อยากเป็นครูมืออาชีพ

 

              ครูมีหลายแบบ  บ้างมีอาชีพครู   บ้างเป็นครูมืออาชีพ   บ้างเป็นครูตามสถานการณ์   เราที่เป็นครูได้รับการสั่งสอนวิชาชีพครูด้วยทฤษฎี  แนวคิด ของตะวันตกมามากแล้ว  ลองมามอง ครู ในมุมมองของอิสลามดูบ้างนะครับ อย่าให้ชีวิตเราหมดเวลาไปกับการสอนโดยไม่ได้รับความโปรดปรานจากอัลลอฮฺเลยครับ   ลองมาเติมเต็มความเป้นครูตามมุมองของอิสลามดูบ้างนะครับ

 

ครู         

        ครู คือ ผู้เปิดประตูทางจิตวิญญาณ   วิญญาณของลูกศิษย์ถูกปิดโดยอวิชชา (جاهلية) เป็นการช่วยเหลือให้ลูกศิษย์ได้ทำลายอวิชชาทั้งหลาย  เพื่อได้พัฒนาความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์  มีชีวิตจิตใจที่สูงกว่าสัตว์ทั้งหลาย
           ครู คือ กัลยาณมิตร  ผู้ชี้แนะและช่วยเหลือให้เกิดความเจริญอย่างชอบธรรม
           ครู คือ มนุษย์ ผู้รู้จักคิด  พัฒนาปรับปรุงตนเอง  ฝึกฝน  อบรม  กาย  วาจา  ใจ  รู้จักเป็นผู้ให้และเป็นที่รักของผู้อื่น   ฝึกใช้สติปัญญาที่มีอยู่เพื่อการสร้างสรรค์มากกว่าการทำลาย    มีจิตวิญญาณอยู่เหนือสัญชาติญาณ 
      ครู คือ  ผู้นำทางปัญญาและจิตวิญญาณ  /  ผู้ที่มีความรู้แจ้ง  ที่หยั่งรู้ว่าอะไรคือสิ่งที่ผิดชอบ  ชั่ว  ดี    อะไรคือบุญ   และอะไรคือบาป  อะไรคือความจริงและอะไรคือความเท็จ  อะไรคือวิวัฒน์และอะไรคือวิบัติ   ผู้ที่มีจิตวิญญาณเช่นนี้จะต้องได้รับการขัดเกลาและอบรมมาอย่างดี (تدكية و تربية)
       ครู คือ ผู้ที่พัฒนาให้มนุษย์เป็นผู้ที่มีคุณธรรมและคุณภาพ
       ครู คือ ผู้ที่ต้องตรากตรำต่อสู้กับความเขลา  ความไม่รู้  และความจนตรอกทางความคิด
       ครู คือ ผู้ที่ธำรงไว้และถ่ายทอดซึ่งอัตลักษณ์ของตนเองและชนรุ่นต่อ ๆ ไป

ความหมายของครูในทัศนะอิสลามตามหลักฐานที่ปรากฏในคัมภีร์อัล-กุรอาน วจนะของท่านศาสดาและทัศนะของปวงปราชญ์แห่งโลกอิสลาม มีด้วยกันหลายความหมาย อาทิเช่น ครู คือ
                   -  ผู้ยกระดับความศรัทธาของมนุษย์ให้สูงขึ้น
                   -  ผู้รับมรดกจากท่านร่อซูล
                   -  ผู้สืบทอดการงานของท่านร่อซูล        
                   -  ผู้เปลี่ยนจากความมืดเป็นแสงสว่าง 
                   -  ผู้เป็นแบบอย่างอันดีงาม
                   -  ผู้สอนให้ทำความดี เว้นความชั่ว
                   -  ผู้แยกแยะระหว่างความดีและความชั่ว
                   -  ผู้อบรมสั่งสอนให้มีมารยาทที่ดีงาม
                   -  ผู้ตักเตือนในสิ่งที่เป็นสัจธรรมและความอดทน
                   - ผู้อ่านโองการของอัลลอฮฺ
                   - ผู้ตักเตือน
                   -  ผู้เชิญชวนไปสู่แนวทางของอัลลอฮโดยใช้วิทยปัญญา
                   - ผู้สอนสิ่งที่ยากให้เป็นง่าย อัลกุรอ่านได้กล่าวถึงวัตถุประสงค์

