บัวชูฝัก
นาย เศกสรร ครูเศก แสงจินดาวงศ์เมือง (สายวงศ์คำ)

ฉุยฉายศูรปนักขา


"การรำฉุยฉายเป็นการแสดงภาษานาฏศิลปที่มีคุณค่าทางนาฏศิลปอย่างเลิศ นิยมกันว่าตัวละครสามารถแสดงอารมณ์ความภาคภูมิใจออกมาทางท่ารำได้ดีกว่าที่จะพูดออกมาทางปาก"

            

ฉุยฉายศูรปนักขา

 

                  วันนี้ขอนำเสนอการแสดงที่เป็นสุดยอดในการร่ายรำ ที่ถือว่าเป็นที่นิยมและยอมรับในวงการนาฏศิลปไทยว่า หากผู้ใดได้ถูกคัดเลือกให้ได้รำฉุยฉายแล้ว นั้นหมายถึงผู้นั้นมีฝีมือในขั้นยอดเยี่ยมเป็นที่ยอมรับของครูอาจารย์ก่อนจะมารู้จักกับการรำฉุยฉายในชุดแรก เรามารู้จักกับคำว่าฉุยฉายกันก่อนนะครับ

                                        "ฉุยฉาย" ในทางนาฏศิลป หมายถึง การร่ายรำเมื่อตัวละครเกิดความภาคภูมิใจ ที่สามารถแปลงกาย หรือแต่งตัวได้อย่างสวยสดงดงาม พระยาอนุมานราชธนได้กล่าวไว้ในหนังสืออธิบายนาฏศิลปไทยว่า "การรำฉุยฉายเป็นการแสดงภาษานาฏศิลปที่มีคุณค่าทางนาฏศิลปอย่างเลิศ นิยมกันว่าตัวละครสามารถแสดงอารมณ์ความภาคภูมิใจออกมาทางท่ารำได้ดีกว่าที่จะพูดออกมาทางปาก"

                 ฉุยฉายศูรปนักขา เป็นการแสดงชุดหนึ่งอยู่ในโขนเรื่องรามเกียรติ์เนื้อเรื่องกล่าวถึง นางศูรปนักขาน้องสาวทศกัณฐ์ หลงใหลในความงามของพระราม อยากได้พระรามเป็นคู่ครอง จึงได้แปลงกายเป็นสาวงามมายั่วยวนพระราม การรำฉุยฉายจึงเป็นศิลปะที่แสดงถึงความสามารถในเชิงฝีมือรำเดี่ยว แสดงถึงความสามารถที่แปลงกายได้สวยงาม 

ปี่พาทย์ทำเพลงรัว


ร้องฉุยฉาย

 

ฉุยฉายเอย

 

เสร็จจำแลงแปลงกายจะตามชายไปให้ทัน

 

นักพรตช่างงามวิไล

 

แต่งตัวเราไซร้ไปให้งามขำ

 

ผ้านุ่งใหม่สไบหอมให้พร้อมทุกสิ่งอัน

 

อีกเพชรพรายพรรณเห็นกระนั้นคงติดใจ

 

เสียดายเอย

 

อยากจะส่องพระฉายหัดแย้มพรายให้ยั่วยวน

 

กระจกในไพรหาที่ไหนมา

 

ช่างเถอะเจรจาและแย้มสรวล

 

ด้วยเสียงอ่อนหวานกระบิดกระบวน

 

คงตามลามลวนมาชวนเรา

ร้องแม่ศรี

 

แม่ศรีเอย

 

แม่ศรีโฉมเฉลา

 

แต่งจริตให้พริ้งเพรา

 

เจ้าหนุ่มจะได้หลง

 

ต้องทำแสนงอน

 

ควักค้อนให้งวยงง

 

แม้นมาต้ององค์

 

จะสลัดปัดกรเอย

 

แม่เล่นตัวเอย

 

แม่จะแกล้งเล่นตัว

 

แม้มากอดพัวพัน

 

เราจะหยิกจะตี

 

อยากมาหลงทำไม

 

จะยั่วให้สิ้นดี

 

แทบเป็นบ้าครานี้

 

