังมันคืออะไร เข้าใจที่มาของเพลงก็เพราะคุณ Jass ...นับถือ  นับถือ  นับถือ

ขอบคุณค่ะอาจารย์ เอา MV ไปเพิ่มไว้ในบันทึกแล้ว เผื่อใครอยากจะฝึกร้องก็จะได้ทำได้

ยินดีมากครับที่ได้เเป็นส่วนหนึ่งของ blog อันงดงามงดงามนี้

เป็นเกียรติเช่นกันค่ะอาจารย์ 555 ตอบไปตอบมาจนเลยเที่ยงคืนแล้ว เดี๋ยวไปนอนก่อนนะคะ พรุ่งนี้จะไปทัวร์ตลาดสามชุก เดี๋ยวไม่มีแรงเดิน ^ ^
เอาเนื้อเพลงที่แปลเป็นภาษาไทยมาฝากค่ะ เพลงนี้ชื่อเป็นภาษาไทยว่า "พระคุณพระเจ้า" ร้องด้วยทำนองเดียวกันกับ Amazing Grace เลยค่ะ

พระคุณพระเจ้านั้นแสนชื่นใจ ช่วยได้คนชั่วอย่างฉัน
ครั้งนั้นฉันหลงพระองค์ตามหา ตาบอดแต่ฉันเห็นแล้ว

บ่วงมารวางไว้ทุกข์ภัยหลายอย่าง ตามทางฉันพ้นมาแล้ว
แต่เพราะพระคุณฉันจึงคลาดแคล้ว พระองค์นำฉันกลับบ้าน


พระคุณสอนให้ใจฉันยำเกรง เร่งให้ความกลัวต้องหนี
พระคุณอันเลิศประเสริฐยิ่งใหญ่ ไม่มีหมู่มารได้ชัย

พระเจ้าประทานแต่สิ่งที่ดี พระธรรมให้มีความหวัง
พระองค์คุ้มครองป้องกันทุกที เมื่อมีสิ่งชั่วบีฑา

เมื่อเราได้ไปอยู่เมืองสวรรค์ ช้านานนับหลายพันปี
ยังมีเวลาร้องเพลงสรรเสริญ เท่ากันกับเมื่อเริ่มต้น

สวัสดีค่ะ

เพลงเพราะมากๆค่ะ ฟังไม่รู้กี่ร้อยเที่ยวแล้ว ก้ยังเพราะเหมือนเดิม อมตะจริงๆค่ะ

เห็นว่า ที่เจ็บหลัง ดีขึ้น ใช่ไหมคะ ดีใจด้วย นั่งมากไปหรือเปล่าคะ

จะไปเที่ยว สามชุก นี่ จ.ว.สุพรรณ พี่เคยไป สุดท้ายนี่ 2 ปีแล้ว ที่สุพรรณ ไม่ทราบน้ำท่วมหรือเปล่าคะ กลับมาเล่าให้ฟังนะคะ

P พี่ศศินันท์

ค่ะ ฟังได้ไม่เบื่อจริงๆ เพลงนี้ ตอนนี้หลังดีขึ้นบ้างหลังจากออกกำลังกาย แต่วันนี้นั่งรถไกลหน่อยก็ชักออกอาการ ไปเที่ยวสามชุกมาค่ะพี่ ยังไม่ได้โหลดรูปลงเครื่อง เพลียเหมือนกันแต่สนุกมาก ได้ของกินฝากคนที่บ้านเพียบ ได้ของเล่นมาก็เยอะ เดินอยู่ราว 5 ชั่วโมงครึ่ง หมดแรงค่ะ ^ ^ เดี๋ยวมีแรงและว่างหน่อยจะเอามาลงให้ดูกันค่ะ ประทับใจตลาดสามชุกมาก งดงามทั้งสถานที่ เรื่องราว และน้ำใจของผู้คน
ลืมบอกว่ายังไม่ท่วมค่ะ น้ำเยอะ อีก 2 ขั้นบันไดก็ถึงถนนริมทางเดินด้านหลังของตลาดแล้ว แต่ตัวตลาดยังอยู่สูงกว่าเยอะ น่าจะไม่ท่วมค่ะ บรรยากาศดีจริงๆ วันนี้โชคดีมาก อากาศดี และคนก็ไม่เยอะจนเกินไปด้วย