ในการส่งท่านศาสดามุหัมหมัด(ศ็อลฯ) แก่มวลมนุษย์ชาติเพื่อ

وماأرسلناك الارحمةللعالمين

และเจ้า (มุหัมหมัด) มิได้ถูกส่งมาเพื่อการอื่นใดนอกจากเพื่อเป็นความเมตตาแก่สากลจักวาล

وماأرسلناك للناس كافة الا بشيراونديرا ولكن اكثرالناس لايعلمون

 และเจ้า (มุหัมหมัด) มิได้ถูกส่งมาเพื่อการอื่นใดนอกจากเพื่อแจ้งข่าวดี (การตอบแทนดี) และข่าวร้าย (การตอบแทนชั่ว) แต่ทว่ามนุษย์ส่วนใหญ่ไม่รู้

لقد كان لكم في رسول لله أسوة حسنة

แท้ที่จริงแล้วสำหรับพวกท่านมีรอซูลซึ่งเป็นแบบอย่างที่ดีงาม

ياأيهالنبي اناأرسلناك شاهدا ومبشراونديراوداعياالى الله بإدن الله وسراجامنيرا       

โอ้ ! นบี แท้ที่จริงเราได้ส่งท่านมาเพื่อเป็นพยาน  และเป็นผู้แจ้งข่าวดี  และเป็นผู้แจ้งข่าวร้าย และเป็นผู้เชิญชวนไปสู่พระเจ้าด้วยการอนุมัติจากพระองค์ และเป็นดวงประทีป (ส่องนำทาง)

และท่านศาสดาได้กล่าวว่า

إنمابعثت لأتمم مكارم الأخلاق

แท้ที่จริงฉันถูกส่งมาเพื่อสถาปนาระบบคุณธรรม จริยธรรมให้สมบูรณ์ 

คุณลักษณะของครู  

                นักวิชาการหลายท่านได้แสดงทัศนะว่าครูควรมีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง   ดังนี้  

1. แนวความคิดของมูฮำหมัด อิบนุ ซะฮ์นูน
               มูฮำหมัด อิบนุซะนูน เป็นนักการศึกษาและผุ้รู้ทางศาสนาท่านได้เสนอทฤษฏีทางการศึกษาและได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับคุณลักษณะหรือคุณสมบัติของครุโดยได้แบ่งเป็นสามด้านดังนี้
              1.1    คุณลักษณะทางด้านวิชาการ
                     - ท่องจำอัลกรุอานและรุ้กฎการอ่านและท่องจำ
                     - มีความรุ้ทางด้านฟิกฮ์
                     - มีความรุ้ทางด้านหลักไวยากรณ์และทักษะการเขียนภาษาอาหรับ
                     - มีความเข้าใจเกี่ยวกับการเขียนภาษาอาหรับ
                     - มีความสามารถในการพูดและศาสตร์ทางด้านร้อยแก้ว ร้อยกลอน วรรณคดีโดยทั่วไป  
              1.2    คุณลักษณะทั่วไป
                    - ซื่อสัตย์และจริงใจในการสอนและฝึกฝนเด็กในลักษณะเช่นเดียวกับที่เขาปราถนาจะสอนและฝึกลุกของตนเอง
                    - ศรัทธามั่นและเกรงกลัวอัลลอฮฺในการปฏิบัติในสิ่งที่ทรงอนุมัติและสิ่งที่ถุกห้าม
                    - รับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อเด็กๆและถือเป็นความรับผิดชอบที่เขาจะถูกสอบสวนในวันโลกหน้า
                    - มีใจเมตตาและอ่อนโยนในการเสริมสร้างสิ่งแวดล้อมในการร่วมมือระหว่างสถาบันการศึกษาและชุมชน
              1.3    มีประสบการณ์สอน

