ลมตาปั่น
ในทุกวันของการตรวจผู้ป่วยในแผนกผู้ป่วยนอกและในคลินิกส่วนตัว อาการที่พบบ่อยๆที่นำให้คนไข้มาหาเรา อาการหนึ่งก็คือเวียนศีรษะ ซึ่งผู้ป่วยแต่ละรายก็มาบอกเล่าอาการแตกต่างกันไปบ้าง
บางคนก็บอกว่ารู้สึกหนักๆเมื่อยๆหรือตึงท้ายทอยหรือหนักง่อน บางคนก็บอกว่ามึนงง ซึมๆเซาๆ แต่มีอยู่กลุ่มหนึ่งจะบอกเลยว่า หมอ ป้าเป็นลมตาปั่นมา คำว่าลมตาปั่นก็คืออาการเวียนศีรษะ ที่ผู้ป่วยรู้สึกว่ามีบ้านหมุน หรือสิ่งแวดล้อมโคงเคลงไป เดินเซ เหมือนจะทรงตัวไม่ค่อยได้
ในคนไข้ที่มาด้วยอาการเวียนศีรษะ จึงต้องมีการตรวจร่างกายว่าอาการวิงเวียนนั้นมาจากระบบประสาทสมองส่วนกลางหรือเกิดขึ้นนอกระบบประสาทส่วนกลางโดยที่ไม่เกี่ยวกับสมอง
เวลาตรวจผมจะตรวจระบบประสาทว่าผู้ป่วยมีอาการเดินเซหรือทรงตัวผิดปกติหรือไม่ มีการกระตุกของลูกตาไหม สามารถใช้นิ้วแตะปลายจมูกแล้วไปแตะนิ้วของมืออีกข้างหนึ่งที่ชี้ไปข้างหน้าได้ไหม เดินต่อส้นเท้าปลายเท้าได้ไหม ร่วมกับการตรวจระบบประสาทตามปกติ มีหูอื้อ ไม่ได้ยินเสียงหรือไม่เพราะอาจเกี่ยวกับความผิดปกติของหูชั้นใน ซึ่งเท่าที่ตรวจคนไข้มา แทบไม่เจอที่จะมีความผิดปกติทางระบบประสาทเลย และมักพบว่าตรวจร่างกายก็ปกติด้วย
คนไข้ที่มาพบผมด้วยเรื่องเหล่านี้มักมีอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป บางคนก็ลุกหรือก้มแล้วมีอาการเวียนหัวบ้านหมุนมา บางคนตื่นเช้าลุกจากที่นอนก็จะเป็นทันที เมื่อผมตรวจร่างกายแล้วพบว่าปกติ ไม่มีไข้หรืออาการของโรคต่างๆ สิ่งหนึ่งที่ผมมักจะถามเสมอก็คือนอนหลับดีไหม คำตอบเบื้องต้นเลยส่วนใหญ่จะตอบว่าหลับดี และญาติก็มักจะเสริมว่าหลับตลอดเลย นอนตั้งแต่หัวค่ำ
เรื่องหลับดีที่คนไข้ตอบมานั้น ผมไม่ค่อยเชื่อนัก ก็มักจะชวนคุยต่อว่า หลังเที่ยงคืนต้องตื่นขึ้นมาบ้างไหม บ่อยแค่ไหน พอตื่นมาแล้วจะหลับอีกยากไหม ถามไปถามมาก็จะพบความจริงว่าคนไข้ที่เวียนศีรษะมามักหลับไม่ดี บางคนหลับยากกว่าจะหลับได้นอนพลิกไปพลิกมาตั้งนาน บางคนหลับง่ายแต่ตื่นกลางดึกแล้วไม่ค่อยหลับต่อ ที่เห็นนอนนั้นก็เพราะเวียนหัวจึงอยากนอนแต่ก็นอนไม่หลับ อาการเวียนศีรษะเหล่านี้จึงเกิดจากการที่พักผ่อนไม่พอ หรือสมองพักผ่อนน้อย ทำให้สมองล้า รวนไป จึงแสดงด้วยการเวียนศีรษะเพื่อให้คนไข้ได้นอนพัก
อีกกลุ่มหนึ่ง มักพบในคนสูงอายุหรือคนที่ลุกนั่งเร็วๆ หรือก้มหรือแหงนแล้วมีอาการเวียนหัว เป็นลมตาปั่น กลุ่มนี้มักเกิดจากความดันโลหิตตกขณะเปลี่ยนท่า (postural hypotension) หรือหากก้มหรือเงยมากเกินไป จะทำให้เส้นเลือดที่ไปลี้ยงสมองที่ขดไปตามช่องของกระดูกสันหลังเกิดการคดงอเหมือนการหักสายยางฉีดน้ำหรือบางทีกระดูกสันหลังมีหินปูนมาเกาะก็เลยไปเบียดเส้นเลือดทำให้การไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมองไม่สะดวกหรือไหลเวียนไปได้ช้า (Vertebro-basilar insufficiency) แพทย์มักอธิบายว่าเลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอ ทำให้มึนหัว
คนไข้อาจเข้าใจว่าเลือดน้อย ซึ่งไม่ใช่ เลือดมักไม่น้อยคือไม่มีเลือดจางหรือซีด(แต่การมีเลือดจางก็ทำให้เวียนหัวได้) ต้องอธิบายว่าเลือดมีปกติแต่ไหลเวียนไปสมองได้ช้าไปหน่อย ไม่ได้เกิดอะไรที่ร้ายแรง เป็นการสร้างความมั่นใจคนไข้ และกลุ่มนี้ก็มักพบว่ามีการหลับไม่ค่อยเพียงพอด้วยเช่นกัน
เมื่อคนไข้เข้าใจว่าเป็นอะไร อย่างไร ก็จะลดความวิตกกังวลลง แพทย์ก็ให้ยาช่วยลดอาการมึนหัว หรืออาจให้ยาที่ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปด้วย และหากช่วยให้คนไข้หลับได้ดีขึ้น ง่ายขึ้น ร่วมกับการปรับพฤติกรรมในการลุกนั่ง หมุนก้ม เงย ก็จะช่วยให้หายได้เร็วและไม่ค่อยเป็นซ้ำได้ความเห็น (13)
หัวเรื่อง: มีอาการแบบที่คุณหมอได้เขียนเอาไว้
ผมอายุ 26 ปีแต่ว่ามีอาการแบบที่คุณหมอได้เขียนเอาไว้ ไปหาหมอที่ศิริราช เค้าบอกว่าผมไม่เป็นอะไร เพราะว่าทดสอบระบบประสาทแบบที่คุณหมอเขียนมา แต่ตอนนี้ผมไปทำงานไม่ได้ มา 15 วันละ เครียดมากเลย คุณหมอรักษาอยู่ที่ไหนครับ ผมอยากไปหาอะครับ
สวัสดีครับ
ตอนนี้ผมไม่ได้ออกตรวจคนไข้แล้วครับ ทำงานด้านการบริหาร ส่งเสริมป้องกันโรค แต่ถ้าคุณให้ข้อมูลรายละเอียดที่เกี่ยวกับความเจ็บป่วยที่เป็น ผมก็พอจะให้ข้อเสนอแนะได้ ด้วยความยินดีครับ
ถ้าอาการทางระบบประสาทปกติ อาจมาจากหูชั้นในหรืออาการข้างเคียงจากการนอนไม่หลับ หรืออาจมีการกดเบียดเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงสมองขณะวิ่งผ่านลำคอ(ลอดไปตามกระดูกคอ)ก็ได้ครับ หรือจากความวิตกกังวล เครียด ไม่สบายใจหรืออดนอน หลับไม่พอ หลับไม่ได หรืออดอาหาร กินน้อย น้ำตาลในเลือดต่ำก็ได้ครับ
หมอพิเชฐ
-สวัสดีค่ะ คุณหมอ แวะมาหาความรู้เรื่อง ลมตาปั่น
-ขอบคุณมากค่ะ
เพิ่งเป็นวันนี้ค่ะ ทั้งที่รับประทานอาหารเช้า ตอนกลางคืนก็นอนหลับปกติ แต่พอตื่นเช้ามามีอาการมึนศรีษะ เวลาเดินเหมือนพื้นโคลง (เหมือนเวลานั่งเรือใหญ่ คือ แทบจะไม่โคลงแต่เหมือนพื้นไม่นิ่ง เดินไปรู้สึกเท้าลอยๆ ) เลยลอง search คำว่า มึนหัว เลือดไม่พอ แล้วขึ้นหน้านี้มา แต่อาการดังกล่าวตามบทความข้างต้น เกิดในคนสูงอายุเท่านั้นเหรอคะ
เป็นได้กับทุกเพศและทุกวัยครับ
อายุ 36 ปี ลุกขึ้นแล้วล้มบ้านหมุน หลังจากนั้น เวียนหัว บ้านหมุนต่ออีก 3 วัน
อดทนเวียนหัว เดินเซ เท้าลอยๆจากพื้น อยู่อีก 3 วัน ไปรพ.นอนอยู่ 3 วัน กลับมาอาการเวียนหัว การเดินเท้าไม่ลอย แต่ทรงตัวไม่ค่อยอยู่เวลาจะเดินต้องตั้งสติ คอยๆเดิน
เวียนหัวอยู่ เป็นๆหายๆอยู่อย่างนี้ตลอด ก่อนจะเป็นเครียดเรื่องที่บ้าน จนลงกระเพาะ ทานอาหารแล้วอาเจียนออกมา นอนไม่หลับ กว่าจะหลับก็ยาก นอนดึกตื่นเร็วมาก
สวัสดีครับ คุณหมอ
ผมมีอาการหวิวเหมือนจะเป็นลมครับ เวลาออกกำลังกายเพียงเล็กน้อย เวลาอยู่ในที่อึดอัดไม่ค่อยมีอากาศ เจ็บแปลบๆ ที่หัวใจเป็นครั้งเป็นคราว เป็นมา 2 ปีแล้วครับ ตอนแรกคิดว่าเป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจแต่ตรวจ EKG และ Echo หมอบอกไม่ได้เป็น
จนเมื่อเดือนมกราคมไปตรวจอีกครั้งกับหมอท่านบอกว่าเป็นโรคเกี่ยวกับภูมิแพ้และเยื่อจมูกอักเสบเรื้อรัง ทำให้การนอนและพักพ่อนไม่เพียงพอสะสมท่านให้ยามารับประทาน เป็นยาแก้คัดจมูกและแก้แพ้ และก็ยาพ่นจมูกครับ อาการดีขึ้นครับ แต่ก็รู้สึกไม่แข็งแรงเหมือนเดิม อาการคัดจมูกก็เป็นไม่หายย้ายข้างคัดไปมาซ้ายขวาตลอดเวลาต้องใช้ยาพ่น Iliadine ถึงจะหายคัดครับ ตอนหลังในหัวมีเสียงเหมือนมีฟองอากาศในสายยางเวลาฉีดนำในหัวครับ และก็มีอาการเวียนศรีษะและคลื่นไส้ด้วยครับ หมอท่านก็บอกว่าเป็นผลจากอาการภูมิแพ้ครับ
อยากถามคุณหมอว่าผมควรไปตรวจร่างกายเพิ่มเติมเกี่ยวกับสมองหรือเส้นเลือดสมองไหมครับขอบคุณครับ
ขอบคุณมากครับ คุณหมอ
พอดีแม่ผมเป็นแบบ อาการที่คุณหมอว่ามาเลยลองหาข้อมูลใน internet
ผมจะได้ดูแลถูกและพาแม่ไปหาหมอได้ทัน
ขอบคุณครับ
รบกวนปรึกษาค่ะ ตอนนี้ดิฉันอายุ29ปี มีอาการเหมือนพื้นไม่เท่ากันเวลาเดินหรือยืนทำงานบ้านก็เป็นค่ะบางทีเหมือนจะหงายหลังล้มลงค่ะ ควรทำยังไงดีคะ
รบกวนปรึกษาค่ะ ตอนนี้ดิฉันอายุ29ปี มีอาการเหมือนพื้นไม่เท่ากันเวลาเดินหรือยืนทำงานบ้านก็เป็นค่ะบางทีเหมือนจะหงายหลังล้มลงค่ะ ควรทำยังไงดีคะ
รบกวนปรึกษาค่ะ ตอนนี้ดิฉันอายุ29ปี มีอาการเหมือนพื้นไม่เท่ากันเวลาเดินหรือยืนทำงานบ้านก็เป็นค่ะบางทีเหมือนจะหงายหลังล้มลงค่ะ ควรทำยังไงดีคะ
ต้องไปตรวจครับ ว่าเป็นจากระบบการทรงตัวของน้ำในหูชั้นใน หรือจากสมองส่วนซีรีเบลลัมหรือสมองเล็ก ที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับการทรงตัวครับ
อยากเรียนถามคุณหมอว่า อาการนั่ง หรือ ยืนสักระยะหนึ่ง(สิบนาที)แล้วรู้สึกเหมือนจะล้มเกิดจากสาเหตุุใดคับ