ผมชื่อวินครับ

เป็นคริสเตียนครับ

อยู่ที่เชียงใหม่

ผมอยากรู้จักพี่ๆและทุกๆคนจังเลยครับทำไงดีครับ

น้องวินครับ

แล้วน้องวินทำบล็อกที่ GotoKnow นี้หรือเปล่า ถ้าเปล่าแต่รู้จักพี่และเพื่อนๆ ก็ไปใช้ hi5 ได้ มีกลุ่มอนุชนใช้เยอะ หา Group Wattana Church ดูนะ แล้วปกติไปโบสถ์ไหน ที่วัฒนาสมาชิกส่วนใหญ่สนิทกับทางโบสถ์หนึ่งเชียงใหม่ ญาติกันท้างน้านจ้า : >

GBY นะน้อง

น้องซูซานน่ะ ไปเที่ยวสามชุกมาเหรอค่ะ แอบไปไม่บอกเจ้าบ้านเลยคะ สนุกมั๊ยค่ะตลาด 100 ปี ได้ชิมข้าวห่อใบบัวหรือเปล่า อร่อยนะค่ะพี่ว่าคล้าย ๆ บะจ่างมั๊ย

เขียนยังไม่จบคะ กดผิดแป้นอ. มนูญ ไชยสมบูรณ์P ชวนมาฟังเพลงด้วยคะ

P พี่หมู

ขออำภัยค่าที่ไม่ได้แจ้งเจ้าถิ่นเพราะไม่มีเบอร์โทร และไปกับเพื่อนๆ หลายคน จริงๆ แล้วอยากเจอเหมือนกัน ตอนรถผ่านตัวจังหวัดยังนึกถึงพี่อยู่เลย แต่ไม่รู้พี่อยู่ตรงไหน

วันนั้นได้กินหลายอย่างค่ะ แค่ชิมเจ้าละนิดเจ้าละหน่อยก็จุกแล้ว ของกินเยอะจริงๆ เดี๋ยวว่าวันหยุดนี้จะมาเล่าเรื่องให้อ่านกันค่ะ ตอนนี้ฟังเพลงไปก่อนแล้วกันนะค้า

เพลงนี้เพราะมากและความหมายก็ดีจริงๆ คนเขียนก็เขียนได้ดีมากๆ อ่านแล้วไม่รู้จะคอมเมนท์อะไรเลยค่ะ (อิน ในอารมณ์เพลงด้วย)

P  พี่นุช

เพลงนี้ความหมายดีเพราะเขียนขึ้นจากชีวิตของคน เพลงใดก็ตามที่มี story มาจากชีวิต มักจะสร้างความรู้สึกร่วมให้คนฟังเข้าถึง และไม่ล้าสมัย ฟังเมื่อไหร่ก็โดนทุกที มีอีกหลายเพลงที่เขียนไว้ดีมาก ส่วนใหญ่ที่รู้ประวัติจะเป็นพวกเพลง Hymn ไว้จะทยอยเอามาเล่าให้ฟังเรื่อยๆ นะคะ

ผมได้ยินเพลงนี้มาตั้งเเต่เด็กๆ เนื่องจากเรียนโรงเรียนคริสต์มาตั้งเเต่เด็กๆ ได้เเต่มองเเละสงสัยพร้อมกลับฟังเพลงอันเเสนไพเราะนี้ครั้งเเล้วครั้งเล่า บางครั้งถึงกับฮัมทำนองเพลงนี้เเม้จะไม่รุ้เนื้อร้องเเละความหมาย ก็ยังพยายามจะร้อง ในตอนนั้นผมยังเด็กมากได้เเต่สงสัย ทำไมพวกเขาที่อยู่ในโบสถ์ถึงร้องเพลงนี้ ทำไมคนเราต้องไหว้พระ ทำไมผู้หญิงเหล่านั้นถึงต้องโพกผมดำ ด้วยความไม่รุ้เดียงสาจึงได้เเต่สงสัยในเรื่องศาสนา เเม้จะถามคนโน้นคนนี้เเต่ก็ไม่อาจหาคำตอบที่ชัดเจนได้