ที่ในกุฎีเจียวเอย

 ปี่พาทย์ทำเพลงเร็ว - ลา    

หมายเลขบันทึก: 136328เขียนเมื่อ 8 ตุลาคม 2007 19:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:26 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (32)
  • ตามมาดูครับอาจารย์
  • สวยจริงๆๆด้วย
  • เมื่อเรื่องสงสัยว่าทำไมนางรำมักหุ่นท้วมๆๆ
  • หรือมีเหตุผลอย่างอื่นครับอาจารย์
  • ขอบคุณครับ
  • สวัสดีครับอ.ขจิตP
  • สาเหตุที่นางรำมักหุ่นท้วมๆ เนื่องจากการเลือกตัวผู้แสดง ตัวนาง จะค่อนข้างตัวท้วมใบหน้ากลม ช่วงแขนสั้น ตัวพระจะสูงโปร่ง ใบหน้ารูปไข่
  • การแสดงส่วนมากจะนิยมรำแบบตัวนางมากกว่า มีน้อยชุดที่ตัวพระจะได้แสดงคู่กับตัวนาง หรือรำเดี่ยว
  • เช่นการเลือกตัวแสดง อ.ลูกหว้า  น้องพิชชา อ.แป๋ว เหมาะสมที่จะเป็นตัวนาง อ.ราณี อ.หญ้าบัว พี่หนิง อ.ครูพี่อ้อย เหมาะสมที่จะเป็นตัวพระ
  • อีกเหตุผลหนึ่งคือตัวนางต้องตัวเล็กค่อนข้างมีเนื้อมีหนังครับ แต่งชุดแล้วจะได้ดูเหมาะสม
  • แต่คนที่รำในภาพสูง 168 ซ.ม.นะครับ
  • ขอบคุณอ.ขจิตครับ

สวัสดีค่ะ

เห็นทุกครั้งเลยที่คนรำฉุยฉายต้องสวยและเป็นคนรำเก่งนะคะ ท่ารำสวยมากค่ะ

  • สวัสดีครับคุณsasinandaP
  • ส่วนมากคนที่รำสวยที่สุดในรุ่นจะได้เลือกให้แสดงในงานสำคัญๆครับ
  • แต่ช่วงเรียนก็จะต้องเรียนและสอบให้ผ่านทุกคนครับ
  • ขอบคุณคุณsasinanda ครับ
  • ครูเสกคะ  ขำขำที่คุณครูนาฏศิลป์กำลังแบ่งฝ่ายนักเรียนเพื่อแสดง
  • ดีใจแทนครูหญ้าบัวนะ  ได้แสดงแล้ว อิอิ
  • แล้วจะให้รักษ์อยู่ฝ่ายไหนคะ  ต้องได้อยู่ฝ่ายตัวนางแน่ ๆ เลย  ความสูงและหุ่นไม่ถึงเกณฑ์
  • รำฉุยฉายชอบ ๆ ค่ะ 
  • สวัสดีค่ะ อาจารย์บัวชูฝัก
  • ป้าแดงว่าป้าแดงก็รำสวยนะคะ แต่หน้าตาคงจะสวยไม่พอเลยไม่เคยได้รับการเลือก อิอิอิ เกิดมามีกรรมที่สวยไปหมด .........หมดแล้วจริงๆๆ :-)))
  • สวัสดีครับคุณครูรักษ์นะP
  • ไม่เคบพบตัวจริงครูรักษ์นะ เลยยังคัดเลือกไม่ได้ ดูในภาพใบหน้าเรียวยาว เข้าข่ายตัวพระ แต่ตัวเล็ก น่าจะเข้าข่ายตัวนาง สรุปแล้ว ครูรักษ์นะไปอยู่ข้างเดียวกับอ.ลูกหว้า น้องพิชชา อ. แป๋ว ก็แล้วกัน
  • ฉุยฉายเป็นรำที่ค่อนข้างช้า เพลงร้องในอัตราจังหวะ 3 ชั้น ช่วงเพลงเร็วลา เป็นอัตราจังหวะ ชั้นเดียว ครับ
  • ขอบคุณครูรักษ์นะครับ
  • สวัสดีครับป้าแดงP
  • ป้าแดงชอบถล่มตัวจังเลยครับ ป้าแดงใบหน้าแบบอินเทรนนะครับ อย่าลืมว่าไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่งนะครับ  อย่างน้อยป้าแดงก็มีความขาวเป็นทุนอยู่แล้ว  แถมยังสุขภาพผิวดีเสียอีกด้วย อิอิ แอบสังเกต นะครับ ตาไว เพราะ 4 ตา
  • ป้าแดงรูปร่างจะเป็นตัวพระก็ได้ แต่ต้องรำคู่กับ คนตัวเล็กกว่า ถ้าเป็นตัวนางต้อง รำคู่ พี่หนิง อ.ราณี ครูหญ้าบัว ใครคนไหนก็ได้ ป้าแดงเหมาะสมไปหมด
  • ในวงการนาฏศิลป ป้าแดงจัดว่าเป็นคนขนาดกลางครับ ใบหน้าเป็นตัวนาง ความสูงกำลังดี แต่ขอคัดไปอยู่กับอ.ลูกหว้า ก็แล้วกันนะครับ เพราะยังมีคนน้อย ไปรายงานตัวพร้อมครูรักษ์นะ ได้เคยครับ
  • ขอบคุณป้าแดงครับ
ตัวพระมาแล้วค่ะ   เราเริ่มซ้อมกันเลยไหมคะป้าแดง  อิอิ
  • สวัสดีครับพี่หนิงP
  • ว่าแต่พี่หนิงจะเลือกรำคู่กับใครเอ่ย
  • ถ้าให้ทายต้องเป็นป้าแดงแน่เลยครับ เหมาะสมครับ
  • ขอบคุณพี่หนิงครับ

ผมเข้าใจว่าฉุยฉายเป็นชื่อนวนิยาย... และเคยทำเป็นละครทีวีมาแล้วด้วยใช่ไหมครับ..

 

  • สวัสดีครับอ.แผ่นดินP
  • ในนวนิยาย....หรือในละครทีวีเป็นการเดินเรื่อง โดยนางเอกเป็นนางละครรำ คือในเรื่องจะรำฉุยฉายพราหมณ์
  • ในบรรดารำฉุยฉายมีทั้งหมด 28 ฉุยฉายครับ อาทิเช่น ฉุยฉายพราหมณ์ ฉุยฉายเบญกาย ฉุยฉายทศกัณฐ์ ฉุยฉายวันทองฯลฯ
  • ขอบคุณอ.แผ่นดินครับ

เป็นศิลปที่มีมานานแล้ว ส่วนใหญ่จะนำมาจากเรื่องรามเกียรติ์ ถ้าจำไม่ผิด ตอนนางเบญจกายแปลงร่าง ก็มีการรำฉุยฉาย ด้วยเหมือนกัน

เป็นความรู้อย่างหนึ่ง

ไม่พบกันหลายวัน หวังว่าคงสบายดี

rainalone

  • สวัสดีครับคุณthassana wongP
  • ส่วนมากรำฉุยฉาย จะมาจากเรื่องรามเกียรติ์ครับ
  • สบายดีครับ คงจะสบายดีเช่นกันนะครับ
  • ขอบคุณครับ

สวัสดีค่ะ

  โธ่ มัวแต่ออกท้องที่ชุมชน มาสายเขาเลยคัดตัวกันหมดแล้ว แต่ไม่เป็นไร ขืนมาทันเวลา อาจารย์บัวชูฝัก ก็จะลำบากใจอีก ไม่รู้จะเอาไปอยู่ฝ่ายไหน เกิดมาไม่เคยอยู่ในสายตาครูสอนรำเลย ไม่เคยรำฉุยฉายค่ะ

สวัสดีค่ะอาจารย์บัวชูฝัก..

เคยเห็นนานแล้วนะคะ ..สวยงามมากเลย ..

มาเห็นอีกทีตอนเป็นหนังผี ..เล่นเอาสยองเลย..

สวัสดีค่ะน้องบัวชูฝัก

  • เกือบไม่ได้เข้าบล็อกแล้วเชียว.....นำเด็กเข้าค่ายพุทธบุตร ตอนนี้บังคับให้นอนกันแล้วจ้า....ครูเลยเข้าระบบ....
  • ดีใจจังเลยที่ได้รับเลือกให้รำแล้วเรา...อิอิ
  • บอกครูรักษ์ด้วย....หากไม่มีคู่....มาจับคู่รำกันเถอะเรา....

 

สวัสดีค่ะน้องชาย..

  • ครูอ้อยจะมารำฉุยฉายพราหมณ์ให้น้องชายดู
  • ฉุยฉายเอย  ช่างงามขำ  ช่างรำโยกย้าย..อิอิ..

