การเรียนการสอนภาษาไทย

     

กำเนิดสำนวนภาษาสุภาษิตและคำพังเพย 

สำนวนภาษาและสุภาษิตไม่ได้เกิดจากนักปราชญ์ราชบัณฑิตเสมอไป   ส่วนมากเกิดจากคนในอาชีพธรรมดา   เช่น  ชาวบ้าน   ชาวสวน  ชาวเรือ  ฯลฯ         เป็นการอุบัติขึ้นตามธรรมชาติ

            สิ่งแวดล้อมของคนเหล่านี้ทำให้เขาได้คติขึ้นมา   ชาวนาอยู่ใกล้วัวควายก็ได้ความคิดจากวัวควาย   ชาวบ้านอยู่ใกล้แมวหรือหมาก็ได้ความคิดจากสัตว์เลี้ยงเหล่านั้นชาวเรืออยู่ใกล้น้ำก็ได้ความคิดจากเรือและน้ำ   เป็นต้น

            สำนวนและภาษาสุภาษิตเหล่านี้จึงถือเป็นภาษาบริสุทธิ์   พูดตรงไปตรงมา    บางทีก็หยาบคายบ้างสำหรับความคิดเห็นของผู้คนสมัยนี้   

สุภาษิตเกิดจากเรื่องต่อไปนี้เป็นสำคัญ

·       เกิดจากสัตว์

·       เกิดจากอวัยวะในร่างกาย

·       เกิดจากเครื่องมืออาชีพ

·       เกิดจากธรรมชาติ

·       เกิดจากอารมณ์

ตัวอย่างสำนวนภาษาและสุภาษิตที่เกิดจากสัตว์

Ø   ชายเปรียบเหมือนช้างเท้าหน้า   หญิงเปรียบเหมือนช้างเท้าหลัง

Ø   ดูช้างให้ดูหางดูนางให้ดูแม่

Ø   ช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวปิดไม่มิด

Ø   ถี่ลอดตาช้างห่างลอดตาเล็น

Ø   ดูช้างให้ดูหน้าหนาวดูสวาให้ดูหน้าร้อน

Ø   ช้างสารงูเห่าข้าเก่าเมียรัก

Ø   ช้างแก่มักเสียงา

Ø   เห็นช้างขี้ขี้ตามช้าง

Ø   หมากัดอย่ากัดตอบ

Ø   ฯลฯ

ตัวอย่างสำนวนภาษาและสุภาษิตที่เกิดจากอวัยวะ

Ø   สองหัวดีกว่าหัวเดียว

Ø   คนเดียวหัวหายสองคนเพื่อนตาย

Ø   เข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตาม

Ø   อย่ายืมจมูกคนอื่นหายใจ

Ø   ปากเป็นเอก  เลขเป็นโท  หนังสือเป็นตรี  ชั่วดีเป็นตรา

Ø   นิ้วไหนร้ายจงตัดแต่นิ้วนั้น

Ø   อย่าหักด้ามพร้าด้วยเข่า

Ø   อย่าสาวไส้ให้กากิน

Ø   จงเอาใจเขามาใส่ใจเรา

ตัวอย่างสำนวนภาษาและสุภาษิตที่เกิดจากเครื่องมืออาชีพ

Ø   อย่าตีวัวกระทบคราด

Ø   เข้าเถื่อนอย่าลืมพร้า

Ø   ช้า  ๆ ได้พร้าสองเล่มงาม

Ø   อย่าดีดลูกคิดรางแก้ว

Ø   แข่งเรือแข่งแพรั้นแข่งได้   แข่งบุญวาสนาแข่งไม่ได้

Ø   อย่าชักใบให้เรือเสีย

Ø   อย่างมเข็มในมหาสมุทร

Ø   จงฝนทั่งให้เป็นเข็ม

ตัวอย่างสำนวนภาษาและสุภาษิตที่เกิดจากธรรมชาติ

Ø   น้ำน้อยย่อมแพไฟ

Ø   น้ำร้อนปลาเป็น   น้ำเย็นปลาตาย

Ø   น้ำนิ่งไหลลึก

Ø   น้ำขึ้นให้รีบตัก

Ø   น้ำขุ่นไว้ใน   น้ำใสไว้นอก

Ø   น้ำพึ่งเรือ   เสือพึ่งป่า

Ø   ตักน้ำใส่กะโหลกชะโงกดูเงา

Ø   ตัดไฟแต่ต้นลม

Ø   ไฟในอย่านำออกไฟนอกอย่านำเข้า

Ø   ที่ไหนมีควันที่นั่นมีไฟ

Ø   อย่าถ่มน้ำลายรดฟ้า

Ø   อย่าสร้างวิมานบนอากาศ

ตัวอย่างสำนวนภาษาและสุภาษิตที่เกิดจากอารมณ์

Ø   เสียทองเท่าหัวไม่เสียผัวให้ใคร

Ø   เสียชีพอย่าเสียสัตย์

Ø   สุขกับทุกข์เป็นของคู่กัน

Ø   อย่ารักเหากว่าหัว   อย่ารักลมกว่าน้ำ  อย่ารักถ้ำกว่าเรือน   อย่ารักเดือนกว่าตะวัน

[ทศพล]

ผมสนในอย่าแลกเปลี่ยนกับครูที่มรีเรื่องเล่าเกี่ยวกับกสนสอนภาษาไทย อยากแลกเปลี่ยนด้วยครับ

[ขอบคุณ]

ขอบคุณมากๆนะครับ

[เเ]

เเ

ขอบคุนที่ทำให้การบ้านเสดครับ

[ฝน]

สวัสดีค่ะ