ผมเองเกิดในครอบครัวชาวพุทธ เเละด้วยความเชื่อพื้นฐานจากครอบครัว เเม้จะได้พบกับหลายๆคน ที่พูดถึงพระเจ้าผมเองก็ได้เพียงเเต่รับฟัง แม้บางครั้งในใจจะสงสัยอยากรุ้อยากลองรับเชื่อ เเต่ด้วยเป็นลูกชายคนเดียวของครอบครัว ซึ่งประเพณีชาวพุทธลูกชายต้องบวชทดเเทนพระคุณให้พ่อเเม่ นั่นทำให้ผมเองเเม้จะสงสัยใคร่รู้จึกได้เเต่ตอบตัวเองไป " สักวันเราต้องบวชเป็นพระ เเล้วเราจะรับเชื่อเข้าสู่ศาสนาอื่นได้อย่างไร หน้าที่ของเราในการบวชยังไม่เสร็จสิ้น หากเราไม่ได้บวชให้พ่อเเม่ พวกท่านคงผิดหวังมากเนื่องจากประเพณีชาวพุทธ พ่อเเม่ล้วนเเต่อยากเห็นลูกชายบวชกันทุกบ้าน ทุกครอบครัว ผมจึงได้เเต่ตอบปฏิเสธตัวเอง เเละพวกเขาไป"

จนกระทั่งผมโตขึ้นเเละอายุที่สมควรบวช ผมจึงได้บวชเป็นพระประมาณ20วัน นำความปลาบปลื้มมาสู่ครอบครัวมาก ผมเองก็ได้รุ้สึกว่าหน้าที่ในส่วนนี้จบสิ้นลงเเล้วเช่นกัน ผมเองทำบาปทำกรรมมาทั้งชีวิต ทำให้พ่อเเม่เสียใจมามากต่อมาก เรียนมหาวิทยาลัย 3รอบ เรียนไงก็ไม่จบมันต้องมีเหตุให้เรียนไม่จบอยู่ร่ำไป ผมมาถึงวันนี้ยังไม่ท้อถอยยังพยายามเรียนต่อไป ถึงเเม้จะรุ้ว่าตัวเองอายุมากเเล้ว จะล้มเหลวจะพ่ายเเพ้กี่ครั้ง มันคงมีสักครั้งที่เป็นวันของผม ได้เเต่มองพี่ๆ เพื่อนๆ น้องๆ รับปริญญา ไปงานพวกเขา เเต่ยังไม่ถึงวันของเรา ทุกวันนี้ผมเองรับแปลงาน แปลงานทำให้พวกเขาจบไปคนเเล้วคนเล่า ยังนึกถามตัวเองว่า เมื่อเราจะจบจะมีคนมาช่วยเราทำงานให้เราจบใหม นึกไปก็ท้อ เเต่มันเป็นชะตากรรม ที่ผมเริ่มมันเองทั้งสิ้น เกเรียนบ้าง หนีเที่ยวบ้าง ไม่ตั้งใจเรียนบ้าง วนเวียนเรียนเเล้วเรียนอีก จนกระทั่งได้ไปบวช ผมได้เเต่หวังว่าหลังจากบวชผมเองจะได้พบกับสิ่งดีๆในชีวิตบ้าง

เเต่เหมือนฝันร้ายยังไม่จบไม่สิ้น หลังจากผมสึกออกมา ชีวิตในช่วงนี้มีเเต่เรื่องเเย่ๆ ปู่เสีย น้องที่เคยเรียนมาด้วยกันจาก มหาลัยเก่ามาเสียไปอีกคน ผมเองก็ป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่ไปสอบไม่ได้ เเละเรื่องเเย่อื่นๆอีกมากมาย ผมก็ได้เเต่คิดว่า คงถึงคราวเคราะห์ของผมเองที่ชีวิตมาเป็นเเบบนี้

