สำนักงานปราชญ์แห่งชาติ (๑) กรอบแนวคิดในการตั้ง
เมื่อคืนที่แล้วได้คุยกับคุณเม้ง เรื่อง กรอบแนวคิดในการตั้งสำนักงานปราชญ์แห่งชาติ คุณเม้งได้ส่ง ผังแสดงกรอบความคิดในการตั้งสำนักงานปราชญ์แห่งชาติ มาให้ดู ตามรูปข้างล่างนี้
ผมดูแล้ว ก็ยังมองไม่เห็นความเชื่อมโยงของความรู้ในระดับต่างๆ เห็นแต่มีแผนที่ประเทศไทย แล้วก็มีถังลอยอยู่ในอากาศ
ก็เลยมามองว่า
จะทำอย่างไรให้ถังนี้เชื่อมโยงกับประเทศไทย
ผมเลยหารือกับคุณเม้งว่า ถังทั้งหมดนี้เหลือไว้ถังเดียวได้มั๊ย ให้เป็นถังใหญ่อยู่กลางประเทศ ลอยอยู่กลางอากาศ พร้อมกับมีพื้นที่รับน้ำฝน เพื่อจะรับน้ำฝนจากข้างบน และใช้เอาน้ำฝนที่ตกลงมาเก็บไว้ในถัง ถังจะต่อเชื่อมลงสู่ชุมชน
โดยชุมชนนี้ก็จะเป็นต้นไม้แต่ละต้น ที่มีต้นเล็กต้นใหญ่
ซึ่งเป็น
- แหล่งของการจัดการความรู้ และ
- สร้างความรู้
- ขยายความรู้ และ
- สามารถจะเปลื่ยนพื้นที่ไม่อุดมสมบูรณ์ หรือพื้นที่ที่มีความรู้ไม่พอเพียง ให้กลายเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ และ
- มีความรู้พอเพียงให้จงได้ ตามหลักการของ สคส
ซึ่งคุณเม้งก็เห็นด้วย
ผมเลยนำเรื่องนี้มาขยายความว่า ถังเล็กๆ ที่คุณเม้งทำไว้นั้น
ควรจะปรับแผนไปเป็นต้นไม้ในระดับต่างๆ ต้นไม้ใหญ่น้อย ที่เชื่อมโยงกันเป็นสมาคมของต้นไม้แห่งความรู้
ซึ่ง
- มีใบ
- ผลิดอกออกผล
- ใช้ส่วนต้น ส่วนรากเป็นการเชื่อมโยงกับพื้นที่ภูมิปัญญา
- นำภูมิปัญญาขึ้นมาใช้ประโยชน์
- งอกงามขึ้นมาจนเป็นต้นไม้ใหญ่โตขึ้น
- ออกดอกออกผล และ
- ทำให้เกิดสภาพแวดล้อมที่ทำให้เกิดน้ำฝน
- ให้ความชุ่มชื้นในอากาศ เกิดน้ำฝน และตกลงมาในถัง และ
- ฝนที่ตกในถังก็จะนำไปสู่การดูแล เชื่อมโยง กับพื้นที่ที่ขาดแคลนความรู้
ถ้าหลักการนี้ผมเห็นด้วย
ผมจึงคิดว่า
สำนักงานปราชญ์ควรจะเป็น
- ฐานข้อมูล และ
- ฐานสนับสนุนการจัดการความรู้
- เชื่อมโยงระบบโดยใช้น้ำเป็นตัวเชื่อมโยง
ซึ่งจะเป็น
- การใช้น้ำจากอากาศ รวบรวมเข้ามาในถัง
- จากถังแพร่กระจายไปให้ชุมชนต่างๆ
- โดยหลักการที่ว่า ชุมชนต่างๆ เป็นต้นไม้
- ต้นไม้ต่างๆ เหล่านั้นก็จะเจริญเติบโต
- ปรับปรุงพื้นที่ตรงนั้น
- ปรับปรุงดินและสภาพแวดล้อม
- ทำให้เกิดความชุ่มชื้น และ
- ทำให้เกิดฝนตกขึ้นมาเป็นวงจร ซ้อนขึ้นไปเรื่อยๆ
ในขณะเดียวกัน ดินที่อยู่บริเวณนั้น ก็จะ
- ค่อยๆ พัฒนาตัวเองขึ้นมา และ
- ไปย่อยสลายหินซึ่งเป็น การตกผลึกความรู้และภูมิปัญญาที่มีอยู่แล้วในแต่ละท้องถิ่น
ก็จะทำให้เกิดการเชื่อมโยงของความรู้ใน 4 ระดับ คือ
