โจทย์สำหรับนักศึกษาที่เรียนวิชาเศรษฐศาสตร์สาธารณสุข (The Economics of Public Health) ปีการศึกษา 2548 ภาคการเรียนที่ 2 หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต (สาธารณสุขชุมชน) คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา เพื่อเขียนรายงานส่งทาง Blog GotoKnow.org โดยผมจะเปิดเป็นบันทึกไว้อีกครั้งในแต่ละสัปดาห์ พร้อมทั้งอธิบายย่อ ๆ พอเป็นร่างว่าจะเขียนเล่าเรื่องออกมาอย่างไร ก็ยังเน้นตามที่ได้ตกลงกนไว้ว่าเขียนจากความเป็นตัวเราเองออกมา ให้เป็นธรรมชาติ ซึ่งกำหนดล่วงหน้าไว้แล้วทั้ง 7 ประเด็น ดังนี้
1) ประสบการณ์ที่เป็นความภาคภูมิใจที่สุดของชีวิตในการทำงานด้านสาธารณสุขของตัวเอง
2) ประสบการณ์ในการทำงานที่เป็นการประยุกต์ใช้หลักเศรษฐศาสตร์กับพฤติกรรมด้านสุขภาพ
3) ข้อสังเกตในการจัดสรรงบประมาณด้านสาธารณสุขใน CUP ที่ท่านทำงานอยู่ และข้อเสนอหากจะปรับปรุงเปลี่ยนแปลงในส่วนที่ทำได้ภายใน CUP
4) ข้อเท็จจริงเรื่องความเป็นธรรมจากการใช้บริการของประชาชนในอำเภอที่ท่านทำงานอยู่ เปรียบเทียบจากผู้มีสิทธิข้าราชการ/รัฐวิสาหกิจ, สิทธิประกันสังคม และ โครงการ UC (บัตรทอง)
5) ประสบการณ์การจัดการกับปัญหากำลังคนด้านสาธารณสุขไม่เพียงพอในอำเภอของท่าน
6) การประเมินผลการจัดบริการสาธารณสุขแก่ประชาชนที่ผ่านมาในอำเภอของท่าน ขาดตกบกพร่องตรงไหนบ้าง จะต้องเพิ่มเติมการประเมินอะไรได้อีก
7) ท่านจะเสนออะไร อย่างไร ในภาพรวมทั้งหมด เพื่อพัฒนาการจัดบริการสาธารณสุขแก่ประชาชนในอำเภอของท่าน
เรียงตามลำดับนะครับ ก่อนถึงคาบเรียนสัปดาห์ที่สอง หนึ่งวันเป็นอย่างช้า ก็ขอให้ส่งรายงานตามโจทย์ที่ 1 ก่อนถึงคาบเรียนสัปดาห์ที่สาม หนึ่งวันเป็นอย่างช้า ก็ขอให้ส่งรายงานตามโจทย์ที่ 2 เป็นอย่างนี้ไปจนถึงสัปดาห์ที่แปด แล้วอย่าลืมอ่านของเพื่อนด้วยนะครับ เมื่อถึงคาบเรียนเราจะได้เปิดประเด็นเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (ลปรร.) กัน ทั้งในประเด็นของเราเอง และของเพื่อน ๆ สำหรับผมก็จะมีประเด็นไปร่วม ลปรร.ด้วยทุกครั้งเช่นกัน
เรียน อาจารย์อนุชา อยากทราบว่าโจทย์ข้อที่ 2 จะให้เขียนตอบตรงไหนค่ะ แล้วยังให้จับคู่เหมือนความภาคภูมิใจใช่ไหมค่ะ
โจทย์การเรียนข้อที่ 2
1.การเลือกสถานที่บริการด้านสุขภาพของประชาชน เช่น การใช้บริการคลีนิค โรงพยาบาลเอกชน เป็นต้น
2.การใช้ภูมิปัญญาชาวบ้านในการรักษาพยาบาลหรือการรักษาโรคเบื้องต้น
3.การใช้สมุนไพรต่างๆในการรักษาโรค
4.การปลูกพืชสมุนไพรในสถานบริการเพื่อใช้ในการรักษาพยาบาล และมีการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์
5.การให้คำปรึกษาหรือการให้สุขศึกษาแทนการใช้ยาในบางกรณี
การบริหารจัดการ คปสอ. ในมุมมองที่กระผมเห็น
โครงสร้างการบริหาร
คณะกรรมการมีผู้อำนวยโรงพยาบาลเป็นประธานโดยตำแหน่งและมีสาธารณสุขอำเภอเป็นรองประธาน ในส่วนของคณะกรรมการจะเป็นการเลือกสรรค์กันเองตามความเหมาะสม ผมคิดว่าการแต่งตั้งคณะกรรมการไม่จำเป็นต้องมีผู้อำนวยการโรงพยาบาลเป็นประธานเสมอไป เพราะผู้อำนวยการบ้างคนจะเป็นแพทย์จบใหม่และมีประสบการณ์ในการบริหารงานน้อย ซึ่งยังมีเจ้าหน้าที่อีกหลายคนที่มีประสบการณ์ ความรู้ ความสามารถ และมีความเหมาะกว่าที่จะปฏิบัติงานในตำแหน่งสำคัญเช่นนี้
กระบวนการทำงาน
ทีมคณะกรรมการบริหารเครือข่ายยังไม่สมบูรณ์แบบร้อยเปอร์เซ็นต์ซึ่งมีการประชุมใหญ่เพื่อเสนอการคิดเห็นในการทำงานและมีการประชุมย่อยแต่ละกลุ่มงาน แต่ปัจจุบันนี้เวลามีการประชุมคณะกรรมการจะมีการประชุมไม่พร้อมเพียงกันเพราะกรรมการจะอ้างว่าไม่ว่างบ้างหรือติดธุระบ้าง ทำให้การประชุมไม่มีความคืบหน้า
ผลสำเร็สของ คปสอ. มีอะไรบ้าง
ผลสำเร็จที่เป็นรูปธรรมมีอยู่ 2 งานคือ งานระบาด และงานประกันสุขภาพสองกลุ่มงานนี้ได้มีการส่งประกวดระดับจังหวัดด้วย ที่มาของความสำเร็จคือ เจ้าหน้าในพื้นที่เข้าถึงประชาชนร่วมทั้งมีการทำงานประชาสัมพันธ์ข่าวสารอย่างทั่วถึงและมีการทำงานเชิงรุกอย่างต่อเนื่อง
ปัญหาและอุปสรรค
ขาดการประสานงานระหว่างคณะกรรมการในเครือข่าย และคณะกรรมการไม่ค่อยมีความชำนาญในการบริหารงาน ร่วมทั้งไม่มีการจัดทำแผนกลยุทธ์เครือข่ายทำให้ประสิทธิภาพในการบริหารงานของเครือข่ายไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควร ส่วนข้อมูลสถานะทางการเงินปัจจุบันไม่ค่อยมีปัญหา แต่ยังมีหนี้เก่าที่ค้างชำระมาหลายปีแล้ว
วิธีแก้ปัญหา
ให้คณะกรรมการเครือข่ายมีความตระหนักในหน้าที่รับผิดชอบ มีเสียสละและมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการเครืออย่างเต็มความสามารถ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารงานเครือข่ายต่อไป