เวทีเรียนรู้ : เรียนรู้การปลูกและจัดการสวนมะนาวจากเกษตรกร
วันที่ 23 สิงหาคม 2550 ได้มีการจัดสัมมนาเชิงปฏิบัติการนักส่งเสริมการเกษตร ของสายที่ 1 มีนักวิชาการจากสำนักงานเกษตรอำเภอเมือง,พรานกระต่าย,ลานกระบือ,โกสัมพีนคร และไทรงาม โดยวันนี้สำนักงานเกษตรอำเภอไทรงามเป็นเจ้าภาพ สถานที่ที่เราไปจัดสัมมนาก็ลงไปใช้ศาลากลางบ้านของ หมู่ที่ 7 บ้านทุ่งมหาศาล ตำบลมหาชัย อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร เป็นสถานที่สัมมนา
ช่วงเช้า เป็นการพบปะทักทายและต้อนรับโดยทีมงานของสำนักงานเกษตรอำเภอไทรงามเจ้าภาพ จากนั้นก็เป็นประเด็นของการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ซึ่งวันนี้ได้กำหนดการ ลปรร.ในการผลิตมะนาว GAP
- เริ่มต้นด้วยการเล่าประสบการณ์ความสำเร็จของเกษตรกรผู้ปลูกมะนาว (พี่อมร) พูดถึงปลูกมะนาวตั้งแต่การแรงจูงใจในการปลูกมะนาว การปลูก ดูแลรักษา และรายได้ผลตอบแทน
- การศึกษาดูงานในแปลงปลูก การรวบรวมผลผลิต การคัดเกรด และการจำหน่ายของเกษตรกร
หน้าตาของการบรรจุถุงมะนาวหลังจากคัดเกรดเพื่อรอพ่อค้ามารับซื้อ
เนื่องจากในหมู่บ้านนี้มีกิจกรรมของชุมชนที่ดำเนินกิจกรรมผลิตปุ๋ยอัดเม็ดอินทรีย์ชีวภาพ พวกเรานักส่งเสริมการเกษตรก็เลยได้เยี่ยมชม และศึกษากระบวนการผลิตปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ดแถมอีกกิจกรรมหนึ่งด้วย
โรงผลิตปุ๋ยอินทรีย์ (จำหน่ายทั้งอัดเม็ดและไม่อัดเม็ด)
ชั้นวางเพื่อผึ่งเม็ดปุ๋ย ทำเป็นชั้นๆ เพื่อเพิ่มพื้นที่
- เติมเทคนิคการปลูกจากนักวิชาการ
เมื่อได้ฟังประสบการณ์การปลูกมะนาว การจัดการ และลงไปส่งศึกษาดูงานจากแปลงของเกตรกรแล้ว นักส่งเสริมฯ ทุกคนก็มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันเองจากนักวิชาการที่ดูแลงานพืชสวนในระดับจังหวัดกันอีกครั้งหนึ่ง เพื่อรับความรู้ที่มีอยู่แล้วจากตำรา-ประสบการณ์ของนักวิชาการ เป็นการรับข้อมูลจาก 2 แหล่ง เพื่อเปรียบเทียบกัน
บรรยากาศการแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับนักวิชาการด้วยกัน
- สรุปบทเรียนร่วมกัน
หลังจากฟังการเล่าประสบการณ์ และศึกษาดูแปลงมะนาวของเกษตรกร การแลกเปลี่ยนประสบการณ์จากนักวิชาการด้วยกันแล้ว ภาคบ่ายก็เป็นการสรุปบทเรียนร่วมกัน โดยการแบ่งนักวิชาการอออกเป็น 3 กลุ่ม เพื่อร่วมกันสรุปบทเรียน ใน 3 ประเด็น คือ
- ถอดบทเรียนที่ได้จากการฟังและศึกษาดูงานการปลูกมะนาว
- สรุปผลการเรียนรู้ตามแนวทางการผลิตพืชปลอดภัย (GAP)