2. แนวความคิดของอีหม่านอัลฆอซาลี

คุณลักษณะของครูที่ดีตามแนวความคิดอีหม่านอัลฆอซาลี สรุปได้ดังนี้
1. ต้องมีความเมตตาต่อนักเรียน และต้องถือปฏิบัติต่อนักเรียนเสมือนหนึ่งว่าเขาทั้งหลายเป็นลูกๆของตนเอง
2. ปฏิบัติตามแบบอย่างของท่านรอซูลนั้นคือ ครูไม่ควรแสวงหาค่าตอบแทนในการสอน
3. ให้คำชี้แนะแนวทางแก่เด็กหรือไม่ควรปล่อยให้เด็กเรียนในวิชาชั้นสูงๆนอกจากว่าเขามีความสามารถ
4. ห้ามปรามนักเรียนออกห่างไกลจากความชั่วร้ายทั้งปวงโดยการให้คำแนะนำดีกว่าการว่ากล่าวอย่างเปิดเผย และความเมตตาดีกว่าการดุด่าอย่างน่ารังเกียจ
5. ไม่ตำหนิหรือดุแคลนคุณค่าของวิชาอื่นๆต่อหน้านักเรียน
6. สอนนักเรียนให้เหมาะสมกับสมรรถภาพทางสติปัญญาของพวกเขา ไม่ควรสอนเกินความสามารถทางสติปัญญาของเด็ก
7. ควรสอนเด็กที่มีความด้อยทางสติปัญญาให้ชัดเจนและเหมาะสมกับระดับสติปัญญาของพวกเขา
8. ปฏิบัติให้สอดคล้องกับสิ่งที่สอน

    
3. แนวความคิดของ Ghaudhi and Saqib 
                    ได้เสนอคุณลักษณะของครูในการทำหน้าที่การสอนการศึกษาทางศาสนามีดังนี้
               1.   มีความเข้าใจเกี่ยวกับความรู้ทางด้านจิตวิทยา
               2.   มีทักษะความจริงใจและการเสียสละที่ยิ่งใหญ่ในการชี้นำจิตวิญญาณของเด็กสู่แนวทางทางวิชาตวามรู้ศาสนาและประสบการณ์ที่ถูกต้อง
               3.   ได้ฝึกการอ่านอัลกรุอานอย่างถูกต้องตามหลักตัจวิด
              4.   ได้ศึกษาวัฒนธรรมอิสลามอย่างลึกซึ้ง ทั้งทางด้านเกี่ยวกับสถาบันและหน้าที่ประวัติศาสตร์และพัฒนาการ ผลกระทบและการท้าทายในยุคปัจจุบัน
              5.   มีความรู้ทางด้านภาษาอาหรับ
              6.   มีความเข้าใจเกี่ยวกับจิตวิทยา ปรัชญาและการศึกษาตามทัศนะอิสลาม
              7.   รู้จักใช้เทคนิคและวิธีการสมัยใหม่ในการงานสอน รู้จักประยุกต์ใช้สื่อการสอน

ประมวลคุณลักษณะของครูที่พึงประสงค์ตามทัศนะอิสลาม
จากแนวคิดข้างตนสามารถสรุปสาระสำคัญ โดยจัดประเด็นหลักสำคัญๆดังนี้
               1.   ด้านคุณลักษณะส่วนตัว
                     1.1 การผูกพันใกล้ชิดกับอัลลอฮฺ
                           - มีอิสลามเป็นเป้าหมายชีวิต
                           - บริสุทธิ์ใจและตั้งใจมั่นในการปฏิบัติงานสอนเพื่อแสวงหาความโปรดปรานจากอัลลอฮฺ หวังในการตอบแทนทั้งหลายมอบไว้แด่อัลลอฮฺ
                           -  มีความศรัทธามั่นและเกรงกลัวต่ออัลลอฮฺ โดยปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับกฎหมายอิสลามหรือคำสั่งและคำบัญชาต่างๆของพระองค์ อีกทั้งยังมีการวางใจในการอนุมัติ
                              และการช่วยเหลือจากพระองค์จะต้องสถิตอยุ่ในตัวครู และประหวั่นกลัวการลงโทษของพระองค์แผ่ซ่านแทรกซึมอยู่ในจิตใจ
                           - มีอามานะหรือความรับผิดชอบ ซื่อสัตย์จริงใจและจริงจังอย่างสูงในกากรปฏิบัติงานสอน ซึ่งความรับผิดชอบที่จะต้องถูกสอบสวนจากพระเจ้าในวันกียามัด 

