หนังสือส่งเสริมการอ่าน
เสริมการอ่าน สานสู่ฝัน ปัญหาก่อนการพัฒนา โรงเรียนบ้านเขาแหลม กิ่งอำเภอวังสมบูรณ์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสระแก้ว เขต 1 เป็นโรงเรียนขยายโอกาส เปิดทำการสอนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล จนถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีจำนวนนักเรียนรวมทั้งสิ้น 620 คน ครูผู้ทำการสอน จำนวน 28 คน มีนักเรียนที่อยู่นอกเขตบริการเข้ามาศึกษาในโรงเรียนค่อนข้างสูง ทั้งในเขตตำบลวังทอง จังหวัดสระแก้ว และเขตตำบลทับช้างในจังหวัดจันทบุรี สภาพโดยทั่วไปของนักเรียนพบว่า มากครอบครัวที่มีฐานะค่อนข้างยากจน อาชีพของผู้ปกครองส่วนใหญ่ทำเกษตรกรรม รับจ้าง รายได้ต่ำ บ้านเรือนอยู่ห่างไกลจากโรงเรียน การเดินทางลำบาก นักเรียนบางคนมาจากครอบครัวที่แตกแยก ขาดการดูแลและสนใจจากผู้ปกครองเท่าที่ควร นักเรียนอ่านหนังสือไม่ออก อ่านไม่คล่อง บางคนเขียนไม่ได้ ปัญหาเหล่านี้ส่งผลสัมฤทธิ์ทางกหารเรียนต่ำ ซึ่งถือว่าเป็นภารกิจที่ครูผู้สอนในโรงเรียนให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง ผลการสำรวจนักเรียนในปีการศึกษา 2549 พบว่า นักเรียนที่อ่านหนังสือไม่คล่องแต่ละชั้นมีดังนี้
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 10 คน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 6 คน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 6 คน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 7 คน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 6 คน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 4 คน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 7 คน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 6 คน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 4 คน
จากจำนวนนักเรียนที่อ่านหนังสือไม่คล่อง พบว่ามีจำนวนค่อนข้างมาก หากโรงเรียนไม่ดำเนินการพัฒนาทางด้านการอ่านให้กับนักเรียนเหล่านี้ จะทำให้การจัดการเรียนการสอนต้องเกิดปัญหาตามมาอย่างแน่นอนไม่เฉพาะแต่วิชาภาษาไทยเท่านั้น จะกระทบกับรายวิชาอื่น ๆ และนักเรียนยังขาดนิสัยรักการอ่านและการค้นคว้าอีกด้วย
การคิดค้นวิธีการแก้ปัญหา
จากปัญหาดังกล่าวโรงเรียนจึงต้องคิดค้นวิธีการที่จะช่วยให้นักเรียนมีการพัฒนาการทางด้านการอ่านดีขึ้น จึงให้ครูผู้สอนร่วมกับนักเรียนในการสร้างนวัตกรรม คือ หนังสือเสริมทักษะการอ่านเพื่อให้เกิดกระบวนการการเรียนรู้ร่วมกัน ในกนการร่วมคิด ร่วมกันทำ ให้เกิดรูปเล่มที่สวยงาม น่าอ่าน สร้างความพึงพอใจและภูมิใจในผลงานที่เกิดขึ้น อีกทั้งเป็นแรงจูงใจที่จะให้นักเรียนได้อ่านผลงานของตนเองอีกด้วย
การออกแบบนวัตกรรมเพื่อการพัฒนา
การออกแบบหนังสือเสริมทักษะการอ่าน สำหรับนักเรียนที่อ่านหนังสือไม่คล่อง ได้วางแผนการจัดทำดังนี้ ให้ผู้จัดทำกำหนดเรื่องเอง โดยให้สอดคล้องกับสระการเรียนรู้ที่ตนเองถนัดเพื่อความเข้าใจง่ายในเนื้อหาของเรื่อง ใช้ภาษาที่ง่าย ไม่ซับซ้อน อ่านง่ายและเหมาะสมกับวัย เรื่องราวที่เหมาะสมกับนักเรียน สนุก มีความรู้และคุณธรรมสอดแทรก ภาพประกอบสวยงาม มีสีสัน มีภาคผนวกท้ายเล่มในการทดสอบความรู้ที่ได้รับจากการอ่าน จัดรูปเล่มให้สวยงาม
