นมผึ้งหรือรอยัลเยลลี่ (Royal Jelly)
คืออาหารที่ผึ้งงานวัยอ่อน (อายุระหว่าง 5-15 วัน) ผลิตขึ้นจากขบวน
การผลิตภายในตัวผึ้งงานจากต่อม Hypopharyngeal ภายในส่วนหัวของผึ้งงาน
เพื่อเป็นอาหารสำหรับป้อนผึ้งนางพญา รอยัลเยลลี่
มีลักษณะเป็นของเหลวข้น สีขาวครีม
ส่วนประกอบของรอยัลเยลลี่
ในรอยัลเยลลี่ จะมีสารอาหารต่าง ๆ สมบูรณ์มากคือ มีคาร์โบไฮเดรท
10-20% โปรตีนประมาณ 14-15% ไขมันประมาณ 3-5% เถ้าประมาณ 1-2%
น้ำประมาณ 67-70% และอุดมไปด้วยวิตามินหลายชนิด
คุณสมบัติของรอยัลเยลลี่ ที่มีคุณค่าแก่มนุษย์
จากการรายงานต่าง ๆ ของประเทศที่เจริญก้าวหน้าทางวิทยาการ
และนิยมบริโภคเป็นประจำสามารถพิสูจน์ได้ว่ารอยัลเยลลี่เป็นอาหารธรรมชาติที่มีคุณค่าทางโภชนาการทางแพทย์สูงมาก
สามารถบริโภคได้เป็นจำนวนมากและตลอดไป
โดยไม่มีปฏิกริยาแทรกซ้อนหรือทำให้ร่างกายผิดปกติแต่อย่างใด
ตรงกันข้ามถ้าได้บริโภคเป็นประจำ
โดยเฉพาะการบริโภคนานกว่าครึ่งปีขึ้นไปแล้ว จะได้ผลดีมากเป็นพิเศษ
ทำให้การเจริญเติบโตเป็นไปด้วยดี ร่างกายมีพลานามัยแข็งแรงสมบูรณ์
การบริโภคเป็นประจำติดต่อกันเป็นเวลานานเป็นวิธีการที่ถูกต้อง
และให้ผลสมบูรณ์ที่สุด
พิษผึ้ง (Bee Venom)
คือสารประกอบโปรตีนที่ผึ้งปล่อยออกมาจากต่อมสร้างพิษ ผ่านออก
ทางเหล็กไนของผึ้งงาน
ผึ้งงานเมื่อเกิดขึ้นมาในระยะแรกนั้นยังสร้างพิษไม่ได้
แต่หลังจากอายุในช่วง 10-14 วัน ปริมาณพิษผึ้งมีเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
และจะทำหน้าที่ในการป้องกันรังจากศัตรู
องค์ประกอบทางเคมีของพิษผึ้งที่คุณค่าทางการแพทย์ เช่น ฮีสตามิ
(Histamine) เชอโรโตนิน (Serotonin) โดพามิน (Dopamine) ฯลฯ
และนอกจากนี้ยังมีกรดอะมิโน และเอ็นไซม์ เป็นองค์ประกอบเล็กน้อย
ไขผึ้ง (Bee Wax) เป็นไขบริสุทธิ์ผลิตโดยต่อมไขผึ้ง
4 คู่ ซึ่งอยู่ที่ส่วนท้องของลำ ตัวผึ้งงานที่มีอายุ 2 สัปดาห์
โดยผึ้งสังเคราะห์จากน้ำตาลที่มีโมเลกุลเชิงเดี่ยวภายในระบบย่อยอาหาร
ไขผึ้งโดยปกติจะมีสีขาวบริสุทธิ์
แต่เมื่อทำการหลอมไขผึ้งซึ่งนำมาจากรังผึ้ง อาจจะมีสีน้ำผึ้ง เกสร
ปะปนอยู่ในไขผึ้ง จึงทำให้ไขผึ้งเปลี่ยนสีไปตามสภาพที่มีสิ่งนั้น ๆ
มาเจือปนบางครั้งจึงต้องมีการฟอกไขผึ้งให้มีสภาพกลับไขเป็นสีขาวบริสุทธิ์ตามเดิม
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความต้องการของตลาด
ไขผึ้งส่วนใหญ่ใช้ในอุตสาหกรรมการเลี้ยงผึ้ง
โดยใช้ในการผลิตแผ่นรังเทียมของผึ้ง อุตสาหกรรมเครื่องสำอาง
ในสูตรผสมของครีมต่าง ๆ โลชั่น น้ำมันแต่งผม ลิปสติกและรูธ
อุตสาหกรรมเทียนไข โดยเฉพาะทางศาสนา
นอกจากนี้ยังใช้ไขผึ้งในงานเภสัชกรรม งานทันตแพทย์ งานหล่อแบบต่าง ๆ
ซึ่งใช้ไขผึ้งในกระบวนการผลิตการใช้เป็นส่วนประกอบของวัสดุในน้ำ
ยาขัดมันพื้น เฟอร์นิเจอร์ เครื่องหนัง และเลนส์กล้องส่องทางไกล
เป็นต้น