การปฏิรูประบบสุขภาพ

สังคมใหม่ก่อแนวความคิดใหม่เกิดโครงสร้างใหม่เราจึงต้องมีบทบาทใหม่

ผมได้พยายามสรางตัวแบบของการปฏิรูประบบสุขภพขึ้นมาตัวแบบหนึ่ง เพื่อชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นที่ต้องมีการปฏิรูป โดยมีปัจจัยของการนำไปสุ่การปฏิรูปที่เชื่อมโยงส่งผลถึงกันและกัน 4 ประเด็นคือ

1.  สังคมใหม่ (New society) จากการเปลี่ยนแปลงทางสังคม (Social change) เป็นคลื่นระลอกต่างๆเข้ามาจากสังคมยุคล่าสัตว์ สู่สังคมเกษตรกรรม ยุคอุตสาหกรรม ยุคข้อมูลข่าวสาร ยุคสังคมฐานความรู้และกำลังก้าวเข้าสุ่สังคมอุดมปัญญา โลกเปลี่ยน สังคมเปลี่ยน คนเปลี่ยน ทุกสิ่งเปลี่ยน ระบบสุขภาพจึงต้องเปลี่ยนตามไปด้วย เป็นอนิจจัง

2.   แนวคิดใหม่ (New concept) ทำให้เราต้องคิดใหม่ (Rethink) ให้สอดคล้องกับสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป จากแนวคิดสร้างสุขภาพใหม่จากการประชุมระดับนานาชาติทำให้มองสุขภาพเป็นเรื่องที่กว้างขึ้น ไม่ใช่แค่เรื่องโรคภัยไข้เจ็บแต่รวมไปถึงการมีสุขภาวะที่สมบูรณ์ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและเชาว์ปัญญา ทำให้เกิดแนวคิดที่จะปรับระบบการทำงานด้านสุขภาพไปในเชิงการสร้างเสริมสุขภาพ ซึ่งผมได้เสนอแนวคิดการจัดการสร้างเสริมสุขภาพโดยรวมหรือวินัย 9 ประการของการสร้างเสริมสุขภาพขึ้นมาใช้

3.  โครงสร้างใหม่ (New structure) เกิดการออกแบบโครงสรางหรือระบบริการสุขภาพขึ้นใหม่ (Redesign) จากการกำหนดบริการเป็นอนามัย โรงพยาบาลและศูนย์ต่างๆ ต้องปรับมาเป็นระดับปฐมภูมิ ทุติยภูมิ ตติยภูมิและศูนย์แห่งความเป็นเลิศ(Excellence center) จากสนใจขนาดสถานบริการมาสนใจขนาดประชากร แต่การจะปรับโครงสรางใดๆควรปรับแนวคิดของคนทำงานให้ไปในทางนั้นๆก่อน ไม่ใช่โครงสร้างเปลี่ยนแต่ใจคนไม่เปลี่ยน

4.  บทบาทใหม่ (New role) ต้องกำหนดบทบาทใหม่ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงทั้งสามด้านที่กล่าวมา จากผู้ปฏิบัติ(Actor)ไปสู่ผู้สนับสนุนส่งเสริมกระตุ้น(Facilitator) หรือเป็นผู้นิเทศ (Supervisor)เพื่อช่วยให้ชาวบ้าน ชุมชน ท้องถิ่น เขาสามารถดูแลตนเองได้ ช่วยเสริมพลัง(Empowerment) ให้เขามั่นใจว่าเขาทำเรื่องสุขภาพของเขา ครอบครัวเขาและชุมชนเขาได้

               หากดำเนินการตามแนวทางทั้ง 4 นี้ การปฏิรูประบบสุขภาพก็จะดำเนินไปได้อย่างดี ได้ทั้งสุขและภาพ เกิดสุขภาพได้

[ท้องฟ้า]

คุณหมอพิเชษฐ์

เห็นด้วยกับคุณหมอเป็นอย่างวยิ่ง เรื่องประเด็นสุขภาพ การสร้างสุขภาพเป็นสิ่งสำคัญ อยากให้คุณหมอช่วยป่าวประกาให้ทุกองค์กรได้เห็นความสำคัญของสุข ภาพ  ตามข่าวคราวคุณหมอตั้งแต่อยู่ที่รพ บ้านตากและได้มีโอกาสพูดคุยด้วยเมื่อมาที่รพ  แพร่จัดมหกรรมคุณภาพและได้ถ่ายรูปกับคุณหมอและส่งไปให้ทางmail  ยิ่งตอนนี้คุณหมอได้เป็นวิทยากรKM ระดับประเทศ ขอชื่นชมด้วยความจริงใจ