ขั้นตอนการดำเนินการพัฒนา
ครูผู้สอนได้สร้างนวัตกรรม หนังสือเสริมทักษะการอ่านเป็นรูปเล่มสวยงามตามความสามารถของครุและนักเรียนร่วมกันจัดทำ แม้ว่าหนังสือเล่มนั้นจะไม่สวยงาม รูปเล่มธรรมดา สีสันไม่สะดุดตา เหมือนกับหนังสือของสำนักพิมพ์ แต่คุณครูทุกท่านตั้งใจและใส่ใจที่จะจัดทำเพื่อให้นักเรียนได้อ่าน
ผลงานที่เกิดจากการดำเนินการ
ผลจากการจัดทำหนังสือของโรงเรียนพบว่า ครูผู้สอนมีความภูมิใจในผลงานที่ได้จัดทำหนังสือให้กับนักเรียนด้วยตนเอง และนำไปใช้เสริมทักษะการอ่านให้กับนักเรียนที่อ่านหนังสือไม่คล่อง นักเรียนดังกล่าวสามารถอ่านหนังสือได้ มีพัฒนาการดีขึ้น และมีความสนใจในการอ่านมากขึ้น ในส่วนของกสารจัดทำแบบสอบถามความชื่นชอบในหนังสือเสริมทักษะการอ่านของนักเรียนโรงเรียนบ้านเขาแหลม ได้จัดอันดับความชื่นชอบ 3 อันดับ ดังนี้
อันดับที่ 1 เรื่องเจ้าหญิงแห่งถ้ำทานตะวัน จัดทำโดย คุณครูบุษยมาส ผาสุข เป็นเรื่องราวที่กล่าวถึงประวัติความเป็นมา ความเชื่อ ความลี้ลับ ในสถานที่ศักด์สิทธิ์ในชุมชนที่ให้ความเคารพ กราบไหว้บูชา และเล่าสืบต่อกันมา เป็นสิ่งที่นักเรียนให้ความสนใจ ต้องการที่จะรู้นำไปสู่ความต้องการที่จะอ่านอันดับที่ 2 เรื่องพญานาคแห่งลำน้ำโขง จัดทำโดย คุณครูรศิญา หาจันทร์ เป็นเรื่องราวที่นำมาเขียนความเป็นมาของพญานาคที่เกิดในแม่น้ำโขงที่ชุมชนให้ความเคารพนับถือ และความเชื่อที่ทุกคนต้องการพิสูจน์
อันดับที่ 3 เรื่อง หลงผิด จัดทำโดยคุณครูจันทร ประเสริฐหล้า เป็นเรื่องราวที่นำมาเขียนให้นักเรียนได้เห็นว่าสังคมไทยในปัจจุบันมีเหตุการณ์ที่เลวร้ายเกิดขึ้น เป็นการสอนให้นักเรียนได้คิดและปฏิบัติตนให้ถูกต้องตามหลักของศีลธรรม หนังสือที่นักเรียนชื่นชอบและให้ความสนใจที่จะอ่าน จะเป็นเรื่องราวที่ลี้ลับ ซับซ้อน ต้องการพิสูจน์และค้นหาความจริง ซึ่งเป็นเหตุผลหนึ่งทึ่จะให้ครูผู้สอนนำไปสร้างเป็นเรื่องราวและจัดทำเป็นหนังสือเล่มต่อไปได้ เป็นการสร้างความสนใจ และดึงดูดให้นักเรียนสนใจในการอ่านมากขึ้น
สรุปผลการพัฒนานวัตกรรม หนังสือเสริมทักษะการอ่านสำหรับนักเรียนที่อ่านไม่คล่อง เป็นผลงานที่เกิดจากครูและนักเรียนโรงเรียนบ้านเขาแหลม สามารถสร้างความสนใจให้กับนักเรียนค่อนข้างดี ไม่เฉพาะกับนักเรียนที่มีปัญหาด้านการอ่านเท่านั้น ยังมีนักเรียนอื่น ๆ ยังได้หยิบหนังสือมาอ่านและประทับใจในผลงานและเรียนร้องให้ครูจัดทำขึ้นอีก
การขยายผลและการเผยแพร่ โรงเรียนได้ดำเนินการเผยแพร่หนังสือเสริมทักษะการอ่านให้กับนักเรียนทั้งสำหรับนักเรียนที่อ่านไม่คล่องและนักเรียนที่สนใจอ่าน และขยายผลสู่นักเรียนโรงเรียนอื่นด้วย โดยได้รับความสนใจ ชื่นชม และเป็นกำลังใจให้กับคณะครูในการจัดทำหนังสือครั้งต่อไป ซึ่งทางโรงเรียนจะดำเนินการต่อโดยปรับปรุงด้านเนื้อหา สีสัน รูปเล่มให้เหมาะกับวัยของนักเรียน
การพัฒนานวัตกรรม จากการที่โรงเรียนบ้านเขาแหลม ได้เป็นโรงเรียนคุณธรรมชั้นนำของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสระแก้ว เขต 1 เพื่อสอดคล้องกับนโยบาย ในการจัดทำหนังสือเสริมทักษะด้านการอ่านสำหรับนักเรียนที่อ่านไม่คล่อง จะเป็นเรื่องราวที่เน้นทางด้านคุณธรรม การปฏิบัติตนให้เหมาะสมกับสังคม เพื่อเป็นการสร้างและปลูกฝังคุณลักษณะนิสัยที่พึงประสงค์ให้กับนักเรียนให้เป็นพลเมืองที่ดีของชาติสืบไป เราสัญญาว่า....”จะเสริมการอ่าน สานสู่ฝัน....ให้กับนักเรียน เต็ม 100 เปอร์เซ็นต์ เพื่อเด็กไทยอ่านหนังสือได้ สนุกและมีความสุขที่ได้อ่าน ทั้งยังมีนิสัยที่จะอ่านหนังสืออยู่ในจิตใจ “
ห่วงใยเสมอ
คณะครูโรงเรียนบ้านเขาแหลม
ความเห็น (2)
บุษยมาส ผาสุข
กิจกรรมวันสัปดาห์ห้องสมุดโรงเรียน
การอ่านทำให้เกิดการพัฒนาด้านสติปัญญา ความรู้ ความสามารถ พฤติกรรม และค่านิยมต่างๆ แต่เนื่องจากนักเรียนแต่ละคนมีความสามารถไม่เท่าเทียมกัน ทั้งด้านสติปัญญา วุฒิภาวะและความพร้อม ดังนั้นการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน โดยใช้ห้องสมุดเป็นฐานในการกระตุ้นการอ่านนับว่ามีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากห้องสมุดมีหนังสือที่หลากหลายให้นักเรียนเลือกอ่านได้ตามความสนใจ แต่บางครั้งกิจกรรมที่จัดขึ้นอาจจะไม่เร้าความสนใจ และความสามารถของผู้เรียนเท่าที่ควร จึงมีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านวันห้องสมุดโรงเรียนขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ ดังนี้
1. เพื่อจัดกิจกรรมตอบสนองความต้องการและความสนใจของนักเรียนแต่ละคนได้อย่างเหมาะสม
2. เพื่อเร้าความสนใจความสามารถของผู้เรียน
3. เพื่อให้นักเรียนได้ปฏิบัติกิจกรรมต่างๆอย่างมีความสุข
4. เป็นกิจกรรมที่เน้นการปฏิบัติจริง และสามารถแสวงหาความรู้ได้ด้วยตนเอง
5. เพื่อเป็นการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของนักเรียน
ตัวอย่างกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน
กิจกรรมฐานการเรียนรู้
ขั้นตอนการดำเนินงาน
นักเรียนทุกคนตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1-2 จนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6และระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ครูทุกคนเข้าร่วมกิจกรรมกิจกรรม (อาจแบ่งเป็นชั้น เพื่อสะดวกในการเข้าฐาน) โดยกำหนดการทำกิจกรรม แบ่งเป็น 6 ฐานการเรียนรู้ คือ
ฐานที่ 1 มุมชวนอ่าน โดยนักเรียนเลือกอ่านหนังสือใหม่จากห้องสมุดที่มีการจัดนิทรรศการแนะนำหนังสือใหม่ไว้ตามความสนใจ คนละ 1 เล่ม แล้วบันทึกลงในแบบฟอร์มที่ครูจัดเตรียมไว้ให้ สำหรับเด็กเล็ก จะมีพี่คอยช่วยเหลือในการเขียน
ฐานที่ 2 ลานชวนคิด โดยการตอบคำถามปริศนาคำทายหรือคำพังเพย โดยนำหนังสือปริศนาคำทายหรือคำพังเพยจากห้องสมุดมาใช้ในการจัดกิจกรรม ให้นักเรียนอ่านแล้วตอบคำถาม
ฐานที่ 3 ประดิษฐ์ชวนลอง นักเรียนจะได้อ่านวิธีประดิษฐ์สิ่งต่างๆจากหนังสือที่ครูจัดเตรียมให้ หรือใบกิจกรรมที่เตรียมมา แล้วประดิษฐ์ตามขั้นตอนที่ได้อ่าน
ฐานที่ 4 ขยับชวนร้อง นักเรียนจะได้ร้องเพลงคาราโอเกะ
ฐานที่ 5 พี่น้องชวนวาด นักเรียนอ่านหนังสือนิทานแล้ววาดภาพ
ฐานที่ 6 ฉลาดชวนฟัง นักเรียนอ่านหนังสือนิทานที่ครูจัดเตรียมให้เพื่อนๆในกลุ่มฟัง ใช้เวลาฐานละ 30 นาที แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม ในกลุ่มหนึ่งๆจะมีนักเรียนทุกชั้น เมื่อหมดเวลาครูให้สัญญาณในการเปลี่ยนฐาน โดยทุกกลุ่มจะได้เรียนรู้ครบทุกฐานการเรียนรู้
น.ส พรพรหม โรจน์ธนานันต์
สวัสดีค่ะ จำหนูได้มั้ยคะ