อูยเมื่อยไปหมดเลยค่ะ

  • สะเอวแสนอ่อน  อรชร..วายไม่ไหวแล้ว..ขอดูคนอื่นรำดีกว่าค่ะ..อิอิ

ช้อบชอบค่ะ

ได้ความรู้เพิ่มอีกแล้ว ตอนแรกนึกว่ามีแต่ฉุยฉายเบญกาย ฉุยฉายพราหมณ์ เท่านั้น
  • สวัสดีครับคุณหมอตันติราพันธ์P
  • ถึงจะมาสายก็ไม่พ้นคัดตัวหรอกครับ ถึงไม่เคยพบตัวจริง ดูในรูป ใบหน้ารูปไข่ น่าจะเป็นตัวพระนะครับ แต่ถ้าไม่ใช่ก็ไม่เป็นไรเปลี่ยนเป็นตัวนางภายหลังได้ครับ
  • ขอบคุณคุณหมอครับ
  • สวัสดีครับคุณหมอP
  • รำฉุยฉายมีมานานแล้วครับ
  • ปกติในเรื่องราวของนาฏศิลปเองก็มีความขลังหรือความศักดิ์สิทธิ์ในเรื่องของครูอาจารย์อยู่แล้ว
  • นำมาสร้างเป็นหนังผี....มีหรือจะไม่น่ากลัว
  • ขอบคุณคุณหมอครับ
  • สวัสดีครับครูหญ้าบัวP
  • อย่าลืมนำเรื่องค่ายพุทธบุตรมาเล่าสู่กันฟังนะครับ
  • ตกลงครูหญ้าบัวเลือกรำคู่กับครูรักษ์นะใช่ไหมครับ...รู้รักษ์ทราบคงจะดีใจเชียว
  • ขอบคุณครูหญ้าบัวครับ
  • สวัสดีครับคุณครูพี่อ้อยP
  • พี่อ้อยเก่งจังเลย ยังจำท่ารำได้ดีอยู่  ทบทวนอีกนิดหน่อย น่าจะออกงานได้เลยนะครับเนี่ย
  • ขอบคุณพี่สาวครับ
  • สวัสดีครับคุณธวัชชัยP
  • รำฉุยฉายมีถึง 28 ชุดนะครับ เพียงแต่จะมีชื่อเสียงไม่กี่ฉุยฉายเท่านั้นครับ
  • ขอบคุณคุณธวัชชัยที่ติดตามอ่านนะครับ

สวัสดีค่ะ อ.บัว

  • สมัยเด็ก ดูทีวีรายการเด็ก มีพวกนาฏศิลป์ร่ายรำเยอะมาก เคยเกิดแรงบันดาลใจว่าจะเรียนทางนี้ (แต่ความคิดเด็ก ๆ ก็เปลี่ยนไป)
  • เปรียบเทียบกับรายการทีวีทุกวันนี้ หาดูศิลป์ไทย ๆ ไม่ค่อยมี เชื่อว่าเด็กไทยส่วนใหญ่ยังไม่ค่อยอินกับความงดงามด้านนี้เท่าไรนัก 
  • มีคุณครูที่รักษาสิ่งดีงามนี้ไว้ด้วยใจนำ ก็มีความสุขล้น อย่างครูบัวชูฟักคนนี้คนหนึ่งล่ะ
  • นางรำในภาพ หน้าตาคุ้น ๆ นะ ใครหนอ
  • สวัสดีครับครูอ๊อดP
  • ตัวผมเองชอบรำไทยมาตั้งแต่เด็กแล้วครับ คุณป้าก็จบนาฏศิลป์ คุณอาก็จบนาฏศิลป์ มันอาจจอยู่ในสายเลือดมังครับ
  • รายการที่ส่งเสริมเกี่ยวกับนาฏศิลป์ไทยหาดูได้ยากมากครับตอนนี้
  • ครูอ๊อด ดูยังไงครับว่า นางรำหน้าคุ้นๆ
  • เก่งมากเลยครับที่ทราบว่านางรำในภาพเป็นใคร อิอิ
  • ขอบคุณครูอ๊อดครับ

จริงด้วย  พึ่งสังเกตุ

โอ้โห นางรำหน้าคุ้น จริง ๆ ด้วย ...

เพ่งตั้งนานกว่าจะคุ้นค่ะ ...นับค่ะ นับถือ ...

คารวะด้วยกาแฟค่ะ

                             Coffee+in+love+mini

  • สวัสดีครับคุณหมอP
  • แสดงตอนเรียนอยู่ชั้นปี 4 ครับ ในงานกาชาดมะขามหวานนครบาลเพชรบูรณ์ครับ
  • ขอบคุณคุณหมอครับสำหรับกาแฟอุ่นๆ

กบกับหนู

หนูเเก่ตัวหนึ่งเดินทางเเรมรอนมาจนถึงลำธารที่ชายป่า หนูต้องการจะข้ามไปยังฝั่งตรงข้ามจึงเข้าไปหาเจ้ากบ ตัวน้อยที่ริมลำธาร เเล้วเอ่ยขอให้กบช่วยพาข้าม ลำธาร เเล้วเอ่ยขอให้กบช่วยพาข้ามลำธารด้วย

กบน้อยมองหนูเเล้วปฏิเสธอย่างสุภาพว่า

" โธ่ ฉันน่ะตัวเล็กพอๆ กับท่าน เเล้วจะพาท่านข้ามไปได้ อย่างไรกันล่ะจ๊ะ "

เเต่หนูไม่ยอม กลับอ้างว่าตนเป็นสัตว์ผู้อาวุโสกว่า ถ้ากบ ไม่ช่วยตนก็จะไปป่าวประกาศให้สรรพสัตว์ทั้งหลายรู้ถึง ความใจดำของกบ

เมื่อถูกขู่เข็ญเช่นนั้น กบจึงต้องจำยอมให้หนูเอาเท้าผูก กับเท้าของตนเเล้วก็พาว่ายข้ามลำธาร เเต่ทว่าพอว่ายไปได้เเค่ครึ่งทางเท่านั้นกบก็เริ่มหมดเเรง

ก่อนที่ทั้งคู่จะจมน้ำตาย เหยี่ยวตัวหนึ่งก็โฉบลงมาจิกเอา ทั้งกบเเละหนูไปกิน

คติเตือนใจ :

คิดประโยชน์จากผู้ที่ไม่สามารถให้ได้ ย่อมมีเเต่เสียหาย

จริงด้วย พึ่งสังเกตุ

โอ้โห นางรำหน้าคุ้น จริง ๆ ด้วย ...

เพ่งตั้งนานกว่าจะคุ้นค่ะ ...นับค่ะ นับถือ ...

ขนบของการแสดงโขนคือยิ้มในหน้าครับผม อย่าลืมขนบเก่าๆนะครับ

แต่รวมๆก็ดูดีครับ

เรียนคุณบัวชูฝักที่เคารพคับ ผมเป็นอีกคนหนึ่งที่เรียนทางด้านนาฏศิลป์ ที่วิทยาลัยนาฏศิลป ตั้งแต่ ม. 1 จบ ปริญญาตรี และจบปริญาโทสาขานาฏยศิลป์ไทย ผมอยากจะแนะนำบางอย่างเกี่ยวกับฉุยฉายศูรปนขา คุณบัวชูฝักคงไม่ว่ากันนะคับ การแสดงชุดนี้เป็นการรำฉุยฉาย คือการชื่นชมความงามของตนเองที่ตนเองคือนางสำมะนักขาแปลงกายเป็นหญิงงามที่สวย ในทางการแสดงเนื่องจากนางสำมะนักขาเป็นยักษ์ เมื่อแปลงกายแล้วต้องยังคงเหลือเค้าของนางยักษ์ให้เห็น จึงจะต้องแต่งกายโดยห่มสะพักตร์ สองบ่า(ห่มสไบสองชายพาดไขว้กัน ปล่อยชายไปด้านหลัง) ไม่ได้ใส่ผ้าห่มนางแบบในรูปนะครับ ศีรษะตั้งรัดเกล้าเปลวแบบในรูปนะถูกต้องแล้วครับ การแต่งกายแบบนี้เป็นการแต่งกายตามขนบธรรมเนียมที่สืบทอดต่อกันมาของคณะละครวังสวนกุหลาบ แต่ถ้าเป็นวังบ้านหม้อในบางครั้งจะสวมกระบังหน้าแทนครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท