เรียนรู้เพื่อพัฒนา..

          เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม ที่ผ่านมา ทีมงานได้ดำเนินสอนงานให้แก่นักส่งเสริมการเกษตรที่บรรจุใหม่ (มือใหม่) โดยใช้การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การเล่าเรื่องที่เกี่ยวกับประสบการณ์ของนักส่งเสริมในระดับมืออาชีพ ที่ปฏิบัติงานด้านการส่งเสริมการเกษตรและประสบความสำเร็จในการปฏิบัติงานในพื้นที่  การฝึกปฏิบัติการสรุปและนำเสนอผลสรุปของกลุ่ม ฯลฯ หลังจากการดำเนินการเสร็จ ผมก็ได้ทำ AAR โดยถามคำถาม 4 คำถาม แล้วให้นักส่งเสริมมือใหม่จำนวน 8 คน เขียนลงบนกระดาษ  A4  ที่ให้เขียนก็เพราะว่าต้องการให้ทุกคนได้แสดงความคิดเห็นกันอย่างเต็มที่ ซึ่ง 4 คำถามที่ว่านั้น คือ

     1. ที่มาวันนี้ เราได้บรรลุวัตถุประสงค์อะไรบ้าง...

     2. สิ่งที่ไม่บรรลุวัตถุประสงค์ในวันนี้...

     3. สิ่งใด...ที่จะนำไปปรับใช้ในพื้นที่

     4. ข้อเสนอแนะสำหรับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันในครั้งต่อไป

                                         

          ซึ่งคำตอบพอจะสรุปผลได้ดังนี้ครับ (แต่ละข้อเรียงตามลำดับความถี่)

     ข้อที่  1. ที่มาวันนี้ เราได้บรรลุวัตถุประสงค์อะไรบ้าง...

• รู้แนวทางการปฏิบัติงานด้านการส่งเสริมการเกษตร (5)
• รู้ขั้นตอนการทำงาน รูปแบบการทำงานภายใต้ศูนย์ถ่ายทอดฯ ให้บรรลุวัตถุประสงค์ (4)
• รู้วิธีการทำงานที่จะให้ประสบผลสำเร็จ โดยการทำงานร่วมกับชุมชนและหน่วยงาน (3)
• ได้เรียนรู้การถอดประสบการณ์ เพื่อนำไปปรับใช้ในการถ่ายทอดความรู้ให้กับบุคคลเป้าหมาย(2)
• ได้เรียนรู้การจัดทำแผนชุมชน โดยให้หน่วยงานต่างๆ และชุมชน เข้ามามีส่วนร่วมและให้การสนับสนุน (2)
• ได้เรียนรู้การใช้เครื่องมือ Flow Chart ในการบันทึกข้อมูล ง่ายกว่าการเขียนเป็นข้อๆ (1)
• ได้เรียนรู้การจัดกระบวนการ (1)
• เข้าใจความหมายของการทำงานเชิงบูรณาการมากยิ่งขึ้น (1)

     ข้อที่  2. สิ่งที่ไม่บรรลุวัตถุประสงค์ในวันนี้...

• ยังจับประเด็นไม่เก่ง (2)
• แนวทางการดำเนินงานในการสร้างงานด้วยตนเอง ในระยะเริ่มต้น ไม่รู้ว่าจะเริ่มอย่างไร (2)
• การสรุปประเด็น (1)
• การถ่ายทอด (1)
• เทคนิควิธีในการเข้าถึง ระหว่างเจ้าหน้าที่กับเกษตรกร เพื่อให้เกิดการยอมรับในตัวเจ้าหน้าที่ (1)
• ความรู้วิชาการเกี่ยวกับส้มเขียวหวาน (1)

                                      

     ข้อที่  3. สิ่งใด...ที่จะนำไปปรับใช้ในพื้นที่

• การทำงานจะมุ่งเน้นการมีส่วนร่วมของชุมชน เช่นการหาทางเลือกในการแก้ไขปัญหาร่วมกัน(3)
• เทคนิคการถอดประสบการณ์ เพื่อให้ได้มาซึ่งองค์ความรู้ของเกษตรกร และจะได้นำไปปรับใช้ให้เข้ากับเทคโนโลยีและวิชาการที่มีอยู่ (2)
• การปรับทัศนคติในการทำงาน อย่างแรกเลยต้องมีใจรักถ้าขาดสิ่งนี้ไป การทำงานก็จะไม่ประสบผลสำเร็จอย่างแน่นอน(2)
• การสร้างศัรทาทั้งจากตัวเองและผู้อื่น (2)
• การทำงานแบบบูรณาการและการทำงานเป็นทีม (2)
• การจัดทำแผนงานเพื่อขอรับการสนับสนุนการดำเนินงานของศูนย์ถ่ายทอดฯ (2)
• จะมุ่งมั่นในการทำงาน เพื่อช่วยหลือและแก้ไขปัญหาโดยคำนึงถึงผลประโยชน์ของชุมชนเป็นหลัก (2)
• การสร้างงานด้วยตนเอง (1)
• จะต้องศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมอยู่เสมอ (1)
• จะบันทึกผลการปฏิบัติงานอย่างสม่ำเสมอ และฝึกฝนจนชำนาญ (1)
• จะนำเครืองมือ Flow Chart ไปใช้ในการทำงาน (1)
• จะทำงานในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง (1)
• จะนำแนวคิดการเข้าถึงใจคณะกรรมการศูนย์ถ่ายทอดไปใช้ในพื้นที่ของตนเอง (1)
• การจัดกระบวนการ (แลกเปลี่ยนเรียนรู้) (1)

       ข้อที่  4. ข้อเสนอแนะเพิ่มเติมสำหรับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันในครั้งต่อไป

• ควรจัดให้มีการฝึกทักษะ(ปฏิบัติ)มากกว่านี้ เพื่อพัฒนาศักยภาพของนักส่งเสริมมือใหม่ ให้เกิดความมั่นใจในการปฏิบัติงานมากยิ่งขึ้น (4)
• เชิญวิทยากรด้านต่างๆ อีก (1)
• อยากลงไปดูการปฏิบัติจริง (1)

          เป็นข้อมูลจากการทำ AAR ของนักส่งเสริมการเกษตรมือใหม่ในวันนั้น มีความหลากหลาย ซึ่งทีมงานยังไม่สรุปผลทันที่ เพราะต้องตรวจสอบกับ บันทึกการปฏิบัติงาน (ฝึกการเขียน) ที่ทุกคนต่างกลับไปเขียน และต้องลงไปดูและสนับสนุนการทำงานในพื้นที่ของน้องๆ จริงๆ ซึ่งอาจใช้เวลานาน ต้องอดทนครับการพัฒนาถ้าจะให้ยั่งยืน บางเรื่องคงไม่สามารถทำได้อย่างรวดเร็ว ทีมงานก็จะใช้ข้อมูลนี้กลับมาวิเคราะห์และวางแผนการทำงานกันต่อไปครับ เพราะต่างคนก็ต่างได้เรียนรู้ และต่างก็ต้องกลับไปพัฒนา ภายใต้บทบาทและหน้าที่ของตนเองต่อไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด

วีรยุทธ  สมป่าสัก