                     1.2 บุคลิกลักษณะอันไม่มีที่ติ
                          - ประพฤติปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่นักเรียนและบุคคลทั่วไปในทุกๆด้าน
                          - มีบุคลิกภาพที่ดีงามทั้งทางด้านการแต่งกาย การพูดลักษณะนิสัยและการสมาคม
                          - ปฏิบัติต่อนักเรียนด้วยความรัก ความเมตตาและอ่อนโยน
                          - มีมนุษย์ที่ดีต่อนักเรียนและบุคคลทั่วไป
                          - เปิดใจกว้างมีจิตใจโอบอ้อมอารี ต่อนักเรียนและบุคคลทั่วไป
                          - มีความยุติธรรมและเสมอภาค
                          - มีความกล้าหาญและเชื่อมั่นในตนอง
                          - มีความหนักแน่น อดกลั่นและอดทน
                          - มีไหวพริบ ปฏิภาณดี
                          - ตรงต่อเวลาและมีวินัย
                          - ซื่อสัตย์และรักษาความจริง

                2.   คุณลักษณะทางด้านวิชาการ
                         - มีความรู้ความเข้าใจอิสลามอย่างถ่องแท้และถูกต้อง
                         - มีความสามารถในการอ่านและท่องจำอัลกรุอานตามหลักการอ่านได้ดีและถูกต้อง
                         - มีความรู้ความสามารถทางภาษาอาหรับ
                         - มีความรู้ความเข้าใจทางด้านการศึกษาและความรู้ทั่วไป
                        - ทันต่อเหตุการณ์หรือสถานการณ์ปัจจุบันและสิ่งแวดล้อมทางสังคม
                        - มีความกระตือรือร้นในการศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมอยู่เสมอ

               3.   คุณลักษณะทางด้านวิชาชีพ
                      - มีความรู้และเชี่ยวชาญในสาขาวิชาที่สอน
                      - มีจิตวิญญาณแห่งความเป็นครู ยึดมั่นในคุณธรรมและจรรยาบรรณครูในการสอน
                      - มีทักษะและความสามารถในการถ่ายโยงวิชาความรู้ ประสบการณ์แก่นักเรียนด้วยความเชื่อมั่นและศรัทธา
                      - มีความจริงใจและเสียสละอุทิศเวลาในการวางแผนและเตรียมการสอน
                      - มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ทักษะการสอน เทคนิค วิธีการสอน และสื่อการสอนที่ทันสมัยและสอดคล้อง
                      - มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับทางด้านจิตวิทยาการเรียนการสอนและพัฒนาการโดยให้ความสำคัญเรื่องความแตกต่างระหว่างบุคคลของนักเรียน
                      - สามารถให้คำปรึกษาและชี้นำแนวทางที่ดีแก่นักเรียน และรู้จักใช้เทคนิคในการจูงใจนักเรียนสู่การทำความดีและห่างไกลจากแนวทางอันชั่วร้าย
                      - รู้จักบูรณาการเหตุการณ์หรือสถานการณ์ปัจจุบันมาใช้ประกอบในวิชาที่สอน
                      - มีความรู้ความเข้าใจทางด้านการวิจัยเกี่ยวกับวิชาชีพครู

                4.   คุณลักษณะทางด้านสังคม
                      - ประพฤติปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีในทุกๆด้านแก่ชุมชนและบุคคลทั่วไป
                      - มีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี ใจเมตตา และอ่อนโยนในการเสริมสร้างความร่วมมือระหว่างสถาบันการศึกษากับชุมชน
          &nb

[อ.ชากีรีน สุมาลี]

ประเภทของครู

 1.  เปลือกครู

มาโรงเรียนสายประจำ  งานไม่ทำเอาแต่คุย  ทำงานชุ่ยตลอดเวลา  ชอบดุด่าเด็กอย่างไร้เหตุผล  งานของตนทำไม่เป็น  หนีไปนอนยามเมื่อเผลอ  พูดเพ้อเจ้อกับลูกศิษย์  ดัดจริตเจรจา  เจ้านายมาทำเป็นขยัน  วันทั้งวันไม่อยู่กับที่  ทำหย่อนยานเป็นพ่อพระ  เอาชนะระราน  ชอบซุกงานไว้ตลอด  บ่นออดจู้จี้  เป็นหนี้เกินตัว   ชอบมั่วแต่อบายมุข  ไม่ขวนขวายหาความรู้ อยู่เป็นครูไปวัน  ฯลฯ

2. เนื้อครู

สอนหนังสือตามหลักสูตร  มักไม่พูดเรื่องจรรยา  ถึงเวลาก็มา  ได้เวลาก็กลับ  ไม่สำทับคุณนิสัย  เรื่องวินัยไม่กล้าเน้น  ทำไม่เป็นแต่สอนได้  ใช้วิธีบอกเวลาสอน  ไม่เอื้ออาทรต่อศิษย์  ไร้ความคิดสร้างสรรค์  ทำงานทุกวันตามหน้าที่ ฯลฯ

 

3. แก่นครู

มาโรงเรียนแต่เช้า  กลับถึงเหย้าเมื่อเย็น  สอนศิษย์ให้คิดเป็น  ทำตัวเช่นที่สอนศิษย์  ไม่ขี้ยาติดบุหรี่  มักไม่มีหนี้สิน  กินพอดีไม่ฟุ้งเฟ้อ  ไม่เพ้อเจ้อนินทา  ให้เวลาสอนเพิ่ม  สอนซ่อมเสริมเด็กเรียนช้า  มีเมตตากับทุกคน  ไม่ซุกซนมั่วโลกีย์  ไม่เป็นผีการพนัน  ขยันอบรมศิษย์  เป็นมิตรกับทุกคน  เฝ้าก่นอ่านตำรา  ค้นคว้าหาความรู้  กตัญญูกตเวที  เอื้ออารีมิตรสหาย  ไม่แต่งกายนำสมัย  ทำจิตใจเบิกบาน  พูดอ่อนหวานน่าฟัง  ยืนเดินนั่งก็ดูดี ฯลฯ

 

 

[อ.ชากีรีน สุมาลี]

TEACHERS
        T = Teaching and Training = สั่งสอนและฝึกฝนวิทยาการ
        E = Ethics  Instruction = การอบรมคุณธรรมและจริยธรรม
        A = Action  Research = การวิจัยและศึกษาค้นคว้า
        C = Cultural Heritage = การถ่ายทอดวัฒนธรรม   
        H = Human  Relationship = การสร้างมนุษย์สัมพันธ์
        E = Evaluation = ผู้ทำหน้าที่ประเมินผลพัฒนาการของเด็ก
        R = Report and Counseling not Controlling  = การรายงานผล                       นักเรียน   และให้คำปรึกษา  แนะนำ  ไม่ใช่การควบคุม
        S = Student Activities = การจัดกิจกรรมนักเรียน


معلم

مربى = م  =  ผู้ขัดเกลา  علم =ع   =   ความรู้
لائق= ل   = เหมาะสมกับกาละเทสะ
 مخلص = م =  ผู้ที่มีความบริสุทธิ์ใจ

مدرس
       مصباح = م  =  ตะเกียง
      درجة = د  =ยกระดับ
     روح = ر = จิตวิญญาณ
        رءوف = ر =  อ่อนโยน
       سنة = س   =  แบบอย่างของท่านศาสดา

[Mareenah]

จากคอมเมนต์ของอาจารย์ ถ้ามีอ้างอิงด้วยยิ่งดีนะคะ

ครูที่ทำลายสังคมแห่งการเรียนรู้

 

1.  สอนให้เด็กจดจำ

2.  ทำงานหนักแต่ไม่ร่วมมือกับผู้อื่น  หรือ ขาดจิตสาธารณะ

3. อบรมเรียนรู้ตามคำสั่งของผู้บริหาร

[ภัทรานิษฐ์]

สวัสดีค่ะ อ.ชากีรีน สุมาลี

มาอ่านบันทึกดีดี

ด้วยความสุดคะนึงค่ะ

ขอให้เดินทางโดยสวัสดิภาพนะคะ

โชคดีค่ะ

[สะด์]

ขอบคุณ อาจารย์ ชากีลีนมากๆครับ

ชอบประเภทของครูจริง

[พรชัย]

เรียนอาจารย์ ชากิรีน สุมาลี

ที่ท่านเขียนมาทั้งหมดคือยอดครู เป็นจิตวิญญาณครูโดยแท้

มากกว่าอาชีพครู ที่ไม่ใช่ครูมืออาชีพเสียอีก