เตรียมตัวเพื่อเข้าดารุลอุลูม ( คณะดารุลอุลูม มหาวิทยาลัยไคโรปัจจุบัน )

ในโรงเรียนฝึกหัดครูทั้งสามปี เป็นช่วงเวลาแห่งความดื่มด่ำในตะเซาวุฟและอิบาดะฮฺ  แต่ก็ไม่ได้ว่างเปล่าจากการศึกษาหาความรู้นอกหลักสูตร  เข้าใจว่าด้วยเหตุปัจจัย   2 ประการ คือ

หนึ่ง ห้องสมุดของบิดา ที่ท่านสนับสนุนให้ข้าพเจ้าอ่านหนังสือ และมอบหนังสือเป็นของขวัญแก่ข้าพเจ้า ข้าพเจ้ายังคงเก็บไว้บางส่วน หนังสือที่ข้าพเจ้าประทับใจมากๆ คือ  หนังสือ  الأنوار المحمدية  ของ  النبهاني  หนังสือ مختصر المواهب اللدنية  ของ  لقسطلاني ا  หนังสือ  نور اليقين في سيرة سيد المرسلين ของ  لشيخ الخضري ا   

ด้วยแนวปฎิบัติดังกล่าว และความอยากรู้อยากเห็นที่เกิดขึ้นเนื่องจากการอ่าน  ทำให้ข้าพเจ้าทำห้องสมุดส่วนตัวขึ้น มีวารสารเก่าๆ มากมายและหนังสือหลากหลายประเภท  ก่อนหน้านั้น ขณะที่ข้าพเจ้าเรียนมัธยมที่มะหฺมูดียะฮฺ ข้าพเจ้าเฝ้ารอคอยชัยค์หะซัน กุตุบีย์ในวันตลาดนัดอย่างใจจดใจจ่อ เพื่อที่จะเช่าหนังสือจากท่านเป็นรายสัปดาห์ โดยจ่ายค่าเช่าเพียงไม่กี่เปียส แล้วนำมาคืนเพื่อเช่าเล่มใหม่เช่นนี้เรื่อยไป

ในช่วงนั้น หนังสือที่ประทับใจข้าพเจ้าเป็นหนังสือนวนิยายเรื่องของเจ้าหญิงผู้มีความใฝ่ฝัน  ข้าพเจ้าจำได้ว่านิยายเหล่านั้นล้วนเป็นนิยายเกี่ยวกับการผจญภัย ความกล้าหาญและความรักชาติ การยึดมั่นในศาสนา การต่อสู้เพื่ออัลลอฮฺและเพื่อเกียรติยศศักดิ์ศรีทั้งสิ้น

ปัจจัยที่สอง  ด้วยที่โรงเรียนฝึกหัดครู  มีอาจารย์ชั้นเลิศหลายๆท่าน เช่น อาจารย์อับดุลอะซีซ อะตียะฮฺ (ครูใหญ่โรงเรียนฝึกหัดครูแห่งอเล็กซานเดรียปัจจุบันและหัวหน้าอิควานที่นั่น )  อาจารย์ฟัรฮาต สุลัยม์ ( ขออัลลอฮฺทรงเมตตาท่าน )  ชัยค์อับดุลฟัตตาหฺ  อบูอัลลาม  หะญีอะลีย์ สุลัยมาน ชัยค์บิสยูนีย์  ขออัลลอฮฺทรงตอบแทนคุณงามความดีของท่านเหล่านั้น

พวกเขาเหล่านั้นล้วนเป็นคนดีที่โดดเด่น  ส่งเสริมนักเรียนให้ศึกษาค้นคว้า  โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับข้าพเจ้าที่มีความผูกพันทางใจต่อกัน

ข้าพเจ้ายังจำได้ ขณะที่   อาจารย์อับดุลอะซีซ อะตียะฮฺ  ครูสอนวิชากิจกรรมศาสนา  ได้ทำการสอบประจำเดือน ท่านพึงพอใจต่อคำตอบของข้าพเจ้าเป็นอันมาก จึงได้เขียนบนกระดาษคำตอบของข้าพเจ้าว่า “ ทำดีมาก หากว่าฉันสามารถให้มากกว่าคะแนนเต็มได้ฉันก็จะให้ ”  ขณะที่ท่านแจกคำตอบคืน ท่านได้เก็บคำตอบของข้าพเจ้าไว้ และเรียกให้ข้าพเจ้าไปรับ  พร้อมให้คำแนะนำในการเขียนและการศึกษาค้นคว้า  บางครั้งท่านได้มอบหมายให้ข้าพเจ้าตรวจบรู๊ฟ หนังสือ ”المعلم”   ซึ่งเป็นหนังสือด้านการศึกษา พิมพ์ที่โรงพิมพ์ อัลมุสตักบัล  ที่ดะมันฮูร

ปัจจัยดังกล่าวส่งผลต่อการศึกษานอกหลักสูตรของข้าพเจ้าเป็นอย่างยิ่ง ทำให้ข้าพเจ้าท่องจำตัวบท(มะตัน)ศาสตร์ด้านต่างๆมากมาย ข้าพเจ้าท่องจำหนังสือ ملحة الإعراب ของلحريري    الألفية ของ   لابن مالك    มะตัน الجوهرة   ในวิชาเตาฮีด  มะตัน   الياقوتية   ในวิชามุศตอลาหฺ   มะตัน   الرجبية  ในวิชามรดก

นอกจากนั้นยังท่องจำบางส่วนของมะตัน السلم  ในวิชา ตรรกะวิทยา  มะตัน القدوري  ในวิชาฟิกฮ์มัซฮับหะนะฟีย์  มะตัน الغاية والتقريب لأبي شجاع  ในวิชาฟิกฮฺมัซฮับชาฟิอีย์   บทกลอน منظومة ابن عامر  ในวิชา ฟิกฮฺมัซฮับมาลิกีย์          

ข้าพเจ้ายังจำคำสอนของบิดาได้ ท่านกล่าวว่า من حفظ المتون حاز الفنون    “ ผู้ใดจำมะตันต่างๆได้ ผู้นั้นย่อมเป็นเจ้าของศาสตร์แขนงต่างๆ ”

ด้วยขุมทรัพย์ทางวิชาการเหล่านี้สะกิดใจพี่น้องบางคนที่กำลังเตรียมตัวเพื่อศึกษาต่อที่ดารุลอุลูม  แทนการป็นครูสอนโรงเรียนประถมศึกษา  โดยเสนอให้เราร่วมกันติวและสมัครเข้าเรียนที่ดารุลอุลูมพร้อมกัน

ดารุลอุลูมขณะนั้นแบ่งออกเป็น 2 สาขา

หนึ่ง สาขาเตรียมความพร้อม  ที่รับนักเรียนจบชั้นมัธยมปลายอัซฮัร หรือโรงเรียนฝึกหัดครู

สอง  สาขาสูงชั่วคราว ซึ่งเปิดรับสมัครในปีนี้ ปี 1923/1924 เท่านั้น ซึ่งปกติแล้วจะรับเฉพาะนักเรียนที่จบชั้นมัธยมปลายอัซฮัร ซึ่งต่อมาได้ยกเลิกสาขานี้ และแทนที่โดยสาขาสูง ที่รับผู้ที่จบสาขาเตรียมความพร้อมมาแล้วเท่านั้น

ขณะนั้นข้าพเจ้าอยู่ชั้นปีที่  3  ซึ่งเป็นปีที่จะต้องสอบประกาศนียบัตรความพร้อมที่จะเป็นครูประถมศึกษา ชัยค์อาลี  เนาฟัล  ครูโรงเรียนฝึกหัดครูมัลหะเกาะฮฺ ซึ่งประสงค์จะศึกษาต่อที่ดารุลอุลูม  ต้องการร่วมติวกับข้าพเจ้า ข้าพเจ้าปฏิเสธไป แต่เขายังยืนยันโดยอ้างเหตุผลความเป็นพี่น้องที่จะต้องช่วยเหลือกัน ข้าพเจ้าจึงต้องรับข้อเสนอของเขา