นึกอยากฟังเพลงนี้มานาน ไม่รุ้จะหันไปหาใครเลยกด searhจาก google เอาเลยหงเข้ามาในกระทู้นี้ ผมเองก็ไม่รุ้ว่าต่อไปชีวิตผมจะเป็นอย่างไร จะเเย่ลงกว่านี้ หรือจะดีขึ้นใหม ศาสนาพุทธที่ผมนับถืออยู่นี้ ผมก็ไม่รุ้เหมือนกันว่าจะได้นับถือไปตลอด รึจะได้เปลี่ยนเป็นศาสนาอื่นหรือไม่ เเต่ที่เเน่ๆคือ เพลงamazing grace จะบรรเลงในใจผมตลอดไป เเม้จะไม่ได้รับเชื่อในศาสนาคริสต์ ผมก็ยังภูมิใจที่ได้มีดอกาศ เเละรับฟังเพลงนี้

ขอบคุณทุกท่านที่ทนอ่าน คนบาปผู้หลงทางเข้ามาเขียนเสียยืดยาว

ขอความโชคดีมีชัยจงประสพเเด่ทุกท่าน

ขอขอบคุณ คุณ frost

  • ขอบคุณค่ะที่ทำให้ได้แวะมาฟังเพลงนี้ไปพร้อมๆกับเพื่อนๆคนอื่น  (แม้จะฟังตามในภายหลัง)
  • ขอให้กำลังใจคุณให้ประสบความสำเร็จโดยไวค่ะ

สวัสดีจ้ะ ซูซาน(แม่น้องเล็ก แก้มยุ้ย)

  • สบายดีมั้ยจ๊ะ
  • ขอบคุณสำหรับเนื่อหาและเพลงที่แสนไพเราะจับใจค่ะ  ได้ยินบ่อยๆเวลาดูหนังที่เกี่ยวข้องกับศาสนาคริสต์
  • ขอบคุณนะคะ

เพราะๆๆๆๆๆๆๆมากๆๆๆๆๆๆ>_<เศร้าT_Tเเต่เพราะอ่านข้อความเเล้วซึ้งมั้ฏกกก

  • เพลงนี้ฟังแล้วขลังมากเลยค่ะ  ขนลุกด้วยความซาบซึ้งใจและอาลัยอาวรณ์ผู้ที่จากไปค่ะ

 

เพลงเพราะดีอ่า- -ฟังได้ทุกวานม่าเบื่อ^^ชอบม๊ากกในเรื่องโคนันก็มี“โอเบล่า”*-*

5 5 5+: ขอบคุณที่เข้ามาฟัง
คุณ Sila Phu-Chava: เพลงนี้ความหมายดี และถ้าเข้าใจถึงเนื้อเพลงจะยิ่งซาบซึ้งขึ้นค่ะ
คุณคนที่ชอบเพลงนี้: ขอบคุณที่เข้ามาฟัง แต่ไม่ค่อยเข้าใจภาษาไทยแบบนี้ การใช้ภาษาบอกได้ถึงหลายอย่าง ทั้งรากเหง้า วัฒนธรรม การศึกษา สภาพครอบครัว พื้นเพชาติตระกูล นิสัยใจคอ ความคิดและสติปัญญาของเรา ช่วยกันใช้ให้ดีจะมีแต่คนสรรเสริญค่ะ

มาฟังอีกครั้งนึง- -ฟังทุกวันแหละเดี๋ยวจะมาเม้นมาให้ทุกวัน- -$_$

อยากรูความหมายอ่ะมีเรื่องอยากขอร้องอ่ะช่วยหาความหมายให้หน่อยได้ไหมนิ

•เเต่ถ้าไม่ได้มิเปงไรนะ***

•เเต่ถ้าได้จะดีมากกก***

***=เน้นความหมาย

เม้นท์ไม่ได้แล้วล่ะเพราะปิดไม่ให้เขียน รำคาญเด็กที่ไม่ค่อยมีมารยาท ไม่ใช่เพื่อน เวลาจะถามอะไรใครควรมีมารยาทกว่านี้หน่อย ที่บ้านเคยสอนไหม หัดซะนะ แล้วจะดีเอง

ดีมาก ๆ เลยฮัฟ

ไม่อนุญาตให้แสดงความเห็น
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท