การพัฒนาคอมพิวเตอร์เพื่อการศึกษา

คอมพิวเตอร์

การพัฒนาคอมพิวเตอร์เพื่อการศึกษา
ปัจจุบัน เราสามารถที่จะใช้คอมพิวเตอร์ เป็น เครื่องมือในการพัฒนาการเรีนรู้ ได้อย่างกว้างขวาง การเรียนรู้ ผ่านทางหน้าจอคอมพิวเตอร์ จึงเป็นอีกรูปแบบหนึ่ง ของการเรียน การสอนในอนาคต เพื่อใหสามารถพัฒนาการเรียนการเรียน การสอน ได้ทันกับความก้าวหน้าในอนาคต จึงได้มีความพยายาม ที่จะพัฒนาการนำคอมพิวเตอร์ เข้ามาช่วย ในการจัดการเรียน การสอน โดยมีแนวทางการพัฒนา 4 ประการ คือ

1 การพัฒนาสื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการศึกษา
เป็นที่ยอมรับว่า การเรียนการสอนในรูปแบบ Online เข้ามามีบทบาทมากยิ่งขึ้น บทเรียนต่างๆ ที่เราได้เรียนรู้กันแบบ Online หรือเป็นการเรียนตามสาย (line) นั้น เรามักจะเรียนกันว่า การเรียนผ่าน Internet เนื้อหาความรู้ที่เราเรียนนั้น เราจะเรียกว่าสื่อ และปัจจุบันสื่อก็มีมากมายหลายรูปแบบ ตั้งแต่สื่อแบบนิ่งๆ มีภาพกับข้อความ จนถึงสื่อ Multimedia มีภาพเคลื่อนไหว ภาพจำลอง (symulation) หรืออื่นๆ ช่วยให้เกิดการเรียนรู้ได้มากขึ้น แต่ก็ต้องยอมรับว่า สื่อที่ช่วยให้เกิดการเรียนรู้ตามที่ผู้เรียนต้องการจริงๆ อาจจะมีไม่มากนัก ส่วนมากเป็นสื่อเพื่อความบันเทิง หรือสื่อที่ไม่ดีก็มีมาก ดังนั้น ทำอย่างไรที่จะมีสื่อเพื่อการเรียนรู้มากๆ
แนวคิดเรื่องสื่อคอมพิวเตอร์เพื่อการศึกษาจึงเข้ามามีบทบาทมากขึ้น จากสื่อ Offline มาเป็น สื่อ Online โดยนักพัฒนาสื่อได้หันมาให้ความสำคัญกับสื่อเพื่อการเรียนรู้มากขึ้น โดยคำนึงถึง องค์ประกอบ 3 ประการ คือ

องค์ประกอบที่ 1 Usability คือสื่อที่ตอบสนองต่อความสามารถของผู้ใช้งาน นั่นหมายความว่า การจะพัฒนาสื่ออะไร ต้องคำนึงถึงผู้ใช้ด้วยว่า เขามีความสามารถในการใช้สื่อคอมพิวเตอร์ เพื่อการเรียนรู้แค่ไหน การผลิตสื่อก็ต้องทำมาให้เหมาะสม
องค์ประกอบที่ 2 คือ Learning Ability คือความสามารถในการเรียนรู้ เป็นประเด็นที่น่าสนใจมากว่า สื่อนั้นมีความสามารถในการก่อให้เกิดการเรียนรู้ได้เพียงใด เช่นถ้าเป็นสื่อที่เป็นเฉพาะตัวหนังสือ เหมือนกับเอาหนังสือเป็นเล่มขึ้นไปวางไว้ ความสามารถในการทำให้เกิดการเรียนรู้อาจจะต้องอาศัยความสามารถของผู้เรียนมาก เพราะในตัวสื่อเอง ความสามารถในการสร้างการเรียนรู้อาจจะน้อยกว่าสื่อ Multimedia ดังนั้นสื่อลักษณะที่มีเฉพาะตัวหนังสืออาจจะใช้ได้เหมาะสมกับผู้เรียนกลุ่มหนึ่งที่มีความสามารถในการเรียนรู้สูง
องค์ประกอบที่ 3 Learning Process หรือเราอาจจะกล่าวได้ว่าสื่อนั้นไม่ใช้มีเฉพาะตัวองค์ความรู้ แต่จะต้องมี Learning Process อยู่ด้วย โดยสื่อจะทำหน้าที่คล้ายกับมี Instructor อยู่ในตัวสื่อด้วย

ด้วยเหตุนี้เอง การพัฒนาคอมพิวเตอร์เพื่อการศึกษา จึงให้ความสำคัญอันดับแรกกับตัวสื่อและกระบวนการเรียนรู้จากตัวสื่อเป็นหลัก เพราะตัวคอมพิวเตอร์เอง ไม่มีชีวิต จิตใจ การใส่กระบวนการเรียนรู้เข้าไป จะช่วยให้คอมพิวเตร์ ทำหน้าที่คล้ายกับครูมากขึ้น

2 การพัฒนากระบวนการกระจายสื่อ
ในอดีตเมื่อประมาณ 10 ปีที่ผ่านมา การใช้คอมพิวเตอร์มาเป็นเครื่องมือในการจัดการเรียนการสอน จะนิยมใช้ CAI (Computer Assised Instrucction) กันมาก โดยบันทึกสื่อลงแผ่น CD-ROM แล้วผู้เรียนได้เรียนรู้จากหน้าจอคอมพิวเตอร์ ที่บ้าน หรือที่โรงเรียน ดังนั้น การใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการเรียนการสอนจึงไม่กว้างขวางเท่าที่ควร แต่เมื่อเทคโนโลยีเครือข่าย มีการพัฒนามากขึ้น ทั้งด้าน Hardware และ Software ทำให้การเผยแพร่สื่อผ่านทาง Internet ทำได้อย่างสะดวก รูปแบบของ Web Application หรือโปรแกรมที่ทำงานบน website ได้รับการพัฒนาอย่างกว้างขวาง ทำให้การพัฒนาสือเพื่อการเรียนรู้ผ่านทาง Website ทำได้ง่ายขึ้น ดังนั้นการกระจายสื่อทำได้อย่างกว้างขวาง สามารถเข้าถึงได้ทุกครัวเรือนที่มีความสามารถในการใช้ Internet ดังนั้นแนวทางการกระจายสื่อ จึงเน้นการพัฒนาสื่อ Online มากขึ้นรูปแบบที่นำมาใช้งานมาก คือการพัฒนาสื่อและกระบวนการเรียนการสอนไปด้วยกันในรูปแบบของการเรียนการสอนทางไกลผ่าน Internet ซึ่งเราอาจจะเคยได้ยินคำว่า e-Learning มากขึ้น ซึ่งรูปแบบการเรียนการสอนดังกล่าว จะพัฒนาบน web Application ของระบบ LMS ( Learning Management System) และระบบ CMS (Content Management System) ทำให้เกิดการเรียนการสอนที่ใกล้เคียงการสอนในห้องเรียนมากขึ้น โดยใช้ความสามารถของ คอมพิวเตอร์ เข้ามาช่วยกระจายสื่อ ไม่ว่าจะเป็นสื่ออะไรก็ตาม ให้สามารถกระจาย ไปถึงผู้เรียน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

3 การพัฒนาการใช้คอมพิวเตอร์
เมื่อการพัฒนาทั้งตัวสื่อการเรียนรู้ และกระบวนการเรียนรู้ มีการพัฒนาไปอย่างกว้างขวาง แต่ก็พบว่า และโดยเฉพาะอย่างยิ่งปัจจุบัน เครื่องคอมพิวเตอร์ มีจำหน่ายอย่างแพร่หลาย ราคาก็ไม่สูงจนเกินไปนัก ทำให้นักเรียน นักศึกษา มีความสามารถในการเป็นเจ้าของเครื่องคอมพิวเตอร์ ได้ไม่ยากนัก รวมทั้งสถานศึกษาต่างๆ ก็สามารถแสวงหาคอมพิวเตอร์มาบริการสำหรับนักเรียนได้มากขึ้น แต่บางครั้งก็น่าเสียดายว่า ผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์เหล่านั้น นำเอาคอมพิวเตอร์มาใช้อย่างไม่คุ้มค่า หรือไม่ได้นำมาใช้เพื่อการศึกษา แต่นำมาใช้เพื่อความบันเทิงหรืออื่นๆ รวมทั้งนำมาใช้ในทางที่ผิด ดังนั้น ถึงแม้ว่ากระบวนการพัฒนาการเรียนการสอน ทำไปได้ไกลเพียงใด แต่ยังไม่มีการใช้งานเพื่อการเรียนการสอนเท่าไร ก็ดูเหมือนว่าจะไม่เกิดประโยชน์ ดังนั้นคงจะต้องให้ความรู้ ในการนำเอาคอมพิวเตอร์มาใช้งานทางด้านการเรียนการสอน แก่ผู้ใช้คอมพิวเตอร์ โดยเฉพาะการใช้งาน Internet เป็นเครื่องมือในการ พัฒนาการเรียนรู้ โดยพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน ที่ใช้คอมพิวเตอร์ เข้ามาช่วยให้ การเรียนการสอน เพื่อพัฒนากระบวนการเรียนรู้ ตามแนวทาง ทีเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ตามแนวคิด Constructionism

4 การให้ความรู้เกี่ยวกับคอมพิวเตร์ช่วยสอน แก่ครูผู้สอน
เรื่องนี้ คงเป็นเรื่องที่มีความสำคัญ ที่จะกล่าวข้ามไม่ได้คือ ครู เพราะคอมพิวเตอร์ไม่สามารถเข้ามาแทนครูได้ เพราะครู มีจิตวิญญาณ และมีความเป็นครู ขณะที่คอมพิวเตอร์ไม่มี ดังนั้น คอมพิวเตอร์จึงเป็นเพียงเครื่องมือของครู ที่จะช่วยให้สามารถพัฒนากระบวนการเรียนการสอนได้ดีขึ้น การพัฒนาครูให้มีความสามารถในการใช้คอมพิวเตอร์ จึงเป็นเรื่องที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก ทำอย่างไรจะพัฒนาบุคลากร ให้มีความรู้ความสามารถ ในการพัฒนา คอมพิวเตอร์ช่วยสอน ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

เขียนใน GotoKnow โดย นาย ศรีเชาวน์ วิหคโต
ใน ICT for education.

คำสำคัญ (Tags): #uncategorized

หมายเลขบันทึก: 10478เขียนเมื่อ 23 ธันวาคม 2005 09:54 น. ()แก้ไขเมื่อ 22 มิถุนายน 2012 21:58 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน