ห้องเรียนนอกคอก..ของครูชาติ..ศักดิ์ศรี KM..ของแท้

บุคคลที่สมควรยกย่อง..ชูชาติ วารปรีดี

          ห้องเรียนนอกคอก...ของครูชาติ..เป็นการนำเสนอของรายการ “คนค้นคน” ซึ่งทำให้เห็นว่าวิธีการเรียนการสอนของครูชาติคือ KM ภาคปฎิบัติของแท้...ไม่ใช่ KM บนหิ้งที่กำลังปฏิบัติอยู่ในหลายๆที่และเห่อตามกระแส ผู้เขียนรู้สึกถึงความเป็นบุคคลที่น่ายกย่องของครูชาติมาก ที่ได้ใช้เวลาส่วนตัวในวันหยุดมาทุ่มเทให้กับการเรียนการสอน ซึ่งเขาเรียกว่า ห้องเรียนนอกคอก เพื่อพัฒนาและปลูกฝังสิ่งที่ดีๆให้เด็กๆได้นำไปใช้ในชีวิต ดังนั้นจึงอยากนำมาเล่าสู่กันฟัง.

<p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">             ครูชาติ เป็นครูชนบทสอนหนังสือชั้นประถม ครูคนเดียวสอนหลายชั้นเรียนผลัดเข้าผลัดออกแต่ละชั้นให้ทั่วถึง เนื่องจากครูมีน้อย แต่ก็พยายามเต็มความสามารถในชั้นเรียนเวลาปกติด้วยอารมณ์ดี ยิ้มแย้ม แจ่มใส แต่เมื่อถึงวันหยุดหรือปิดเทอม กิจกรรมนอกห้องเรียนได้เริ่มขึ้น..</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">         ครูชาติมีคอกม้า จึงได้มีกิจกรรมสอนขี่ม้า มีม้าให้นักเรียนรู้จักและเรียนรู้ชีวิตจากธรรมชาติของม้า การที่ต้องรู้จักให้ความรัก ความละเอียดในการเอาใจเขามาใส่ใจเรา การรักสัตว์ และความเชื่อใจ จึงเข้าถึงธรรมชาติของม้า เมื่อเป็นหนึ่งเดียวกันม้าก็จะไว้ใจ ยอมให้บังคับและขี่ได้ สอนให้เป็นการเรียนรู้ซึ่งกันและกัน.</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">         การตั้งแค้มป์ในป่า เป็นการสอนจากชีวิตจริง สอนการใช้ชีวิตในการเดินป่า รู้จักต้นไม้ว่า ต้นไหนมีคุณมีโทษ เรียนถูกเรียนผิด เช่น การหุงข้าว ปล่อยให้นักเรียนหัดเรี่ยนรู้ด้วยตัวเอง แล้วผลที่ออกมาก็ยอมรับและชี้ถึงสาเหตุที่เกิดขึ้น เช่น การหุงข้าวไม่สุก สอนให้มีการแบ่งหน้าที่ การทำงาน การหาอาหาร การกินข้าวให้รู้จักคุณค่าของข้าวและการแบ่งปัน.</p>           ประทับใจการสอนของครูชาติ ตอนที่จะกินข้าว โดยให้นักเรียนเดินมารับข้าวเหนี่ยวจากครูทีละคน จนครบทุกคนและก็สอนว่าการที่ครูไม่ให้ทุกคนมาตักข้าวเองนั้นเนื่องจากว่าธรรมชาติของคนที่กำลังหิว ก็จะมีความโลภและจะตักจำนวนมากๆเข้าไว้ ไม่รู้ว่าจะกินหมดหรือไม่ จนทำให้คนหลังๆข้าวก็หมดก่อนไม่พอกิน คนกินก่อนก็เหลือและทิ้ง ส่วนคนมาทีหลังก็ไม่ได้กิน การรู้จักแบ่งปัน ไม่โลภ ก็อิ่มทั่วถึงกัน ครูสอนนักเรียนถึงการรู้จักความพอดีของตนเองและก็ให้รู้จักคุณค่าของข้าวที่หามายากลำบากกว่าจะเป็นเม็ดข้าว. <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">          รุ่งขึ้นเดินทางเข้าหมู่บ้าน เพื่อให้รู้จักองค์ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยไปเรียนรู้การดำนาจากชาวนา การเกี่ยวข้าว และเรียนรู้วิธีนวดข้าว จนเป็นเม็ดข้าวและนำไปตำเพื่อให้ได้เม็ดข้าวสารออกมา ทำให้ได้รู้จักการได้มาซึ่งความยากกว่าจะได้ข้าวมากิน ให้ทุกคนได้ลองปฏิบัติจากของจริง ไม่ให้กินทิ้งกินขว้าง การเรียนรู้เป็นการเรียนการสอนแบบธรรมชาติและยังทำให้เกิดความผูกพันกับท้องถิ่น.</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ครูชาติได้สอนนักเรียนนอกชั้นเรียน ให้ได้ ค้นหาความรู้ จากการเดินทางตั้งแค้มป์และครูชาติพยายาม สร้างและแสวงหาความรู้ ให้นักเรียนได้เรียนรู้การใช้ชีวิตในป่าและ การจัดการความรู้เป็นระบบ ให้ลำดับการสอนโดย Learning by doing เช่น การให้รู้จักถึงคุณค่าของข้าวที่หามาด้วยความยากลำบาก โดยพาไปเรียนรู้ถึงขั้นตอนการปลูกข้าว เกี่ยวข้าว นวดข้าว ตำข้าว จนถึงการเป็นเม็ดข้าวสารที่ได้กินกัน โดยให้ชาวบ้านกับภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นครูในการมีส่วนร่วมในการเรียนการสอนที่เป็นธรรมชาติ เกิดการประมวลและกลั่นเป็นความรู้ รวมถึงการใช้ชีวิตร่วมกันทั้งกับป่าและชุมชนและเพื่อนมนุษย์ การแบ่งปันและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สอนให้รู้ว่าตัวเองต้องการอะไร รู้จักตัวเอง มีเป้าหมายในชีวิตและสามารถใช้ชีวิตมีความสุขในอนาคต เป็น การเรียนรู้ ที่ทุกคนได้จากของจริง นี่แหละ …ศักดิ์ศรี KM ..ของแท้.</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ครูชาติพูดว่า ในฐานะครูไม่มีข้อแม้  เปิดโอกาสให้ทุกคน โดยปลูกฝังสิ่งที่ดีๆ ส่วนเขาจะเก็บเกี่ยวได้เท่าไรก็เป็นเรื่องของเขา การสอนให้รู้จัก คุณธรรม จริยธรรม รักสิ่งแวดล้อม และทุ่มเทให้นักเรียนทุกคนเป็นคนดี.</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">            ครูชาติ เน้นถึงทุกคนไม่จำเป็นต้องมีอาชีพเดียวกันหมดทุกคน (คนเก่ง..ต้องเรียนหมอ วิศวะ เภสัช..เหมือนที่คาดหวังกันทางสังคม) ดาวไม่จำเป็นต้องเป็นดาวดวงเดียวกัน ดาวแต่ละดวงก็มีจุดมุ่งหมายต่างกัน เด็กรู้ว่าเป็นอะไรที่ทำให้เขามีความสุข รู้ว่าอยากทำอะไรเมื่อโตไปในวันข้างหน้า เด็กต้องสามารถอยู่ได้ด้วยตัวเองและมีความสุขในดาวดวงที่เขาเลือกเอง เช่น การไม่เอาเปรียบโลก ไม่เอาเปรียบตัวเอง เพื่อน และธรรมชาติ.</p>

             สำหรับหน้าที่ครู จุดสูงสุดของครูคือ สอนด้วยใจ สอนได้ทุกโอกาส เป็นสิ่งที่ครูชาติบอกว่าเป็นความสุขในชีวิตของครู บุคคลเช่นนี้ซิ! …น่ายกย่องโดยแท้.

.....ครู....เปรียบเหมือนแสงสว่าง ที่ส่องผ่านเปิดทางให้ปัญญา....

</span></strong></span></strong></span></strong></span></strong></span></strong></span></strong></span></strong></span></strong>