- การสลายตัวของหิน เข้ามาเชื่อมโยงกับดิน
- จากดินก็จะมีต้นไม้เป็นตัวเชื่อม ทำให้กลายเป็นน้ำ ดึงดูดน้ำเข้ามา ทำให้ต้นไม้แห่งความรู้เจริญเติบโต
- และในที่สุดทำให้เกิดวงจรหมุนเวียนของน้ำ
ซึ่งเป็นน้ำแห่งความรู้
- หมุนเวียนขึ้นสู่อากาศ
- ความรู้เหล่านี้ก็จะตกลงมาในถังรองน้ำ
- ที่เป็นฐานข้อมูล
ในขณะเดียวกัน น้ำบางส่วนที่เหลือ หรือความรู้บางส่วนที่เกิดขึ้นในท้องถิ่น ของจะถูกดูดดึงเข้าไปไว้ในถัง แล้วก็นำไปแพร่กระจายในที่ต่างๆ ฉะนั้นการใช้ถังคล้ายๆถังประปา ตามภาพที่เห็นข้างล่างนี้
.jpg)
เป็น
- ตัวรับและ
- กระจายความรู้เข้าไปสู่ชุมชนต่างๆ โดยชุมชนเป็นต้นไม้
ต้นไม้นั้นก็จะทำหน้าที่ดูแลพื้นที่ พัฒนาตัวเอง พัฒนาพื้นที่ พัฒนาสภาพแวดล้อม สร้างความอุดมสมบูรณ์เชื่อมโยงกับ ฐานภูมิปัญญา
นี่คือแนวคิดจากประสบการณ์ของผมครับ ไม่ทราบว่าคุณเม้งเห็นด้วยหรือเปล่าครับ
สวัสดีครับ
ความเห็น (3)
กราบสวัสดีครับท่านอาจารย์แสวง
- ขอบพระุคุณท่านอาจารย์แสวงนะครับ
- ที่ผมใช้ถังข้อมูลในเบื้องต้นเพราะว่าผมมองแล้วติดกรอบการมองของคนในทางไอทีที่เน้นเป้าไปยังฐานข้อมูลครับ ที่เชื่อมต่อกันในเครือข่ายนะครับ แต่เป็นเครือข่ายไอทีครับ
- ต้องขอบคุณท่านอาจารย์ที่เปิดกรอบนี้ให้ผม ซึ่งไปสอดคล้องกับที่ผมเขียนบันทึกนี้พอดีเลยครับ ต้นไทร สายใยโกทูโนว์
- ผมยังไม่มีเวลาจะเขียนรายละเีอียดลงไปมากในเรื่องนี้ เพราะประสบการณ์ยังน้อยครับ ประกอบกับแนวทางนี้ จะต้องเป็นอิสระและอยู่บนพื้นฐานของไทยช่วยไทย เป็นสำคัญครับ
- หลังจากที่ได้คุยกับอาจารย์ผมก็เลยปรับถังน้ำให้เป็นต้นไทรแทนครับ เป็น ภาพแผนที่ไทยไทรงาม
- ซึ่งคิดว่าตรงนี้ ไม่ต้องมีการลากเส้นแล้วครับ เพราะไทรทุกต้นจะเชื่อมถึงกันเองโดยอัตโนมัติครับ ผ่าน อากาศ น้ำ ดิน และหิน ตามแบบการจัดการความรู้สี่ ระดับนะครับ ส่วนระดับแมกมา นั้นเอาไว้เพื่อแบบเป็นแผนสำหรับชั้นอื่นๆ ครับ
- ขอบคุณท่านอาจารย์มากๆ นะครับ
หน่วยงานรับผิดชอบเรื่องการจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ชุมชน จะจัดประชุมที่ขอนแก่น วันที่ 18 กันยายน อาจารย์ว่างจะไปร่วมสมทบ
-นำเสนอ -หรืออภิปราย ก็ได้นะครับ ผมจะคอยแอบอยู่ข้างหลัง อิอิ
เรียน ครูบา ที่เคารพ
ผมคิดว่า ถ้ามีช่องว่างผมก็สนใจจะไปนำเสนอครับ แต่คงจะต้องหารือกับคุณเม้งด้วย ผมคิดว่าอาจจะคุยกับคุณเม้งทาง msn ในเรื่องนี้ครับ
แต่ไม่ทราบว่าเขาจะเชิญผมหรือเปล่า แต่ที่ขอนแก่นผมไปแอบฟังก็ได้ครับ