- กลุ่ม-เครือข่ายการปลูกมะนาว
นี่เป็นกระบวนการของการสัมมนาเชิงปฏิบัติการ ของนักส่งเสริมการเกษตรในระดับอำเภอในสายที่ 1 ของจังหวัดกำแพงเพชรในวันนี้ จากการสังเกตและร่วมกระบวนการตั้งแต่ต้นจนจบ มีข้อสังเกตที่อยากจะบันทึกไว้เป็น AAR ดังนี้
สิ่งที่วางแผนและทำได้ดี
- ก็คือการดำเนินกระบวนการต่างๆ ลื่นไหลไปตามที่ได้วางแผนไว้
- วันนี้มีนักวิชาการบรรจุใหม่เพิ่มอีก 2 ท่าน (รวมนักวิชการบรรจุใหม่เป็น4ท่าน) มาร่วมเรียนรู้ และจัดกระบวนการด้วย ซึ่งเป็นการเรียนรู้งานที่ทำจากการปฏิบัติจริง
- สถานที่การสัมมนา และแปลงศึกษาดูงานก็เหมาะสม เพราะเป็นสถานที่ในชุมชนและใกล้กับแปลงปลูกของเกษตรกร
- นักวิชาการทุกคนให้ความสนใจและร่วมกระบวนการกันเป็นอย่างดี
สิ่งที่ยังทำได้ไม่ดี
- ประเด็นคำถาม ยังไม่ชัดเจนหากจะเป็นการถอดบทเรียนเพื่อสกัดเป็นองค์ความรู้ในแต่ละด้าน (เป้าหมายความรู้)
- การแบ่งกลุ่มและสรุปบทเรียนของทั้ง 3 กลุ่ม ได้ใช้โจทย์เดียวกันทั้ง 3 กลุ่ม ทำให้เวลาสรุปเกิดความซ้ำซ้อน ความน่าสนใจในการฟังจะค่อยๆ ลดลง
สิ่งที่น่าจะปรับปรุง
- วิเคราะห์เนื้อหาและผลที่คาดว่าจะได้รับจากการเรียนรู้ให้ชัดเจนก่อนการดำเนินการ (กำหนดเป้าหมายความรู้ให้ชัดเจน)
- ในการแบ่งกลุ่ม ประเด็นที่แต่ละกลุ่มจะร่วมกันสรุปต้องไม่ซ้ำกัน
- ไม่มีการทำ AAR ในกลุ่มใหญ่ ดังนั้นต้องมีการทำ AAR เพื่อร่วมกันเรียนรู้การสัมมนาร่วมกันในครั้งต่อๆ ไป
บันทึกมาเพื่อการ ลปรร. ครับ
วีรยุทธ สมป่าสัก 24 ส.ค. 2550
ความเห็น (8)
เรียน ท่านสิงหืป่าสัก เพื่อนรักนักพัฒนา
มะนาว บีบใส่น้ำปลาพริกขี้หนูซอย เติมน้ำตาลนิดเดียว ราดบนไข่เจียว ข้าวร้อนๆ แซบหลายครับ
สวัสดีค่ะ ท่านอาจารย์สิงห์ป่าสัก
เยี่ยมมาก ๆ
มีความรู้ เรื่องมะนาวอีกเยอะ
- หวัดดีครับ ท่านสิงป่าสัก
- ชื่นชมทีมงานกำแพงเพชร ที่จัดกระบวนการ ได้ดี เพราะบางพื้นที่ การบริหาร จัดการ กระบวนการ เวลา ยังมีอุปสรรคอยู่อีกมาก ทำให้ การ ลปรร.แต่ละครั้ง ไม่บรรลุผลเท่าที่ควร
นักส่งเสริม นักพัฒนา ควรติดตามศึกษาบทเรียนนี้ครับ ดีมากครับน้องสิงห์
เรียน ท่านอาจารย์หมอ JJ
- มะนาวพืชประจำครัวของคนไทย ตราบใดที่ยังมีส้มตำ มะนาวก็คงจะยังมีตลาดที่ยาวไกลนะครับ
- ชอบพระคุณมากครับ
เรียน ท่านหนุ่มร้อยเกาะ
- ทำไป ก็เรียนรู้ และปรับไปเหมือนกันครับ
- ขอบพระคุณมากครับสำหรับกำลังใจที่ให้อย่างเสมอมา
- ในภาคสนามมีอะไร ๆ ให้พวกเราได้เรียนรู้อยู่ตลอดเวลานะครับ
- ขอบพระคุณมากครับ