แง่คิดนักบริหาร(4) : เข้าใจอดีต อยู่กับปัจจุบัน ฝันถึงอนาคต
ในการเป็นผู้บริหาร การรู้จักหน่วยงานตนเองมีความสำคัญมากเพราะการตัดสินใจหลายอย่างต้องอิงอยุ่กับความเป็นองค์การเราหรือบริบทของเรา หลายคนมาเป็นผู้บริหารใหม่ ก็เริ่มคิดใหม่ ทำใหม่เลย เห็นอะไรไม่ถูกใจก้สั่งแก้ไข สั่งเปลี่ยน สั่งปรับไปเลย โดยที่ยังไม่ได้ศึกษาข้อมูลของเดิมว่า เขาทำกันอย่างไร ทำไมถึงทำอย่างนี้ ก่อนจะเป็นอย่างนี้ เขาปรับเขาพัฒนากันมาอย่างไรบ้าง การมาใหม่แล้วรื้อของเก่าหมดเลยหรือเปลี่ยนใหม่เลยเป็นการทำร้ายองค์การเพราะทำให้ต้องเริ่มต้นนับหนึ่งกันใหม่ เวลาตัดสินใจก็ไม่มีฐานข้อมูลเดิมคอยช่วยสนับสนุนการตัดสินใจ
ตอนที่ผมไปรับตำแหน่งผู้อำนวยการที่แม่พริกหรือที่บ้านตากใหม่ ผมศึกษาข้อมูลของโรงพยาบาลทั้งหมดย้อนหลังไป 3 ปี ว่ามีประวัติความเป็นมาอย่างไร ใครเป็นใคร ไปไหน มาจากไหนกันบ้าง เกี่ยวข้องกับชุมชนที่อยู่อย่างไร คนเก่าๆเขามีวัฒนธรรมความเป็นอยู่กันอย่างไร ใครเคยมีบุญคุณกับโรงพยาบาลบ้าง ใครเป้นผู้นำไม่เป็นทางการในโรงพยาบาล และผมก็ได้ศึกษาจากแฟ้มที่มีอยู่ในห้องผู้อำนวยการและในห้องข้อมูลหรือห้องสมุด อ่าน วิเคราะห์ พูดคุยกับคนเก่าๆก่อน หรืออ่านเอกสารบันทึกการประชุมกรรมการบริหารย้อนหลัง(ถ้ามี) จะช่วยให้เห็นวัฒนธรรมการทำงานและการตัดสินใจของโรงพยาบาลได้ว่าเป็นอย่างไร ทำให้เราเข้าใจอดีตของหน่วยงานได้
เมื่อเราทำงาน เราก็ต้องอยุ่กับความเป็นจริงขององค์การให้ได้เป็นการอยู่กับปัจจุบัน เข้าใจสภาพปัจจุบันขององค์การ ตัดสินใจบนฐานที่เรามีอยู่จริง รู้จุดอ่อน จุดแข็ง โอกาสและข้อจำกัดของเรา รู้ว่าตอนนี้เราทำได้แค่ไหน ไม่เริ่มต้นจากศูนย์หรือหนึ่งใหม่ พยายามต่อยอดจากของเดิมที่เขาทำไว้แล้ว
และเมื่อเราเริ่มทำงาน เราก็ต้องพยายามฝันถึงอนาคตที่ดีขององค์การ ว่าเราจะไปทางไหนกัน ทำภาพนี้ให้ชัดในใจของผู้บริหารเองก่อน แล้วค่อยๆทำให้ชัดในใจของพนักงานแต่ละคน ทำให้ฝันไปทางเดียวกันหรือมีดาวดวงเดียวกันได้ ถ้าภาพอนาคตในใจของผู้บริหารยังไม่ดีหรือไม่ชัด โอกาสที่จะทำให้ทีมงานเข้าใจทิศทางที่เราจะพาเขาไป จะทำได้ยาก ผู้บริหารจึงต้องมีจินตนาการเพราะจินตนาการจะสำคัญกว่าความรู้และชักพาให้เราพาองค์การไปสู่ความสำเร็จได้
นายแพทย์พิเชฐ บัญญัติ
วันที่ 19 สิงหาคม 2550
